Prudentius Pyschomachia: Difference between revisions
From Dickinson College Wiki
Jump to navigationJump to search
| Line 189: | Line 189: | ||
=== [[LATIN_ecce|ecce]] [[LATIN_modesta|modesta]] [[LATIN_graui|graui]] [[LATIN_stabat|stabat]] [[LATIN_Patientia|Patientia]] [[LATIN_uultu|uultu]] === | === [[LATIN_ecce|ecce]] [[LATIN_modesta|modesta]] [[LATIN_graui|graui]] [[LATIN_stabat|stabat]] [[LATIN_Patientia|Patientia]] [[LATIN_uultu|uultu]] === | ||
[http://www.corpus.cam.ac.uk/parker/images/ | [http://www.corpus.cam.ac.uk/parker/images/psycho_l.jpg|See illustration from MS 23, Corpus Christi College, Oxford.] | ||
=== [[LATIN_per|per]] [[LATIN_medias|medias]] [[LATIN_inmota|inmota]] [[LATIN_acies|acies]] [[LATIN_uariosque|uariosque]] [[LATIN_tumultus|tumultus]], === | === [[LATIN_per|per]] [[LATIN_medias|medias]] [[LATIN_inmota|inmota]] [[LATIN_acies|acies]] [[LATIN_uariosque|uariosque]] [[LATIN_tumultus|tumultus]], === | ||
Revision as of 01:30, 15 September 2007
Comments on this "edition"
- Can't comment on spans of lines easily. Maybe add the comment where the span begins?
Psychomachia
Preface
Senex fidelis prima credendi uia
- Testing ... You would put comments here.
Abram, beati seminis serus pater,
adiecta cuius nomen auxit syllaba,
Abram parenti dictus, Abraham Deo,
senile pignus qui dicauit uictimae,
docens ad aram cum litare quis uelit,
quod dulce cordi, quod pium, quod unicum
deo libenter offerendum credito,
pugnare nosmet cum profanis gentibus
suasit, suumque suasor exemplum dedit,
nec ante prolem coniugalem gignere
deo placentem, matre uirtute editam,
quam strage multa bellicosus spiritus
portenta cordis seruientis uicerit.
uictum feroces forte reges ceperant
Loth inmorantem criminosis urbibus
Sodomae et Gomorrae, quas fouebat aduena
pollens honore patruelis gloriae.
Abram sinistris excitatus nuntiis
audit propinquum sorte captum bellica
seruire duris barbarorum uinculis:
armat trecentos terque senos uernulas,
pergant ut hostis terga euntis caedere.
quem gaza diues ac triumphus nobilis
captis tenebant inpeditum copiis.
quin ipse ferrum stringit et plenus deo
reges superbos mole praedarum graues
pellit fugatos, sauciatos proterit,
frangit catenas et rapinam liberat:
aurum, puellas, paruulos, monilia,
greges equarum, uasa, uestem, buculas.
Loth ipse ruptis expeditus nexibus
attrita bacis colla liber erigit.
Abram triumphi dissipator hostici
redit recepta prole fratris inclytus
ne quam fidelis sanguinis prosapiam
uis pessimorum possideret principum.
adhuc recentem caede de tanta uirum
donat sacerdos ferculis caelestibus,
dei sacerdos, rex et idem praepotens,
origo cuius fonte inenarrabili
secreta nullum prodit auctorem sui,
Melchisedech, qua stirpe, quis maioribus
ignotus, uni cognitus tantum deo.
mox et triformis angelorum trinitas
senis reuisit hospitis mapalia,
et iam uietam Sarra in aluum fertilis
munus iuuentae mater exsanguis stupet,
herede guadens, et cachinni paenitens.
haec ad figuram praenotata est linea,
quam nostra recto uita resculpat pede:
uigilandum in armis pectorum fidelium,
omnemque nostri portionem corporis,
quae capta foedae seruiat libidini,
domi coactis liberandam uiribus;
nos esse large uernularum diuites,
si quid trecenti bis nouenis additis
possint figura nouerimus mystica.
mox ipse Christus, qui sacerdos uerus est,
parente inenarrabili atque uno satus,
cibum beatis offerens uictoribus
paruam pudici cordis intrabit casam,
monstrans honorem trinitatis hospitae.
animam deinde spiritus conplexibus
pie maritam, prolis expertem diu,
faciet perenni fertilem de semine,
tunc sera dotem possidens puerpera
herede digno patris inplebit domum.
Main Text
Christe, graues hominum semper miserate labores,
qui patria uirtute cluis propriaque, sed una,
(unum namque deum colimus de nomine utroque,
non tamen et solum, quia tu deus ex patre, Christe)
dissere, rex noster, quo milite pellere culpas
mens armata queat nostri de pectoris antro,
exoritur quotiens turbatis sensibus intus
seditio atque animam morborum rixa fatigat,
quod tunc praesidium pro libertate tuenda
quaeue acies furiis inter praecordia mixtis
obsistat meliore manu. nec enim, bone ductor,
magnarum virtutum inopes neruisque carentes
Christicolas uitiis populantibus exposuisti.
ipse salutiferas obsesso in corpore turmas
depugnare iubes, ipse excellentibus armas
artibus ingenium, quibus ad ludibria cordis
oppugnanda potens tibi dimicet et tibi uincat.
uincendi praesens ratio est, si comminus ipsas
uirtutum facies et conluctantia contra
uiribus infestis liceat portenta notare.
prima petit campum dubia sub sorte duelli
pugnatura Fides, agresti turbida cultu,
nuda umeros, intonsa comas, exerta lacertos;
namque repentinus laudis calor ad noua feruens
proelia nec telis meminit nec tegmine cingi,
pectore sed fidens ualido membrisque retectis
prouocat insani frangenda pericula belli.
ecce lacessentem conlatis uiribus audet
prima ferire Fidem Veterum Cultura Deorum.
illa hostile caput phalerataque tempora uittis
altior insurgens labefactat, et ora cruore
de pecudum satiata solo adplicat et pede calcat
elisos in morte oculos, animamque malignam
fracta intercepti commercia gutturis artant,
difficilemque obitum suspiria longa fatigant.
exultat uictrix legio, quam mille coactam
martyribus regina Fides animarat in hostem.
nunc fortes socios parta pro laude coronat
floribus ardentique iubet uestirier ostro.
exim gramineo in campo concurrere prompta
uirgo Pudicitia speciosis fulget in armis,
quam patrias succincta faces Sodomita Libido
adgreditur piceamque ardenti sulpure pinum
ingerit in faciem pudibundaque lumina flammis
adpetit, et taetro temptat subfundere fumo.
sed dextram furiae flagrantis et ignea dirae
tela lupae saxo ferit inperterrita uirgo,
excussasque sacro taedas depellit ab ore.
tunc exarmatae iugulum meretricis adacto
transfigit gladio; calidos uomit illa uapores
sanguine concretos caenoso; spiritus inde
sordidus exhalans uicinas polluit auras.
"hoc habet," exclamat uictrix regina, "supremus
hic tibi finis erit, semper prostrata iacebis,
nec iam mortiferas audebis spargere flammas
in famulos famulasue dei, quibus intima casti
uena animi sola feruet de lampade Christi.
tene, o uexatrix hominum, potuisse resumptis
uiribus extincti capitis recalescere flatu,
Assyrium postquam thalamum ceruix Olofernis
caesa cupidineo madefactum sanguine lauit,
gemmantemque torum moechi ducis aspera Iudith
spreuit et incestos conpescuit ense furores,
famosum mulier referens ex hoste tropaeum
non trepidante manu uindex mea caelitus audax?
at fortasse parum fortis matrona sub umbra
legis adhuc pugnans, dum tempora nostra figurat,
uera quibus uirtus terrena in corpora fluxit
grande per infirmos caput excisura ministros.
numquid et intactae post partum uirginis ullum
fas tibi iam superest? post partum uirginis, ex quo
corporis humani naturam pristina origo
deseruit carnemque nouam uis ardua seuit,
atque innupta deum concepit femina Christum,
mortali de matre hominem, sed cum patre numen.
inde omnis iam diua caro est quae concipit illum
naturamque dei consortis foedere sumit.
Verbum quippe caro factum non destitit esse
quod fuerat, Verbum, dum carnis glutinat usum,
maiestate quidem non degenerante per usum
carnis, sed miseros ad nobiliora trahente.
ille manet quod semper erat, quod non erat esse
incipiens: nos quod fuimus iam non sumus, aucti
nascendo in melius: mihi contulit et sibi mansit.
nec deus ex nostris minuit sua, sed sua nostris
dum tribuit nosmet dona ad caelestia uexit.
dona haec sunt, quod uicta iaces, lutulenta Libido,
nec mea post Mariam potis es perfringere iura.
tu princeps ad mortis iter, tu ianua leti,
corpora conmaculans animas in tartara mergis.
abde caput tristi, iam frigida pestis, abysso;
occide, prostibulum; manes pete, claudere Auerno,
inque tenebrosum noctis detrudere fundum.
te uoluant subter uada flammea, te uada nigra
sulpureusque rotet per stagna sonantia uertex,
nec iam Christicolas, furiarum maxima, temptes,
ut purgata suo seruentur corpora regi."
dixerat haec et laeta Libidinis interfectae
morte Pudicitia gladium Iordanis in undis
abluit infectum, sanies cui rore rubenti
haeserat et nitidum macularat uulnere ferrum.
expiat ergo aciem fluuiali docta lauacro
uictricem uictrix, abolens baptismate labem
hostilis iuguli; nec iam contenta piatum
condere uaginae gladium, ne tecta rubigo
occupet ablutum scabrosa sorde nitorem,
catholico in templo diuini fontis ad aram
consecrat, aeterna splendens ubi luce coruscet.
ecce modesta graui stabat Patientia uultu
illustration from MS 23, Corpus Christi College, Oxford.
