Catullus Poems-1-60: Difference between revisions
Line 1,033: | Line 1,033: | ||
== Ille mi par esse deo videtur, == | == Ille mi par esse deo videtur, == | ||
Catullus repeats | Catullus repeats '''ille''', creating an emphasis on "the man" that does not exist in Sapho. | ||
''"In Sappho he is merely a peg on which to hang the theme of envy...for [Catullus] the man is more important; [Catullus] hopes to supplant him, and succeed to his unique happiness" (Quinn)'' | ''"In Sappho he is merely a peg on which to hang the theme of envy... | ||
for [Catullus] the man is more important; [Catullus] hopes to supplant him, and succeed to his unique happiness" (Quinn)'' | |||
Revision as of 02:57, 1 May 2008
Go back to list of Catullus' poems
Poem 1
Put an introductory note here.
Cui dono lepidum novum libellum
lepidus -a -um: fine, elegant
arida modo pumice expolitum?
jksjdf s djf asjdf a sd
Corneli, tibi: namque tu solebas
meas esse aliquid putare nugas.
commentary
first line \ blah
blah
Iam tum, cum ausus es unus Italorum could a few tabs be inserted here, then a line # (5)?
omne aevum tribus explicare cartis
Doctis, Iuppiter, et laboriosis!
Quare habe tibi quidquid hoc libelli—
qualecumque, quod, o patrona virgo,
plus uno maneat perenne saeclo!
Poem 2
Passer, deliciae meae puellae,
quicum ludere, quem in sinu tenere,
cui primum digitum dare appetenti
et acris solet incitare morsus,
Is passer the subject of solet? I've got the sense, but I'm not sure how exactly to put it all together. Can we possibly go over how pronouns work?
Actually puella is the subject, translate 'she is accustomed . . .'
What case are acris and morsus? (I am thinking they must be genitive plural, but can't see how that makes sense...)
both are accusative plural, objects of incitare. acris would be acres in prose; this is a poetic accusative plural form in the third declension. He does this again just below . . . tristis [=tristes]. . . curas. That final i is long.
cum desiderio meo nitenti
carum nescio quid lubet iocari
et solaciolum sui doloris,
credo ut tum gravis acquiescat ardor:
tecum ludere sicut ipsa possem
et tristis animi levare curas!
Poem 3
Lugete, o Veneres Cupidinesque,
et quantum est hominum venustiorum:
passer mortuus est meae puellae,
passer, deliciae meae puellae,
quem plus illa oculis suis amabat.
nam mellitus erat suamque norat
ipsam tam bene quam puella matrem,
nec sese a gremio illius movebat,
sed circumsiliens modo huc modo illuc
ad solam dominam usque pipiabat.
qui nunc it per iter tenebricosum
illuc, unde negant redire quemquam.
at vobis male sit, malae tenebrae
Orci, quae omnia bella devoratis:
tam bellum mihi passerem abstulistis
o factum male! o miselle passer!
tua nunc opera meae puellae
flendo turgiduli rubent ocelli.
Poem 4
Phaselus ille, quem videtis, hospites,
neque ullius natantis impetum trabis
nequisse praeterire, sive palmulis
opus foret volare sive linteo.
Et hoc negat minacis hadriatici
negare litus insulasve Cycladas
Rhodumque nobilem horridamque Thraciam
Propontida trucemve Ponticum sinum,
ubi iste post phaselus antea fuit
comata silva; nam Cyrotio in iugo
loquente saepe sibilum edidit coma.
Amastri Pontica et Cytore buxifer,
tibi haec fuisse et esse cognitissima
ait phaselus, ultima ex origine
tuo stetisse dicit in cacumine,
tuo imbuisse palmulas in aequore,
et inde tot per impotentia freta
erum tulisse, laeva sive dextera
vocaret aura, sive utrumque Iuppiter
simul secundus incidisset in pedem;
neque ulla vota litoralibus deis
sibi esse facta, cum veniret a mari
novissimo hunc ad usque limpidum lacum.
Sed haec prius fuere; nunc recondita
senet quiete seque dedicat tibi,
gemelle Castor et gemelle Castoris.
Poem 5
Vivamus mea Lesbia, atque amemus,
rumoresque senum severiorum
senum: is this senex genative plural? if so shouldn't it be senium or is this a poetic spelling?
omnes unius aestimemus assis!
soles occidere et redire possunt:
nobis cum semel occidit brevis lux,
nox est perpetua una dormienda.
da mi basia mille, deinde centum,
dein mille altera, dein secunda centum,
deinde usque altera mille, deinde centum.
dein, cum milia multa fecerimus,
conturbabimus illa, ne sciamus,
aut ne quis malus inuidere possit,
cum tantum sciat esse basiorum.
Poem 6
Flavi, delicias tuas Catullo,
ni sint illepidae atque inelegantes,
velles dicere nec tacere posses.
Verum nescio quid febriculosi
scorti diligis: hoc pudet fateri.
Nam te non viduas iacere noctes
nequiquam tacitum cubile clamat
sertis ac Syrio fragrans olivo,
pulvinusque peraeque et hic et ille
attritus, tremulique quassa lecti
argutatio inambulatioque.
Nam ibi stat. Pudet nihil tacere.
Cur? Non tam latera ecfututa pandas,
ni tu quid facias ineptiarum.
Quare, quidquid habes boni malique,
dic nobis. Volo te ac tuos amores
ad caelum lepido vocare versu.
Poem 7
Quaeris, quot mihi basiationes
tuae, Lesbia, sint satis superque.
quam magnus numerus Libyssae harenae
lasarpiciferis iacet Cyrenis
oraclum Iovis inter aestuosi
et Batti veteris sacrum sepulcrum;
aut quam sidera multa, cum tacet nox,
furtivos hominum vident amores:
tam te basia multa basiare
vesano satis et super Catullo est,
quae nec pernumerare curiosi
possint nec mala fascinare lingua.
Poem 8
Miser Catulle, desinas ineptire,
et quod vides perisse perditum ducas.
Fulsere quondam candidi tibi soles,
cum ventitabas quo puella ducebat
amata nobis quantum amabitur nulla.
Ibi illa multa cum iocosa fiebant,
quae tu volebas nec puella nolebat,
fulsere vere candidi tibi soles.
Nunc iam illa non vult: tu quoque impotens noli,
nec quae fugit sectare, nec miser vive,
sed obstinata mente perfer, obdura.
Vale puella, iam Catullus obdurat,
nec te requiret nec rogabit invitam.
At tu dolebis, cum rogaberis nulla.
Scelesta, uae te, quae tibi manet uita?
Quis nunc te adibit? cui videberis bella?
Quem nunc amabis? Cuius esse diceris?
Quem basiabis? Cui labella mordebis?
At tu, Catulle, destinatus obdura.
Poem 9
Verani, omnibus e meis amicis
antistans mihi millibus trecentis,
venistine domum ad tuos penates
fratresque unanimos anumque matrem?
Venisti. O mihi nuntii beati!
Visam te incolumem audiamque Hiberum
narrantem loca, facta, nationes,
ut mos est tuus applicansque collum
iucundum os oculosque suaviabor?
O quantum est hominum beatiorum,
quid me laetius est beatiusve?
Poem 10
Varus me meus ad suos amores
visum duxerat e foro otiosum,
scortillum, ut mihi tum repente visum est,
non sane illepidum neque invenustum.
Huc ut venimus, incidere nobis
sermones varii: in quibus, quid esset
iam Bithynia; quo modo se haberet;
et quonum mihi profuisset aere.
Respondi id quod erat, nihil neque ipsis
nec praetoribus esse nec cohorti,
cur quisquam caput unctius referret,
praesertim quibus esset irrumator
praetor, nec faceret pili cohortem.
" At certe tamen" inquit " quod illic
natum dicitur esse, comparasti
ad lecticam homines." Ego, ut puellae
unum me facerem beatiorem,
" non" inquam " mihi tam fuit maligne,
ut, provincia quod mala incidisset,
non possem octo homines parare rectos."
At mi nullus erat nec hic neque illic,
fractum qui veteris pedem grabati
in collo sibi collocare posset.
Hic illa, ut decuit cinae diorem,
" quaeso" inquit " mihi, mi Catulle, paulum
istos commoda, nam volo ad Serapim
deferri." " Mane," inquii puellae,
" istud quod modo dixeram me habere,
fugit me ratio: meus sodalis
Cinna est Gaius - is sibi paravit;
verum utrum illius an mei, quid ad me?
Utor tam bene quam mihi pararim.
Sed tu insulsa male et molesta vivis,
per quam non licet esse neglegentem!"
Poem 11
Furi et Aureli comites Catulli,
sive in extremos penetrabit Indos,
litus ut longe resonante Eoa
tunditur unda,
sive in Hyrcanos Arabesue molles,
seu Sagas sagittiferosue Parthos,
sive quae septemgeminus colorat
aequora Nilus,
sive trans altas gradietur Alpes,
Caesaris visens monimenta magni,
Gallicum Rhenum horribile aequor ulti-
mosque Britannos,
omnia haec, quaecumque feret voluntas
caelitum, temptare simul parati,
pauca nuntiate meae puellae
non bona dicta.
cum suis vivat valeatque moechis,
quos simul complexa tenet trecentos,
nullum amans vere, sed identidem omnium
ilia rumpens;
nec meum respectet, ut ante, amorem,
qui illius culpa cecidit uelut prati
ultimi flos, praetereunte postquam
tactus aratro est.
Poem 12
Marrucine Asini, manu sinistra
non belle uteris: in ioco atque vino
tollis lintea neglegentiorum.
Hoc salsum esse putas? Fugit te, inepte:
quamvis sordida res et invenusta est.
Non credis mihi? Crede Pollioni
fratri, qui tua furta vel talento
mutari velit - est enim leporum
differtus puer ac facetiarum.
Quare aut hendecasyllabos trecentos
exspecta, aut mihi linteum remitte,
quod me no movet aestimatione,
verum est mnemosynum mei sodalis.
Nam sudaria Saetaba ex Hiberis
miserunt mihi muneri Fabullus
Et Veranius; haec amem necesse est
ut Veraniolum meum et Fabullum.
Poem 13
Cenabis bene, mi Fabulle, apud me
You will dine well, my Fabullus, at the house of mine
paucis, si tibi di favent, diebus,
in a few days, if the gods give favor to you-
paucis...diebus: hyperbaton emphasizes the vagueness of the invitation
si tecum attuleris bonam atque magnam
if you will have brought with you a good and big
cenam, non sine candida puella
dinner, not without a beautiful girl
candida- Lit.: fair-skinned, which was an advantageous trait for women to have, implies beauty, wit, and charm (Garrison).
et vino et sale et omnibus cachinnis.
and wine and wit and all your laughter;
sale- means salt and wit (Garrison)
Haec si, inquam, attuleris, venuste noster,
if you will have brought these things, I say, our charming one,
cenabis bene; nam tui Catulli
you will dine well; for your purse of Catullus
plenus sacculus est aranearum.
is full of cobwebs.
Sed contra accipies meros amores,
But in return you will receive pure love,
seu quid suavius elegantiusve est:
or if what is more pleasant or more elegant:
nam unguentum dabo, quod meae puellae
for I will give to you a perfume, which
donarunt Veneres Cupidinesque;
Venuses and Cupidsgave to my girl,
quod tu cum olfacies, deos rogabis
which when you smell, you will ask the gods,
totum ut te faciant, Fabulle, nasum.
that they make you, Fabullus, a whole nose.
Poem 14
Ni te plus oculis meis amarem,
iucundissime Calve, munere isto
odissem te odio Vatiniano:
nam quid feci ego quidve sum locutus,
cur me tot male perderes poetis?
Isti di mala multa dent clienti,
qui tantum tibi misit impiorum.
Quod si, ut suspicor, hoc novum ac repertum
munus dat tibi Sulla litterator,
non est mi male, sed bene ac beate,
quod non dispereunt tui labores.
Di magni, horribilem et sacrum libellum!
Quem tu scilicet ad tuum Catullum
misti, continuo ut die periret,
Saturnalibus, optimo dierum!
Non non hoc tibi, false, sic abibit.
Nam si luxerit ad librariorum
curram scrinia, Caesios, Aquinos,
Suffenum, omnia colligam venena.
Ac te his suppliciis remunerabor.
Vos hinc interea valete abite
illuc, unde malum pedem attulistis,
saecli incommoda, pessimi poetae.
Poem 15
Commendo tibi me ac meos amores,
Aureli. Veniam peto pudentem,
ut, si quicquam animo tuo cupisti,
quod castum expeteres et integellum,
conserves puerum mihi pudice,
non dico a populo -- nihil veremur
istos, qui in platea modo huc modo illuc
in re praetereunt sua occupati --
verum a te metuo tuoque pene
infesto pueris bonis malisque.
Quem tu qua lubet, ut lubet moveto
quantum vis, ubi erit foris paratum:
hunc unum excipio, ut puto, pudenter.
Quod si te mala mens furorque vecors.
In tantam impulerit, sceleste, culpam,
ut nostrum insidiis caput lacessas.
A tum te miserum malique fati!
Quem attractis pedibus patente porta
percurrent raphanique mugilesque.
Poem 16
Pedicabo ego vos et irrumabo,
Aureli pathice et cinaede Furi,
qui me ex versiculis meis putastis,
quod sunt molliculi, parum pudicum.
Is pudicum just a syncopated pudicorum (gen, masculine, pl)?
no, just accusative singular, agreeing with me in the previous line
Nam castum esse decet pium poetam
ipsum, versiculos nihil necesse est;
qui tum denique habent salem ac leporem,
si sunt molliculi ac parum pudici,
et quod pruriat incitare possunt,
non dico pueris, sed his pilosis
qui duros nequeunt movere lumbos.
Vos, quod milia multa basiorum
legistis, male me marem putatis?
Pedicabo ego vos et irrumabo.
Poem 17
O Colonia, quae cupis ponte ludere longo,
et salire paratum habes, sed vereris inepta
crura ponticuli axulis stantis in redivivis,
ne supinus eat cavaque in palude recumbat:
sic tibi bonus ex tua pons libidine fiat,
in quo vel Salisubsali sacra suscipiantur,
munus hoc mihi maximi da, Colonia, risus.
Quendam municipem meum de tuo volo ponte
ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,
verum totius ut lacus putidaeque paludis
lividissima maximeque est profunda vorago.
Insulsissimus est homo, nec sapit pueri instar
bimuli tremula patris dormientis in ulna.
cui cum sit viridissimo nupta flore puella
et puella tenellulo delicatior haedo,
adseruanda nigerrimis diligentius vuis,
ludere hanc sinit ut lubet, nec pili facit uni,
nec se sublevat ex sua parte, sed velut alnus
in fossa Liguri iacet suppernata securi,
tantundem omnia sentiens quam si nulla sit usquam;
talis iste meus stupor nil videt, nihil audit,
ipse qui sit, utrum sit an non sit, id quoque nescit.
Nunc eum volo de tuo ponte mittere pronum,
si pote stolidum repente excitare veternum,
et supinum animum in gravi derelinquere caeno,
ferream ut soleam tenaci in voragine mula.
Poem 18
Poem 19
Poem 20
Poem 21
Aureli, pater esuritionum,
non harum modo, sed quot aut fuerunt
aut sunt aut aliis erunt in annis,
pedicare cupis meos amores.
Nec clam: nam simul es, iocaris una,
haerens ad latus omnia experiris.
Frustra: nam insidias mihi instruentemtangam
te prior irrumatione.
Atque id si faceres satur, tacerem:
nunc ipsum id doleo, quod esurire
me me puer et sitire discet.
Quare desine, dum licet pudico,
ne finem facias, sed irrumatus.
Poem 22
Suffenus iste, Vare, quem probe nostri,
homo est venustus et dicax et urbanus,
idemque longe plurimos facit versus.
Puto esse ego illi milia aut decem aut plura
perscripta, nec sic ut fit in palimpsesto
relata: cartae regiae, novi libri,
novi umbilici, lora rubra, membranae,
derecta plumbo et pumice omnia aequata.
Haec cum legas tu, bellus ille et urbanus
suffenus unus caprimulgus aut fossor
rursus videtur: tantum abhorret ac mutat.
Hoc quid putemus esse? Qui modo scurra
aut si quid hac re scitius videbatur,
idem infaceto est infacetior rure,
simul poemata attigit, neque idem umquam
aeque est beatus ac poema cum scribit:
tam gaudet in se tamque se ipse miratur.
Nimirum idem omnes fallimur, neque est quisquam
quem non in aliqua re videre Suffenum
possis. Suus cuique attributus est error;
sed non videmus manticae quod tergo est.
Poem 23
Furi, cui neque servus est neque arca
nec cimex neque araneus neque ignis,
verum est et pater et noverca, quorum
dentes vel silicem comesse possunt,
est pulcre tibi cum tuo parente
et cum coniuge lignea parentis.
Nec mirum: bene nam valetis omnes,
pulcre concoquitis, nihil timetis,
non incendia, non graves ruinas,
non facta impia, non dolos veneni,
non casus alios periculorum.
Atque corpora sicciora cornu
aut siquid magis aridum est habetis
sole et frigore et esuritione.
Quare non tibi sit bene ac beate?
A te sudor abest, abest saliva,
mucusque et mala pituita nasi.
Hanc ad munditiem adde mundiorem,
quod culus tibi purior salillo est,
nec toto decies cacas in anno;
atque id durius est faba et lapillis.
Quod tu si manibus teras fricesque,
non umquam digitum inquinare posses
haec tu commoda tam beata, Furi,
noli spernere nec putare parui,
et sestertia quae soles precari
centum desine: nam sat es beatus.
Poem 24
O qui flosculus es Iuventiorum,
non horum modo, sed quot aut fuerunt
aut posthac aliis erunt in annis,
mallem divitias Midae dedisses
isti, cui neque servus est neque arca,
quam sic te sineres ab illo amari.
' Qui? Non est homo bellus?' inquies. Est:
sed bello huic neque seruus est neque arca.
Hoc tu quam lubet abice elevaque:
nec servum tamen ille habet neque arcam.
Poem 25
Cinaede Thalle, mollior cuniculi capillo
vel anseris medullula vel imula oricilla
vel pene languido senis situque araneoso,
idemque, Thalle, turbida rapacior procella,
cum diva mulier aries ostendit oscitantes,
remitte pallium mihi meum, quod involasti,
sudariumque Saetabum catagraphosque Thynos,
inepte, quae palam soles habere tamquam avita.
Quae nunc tuis ab unguibus reglutina et remitte,
ne laneum latusculum manusque mollicellas
inusta turpiter tibi flagella conscribillent,
et insolenter aestues, velut minuta magno
Poem 26
Furi, villula vestra non ad Austriflatus
opposita est neque ad Favoni
nec saevi Boreae aut Apheliotae,
verum ad milia quindecim et ducentos.
O ventum horribilem atque pestilentem!
Poem 27
Minister vetuli puer Falerni,
inger mi calices amariores,
ut lex Postumiae iubet magistrae
ebrioso acino ebriosioris.
at vos quo lubet hinc abite, lymphae,
vini pernicies, et ad severos
migrate. hic merus est Thyonianus.
Poem 28
Pisonis comites, cohors inanis,
aptis sarcinulis et expeditis,
Verani optime tuque mi Fabulle,
quid rerum geritis? Satisne cum isto
vappa frigoraque et famem tulistis?
Ecquidnam in tabulis patet lucelli
expensum, ut mihi, qui meum secutus
praetorem refero datum lucello?
O Memmi, bene me ac diu supinum
tota ista trabe lentus irrumasti.
Sed, quantum video, pari fuistis
casu: nam nihilo minore verpa
farti estis. Pete nobiles amicos!
At vobis mala multa di deaeque
dent, opprobria Romuli Remique.
Poem 29
Quis hoc potest videre, quis potest pati,
nisi impudicus et vorax et aleo,
Mamurram habere quod Comata Gallia
habebat uncti et ultima Britannia?
cinaede Romule haec videbis et feres?
et ille nunc superbus et superfluens
perambulabit omnium cubilia,
ut albulus columbus aut Adoneus?
cinaede Romule, haec videbis et feres?
es impudicus et vorax et aleo.
eone nomine, imperator unice,
fuisti in ultima occidentis insula,
ut ista vestra diffututa mentula
ducenties comesset aut trecenties?
quid est alid sinistra liberalitas?
parum expatrauit an parum elluatus est?
paterna prima lancinata sunt bona,
secunda praeda Pontica, inde tertia
Hibera, quam scit amnis aurifer Tagus:
nunc Galliae timetur et Britanniae.
quid hunc malum fouetis? aut quid hic potest
nisi uncta devorare patrimonia?
eone nomine urbis opulentissime
socer generque, perdidistis omnia?
Poem 30
Alfene immemor atque unanimis false sodalibus,
iam te nil miseret, dure, tui dulcis amiculi?
iam me prodere, iam non dubitas fallere, perfide?
nec facta impia fallacum hominum caelicolis placent.
quae tu neglegis ac me miserum deseris in malis.
eheu quid faciant, dic, homines cuiue habeant fidem?
certe tute iubebas animam tradere, inique, me
inducens in amorem, quasi tuta omnia mi forent.
idem nunc retrahis te ac tua dicta omnia factaque
uentos irrita ferre ac nebulas aereas sinis.
si tu oblitus es, at di meminerunt, meminit Fides,
quae te ut paeniteat postmodo facti faciet tui.
Poem 31
Paene insularum, Sirmio, Insularumque
ocelle, quascumque in liquentibus stagnis
marique vasto fert uterque neptunus,
quam te libenter quamque laetus inviso,
vix mi ipse credens Thyniam atque Bithynos
liquisse campos et videre te in tuto.
O quid solutis est beatius curis,
cum mens onus reponit, ac peregrino
labore fessi venimus larem ad nostrum,
desideratoque acquiescimus lecto?
Hoc est quod unum est pro laboribus tantis.
Salve, o venusta Sirmio, atque ero gaude
gaudente; vosque, o Lydiae lacus undae,
ridete quidquid est dome cachinnorum.
Poem 32
Amabo, mea dulcis Ipsitilla,
meae deliciae, mei lepores,
iube ad te veniam meridiatum.
Et si iusseris, illud adivuato,
ne quis liminis obseret tabellam,
neu tibi lubeat foras abire,
sed domi maneas paresque nobis
novem continuas fututiones.
Verum si quid ages, statim iubeto:
nam pransus iaceo et satur supinus
pertundo tunicamque palliumque.
Poem 33
O furum optime balneariorum
Vibenni pater et cinaede fili
( nam dextra pater inquinatiore,
culo filius est voraciore),
cur non exilium malasque in oras
itis? Quandoquidem patris rapinae
notae sunt populo, et natis pilosas,
fili, non potes asse venditare.
Poem 34
Dianae sumus in fide
puellae et pueri integri:
Dianam pueri integri
puellaeque cenamus.
O latonia, maximi
magna progenies Iovis,
quam mater prope Delliam
deposivit oliviam,
monitum domina ut fores
silvarumque virentium
saltuumque reconditorum
amniumque sonantum:
tu Lucina dolentibus
Iunodicta puerperis,
tu potens Trivia et notho es
dicta lumine Luna;
tu cursu, dea, menstruo
metiens iter annum,
rustica agricolae bonis
tecta frugibus exples.
Sis quocumque tibi placet
sancta nomine, Romulique,
anitque ut solita es, bona
sospites ope gentem.
Poem 35
Poete tenero, meo sodali,
velim Caecilio, papyre, dicas
Veronam veniat, Novi relinquens
Comi moenia Lariumque litus:
nam quasdam volo cogitationes
amici accipiat sui meique.
Quare, si sapiet, viam vorabit,
quamvis candida milies puella
euntum revocet, manusque collo
ambas iniciens roget morari.
Quae nunc, si mihi vera nuntiantur,
illum deperit impotente amore:
nam quo tempore legit incohatum
Dindymi dominam, ex eo misellae
ignes interiorem edunt medullam.
Ignosco tibi, Sapphica puella
musa doctior: est enim venuste
Magna Caecilio incohata mater.
Poem 36
Annales Volusi, cacata carta,
votum solvite pro mea puella.
Nam sanctae Veneri Cupidinque
vovit, si sibi restitutus essem
dessemque truces vibrare iambos,
electissima pessimi poetae
scripta tardipedi deo daturam
infelicibus ustulanda lignis.
Et hoc pessima se puella vidit
iocose lepide vovere divis.
Nunc o caeruleo creata ponto,
quae sanctum Idalium Uriosque apertos
quaeque Ancona Cnidumque harundinosam
colis quaeque Amanthunta quaeque Golgos
quaeque Durrachium Hadriae tabernum,
acceptum face redditumque votum,
si non illepidum neque invenustum est.
At vos interea venite in ignem,
pleni ruris et infacetiarum
annales Volusi, cacata carta.
Poem 37
Salax taberna vosque contubernales,
a pilleatis nona fratribus pila,
solis putatis esse mentulas vobis,
solis licere, quidquid est puellarum,
confutuere et putare ceteros hircos?
an, continenter quod sedetis insulsi
centum an ducenti, non putatis ausurum
me una ducentos irrumare sessores?
atqui putate: namque totius vobis
frontem tabernae sopionibus scribam.
puella nam mi, quae meo sinu fugit,
amata tantum quantum amabitur nulla,
pro qua mihi sunt magna bella pugnata,
consedit istic. hanc boni beatique
omnes amatis, et quidem, quod indignum est,
omnes pusilli et semitarii moechi;
tu praeter omnes une de capillatis,
cuniculosae Celtiberiae fili,
Egnati. opaca quem bonum facit barba
et dens Hibera defricatus urina.
Poem 38
Malest, Cornifici, tuo Catullo
malest, me hercule, et laboriose,
et magis magis in dies et horas.
Quem tu, quod minimum facillimumque est,
qua solatus es allocutione?
Irascor tibi. Sic meos amores?
Paulum quid lubet allocutionis,
maestius lacrimis Simonideis.
Poem 39
Egnatius, quod candidos habet dentes,
renidet usque quaque. Si ad rei ventum est
subsellium, cum orator excitat fletum,
renidet ille; si ad pii rogum fili
lugetur, orba cum flet unicum mater,
renidet ille. Quidquid est, ubicumque est,
quodcumque agit, renidet: hunc habet morbum,
neque elegantem, ut arbitror, neque urbanum.
Quare monendum est te mihi, bone Egnati.
Si urbanus esses aut Sabinus aut Tiburs
aut pinguis Vmber aut obesus Etruscus
aut Lanuvinus ater atque dentatus
aut Transpadanus, ut meos quoque attingam,
aut quilubet, qui puriter lavit dentes,
tamen renidere usque quaque te nollem:
nam risu inepto res ineptior nulla est.
Nunc Celtiber es: Celtiberia in terra,
quod quisque minxit, hoc sibi solet mane
dentem atque russam defricare gingivam,
ut quo iste vester expolitior dens est,
hoc te amplius bibisse praedicet loti.
Poem 40
Quaenam te mala mens, miselle Ravide,
agit praecipitem in meos iambos?
Quis deus tibi non bene advocatus
vecordem parat excitare rixam?
An ut pervenias in ora vulgi?
Quid vis? Qualubet esse notus optas?
Eris, quandoquidem meos amores
cum longa voluisti amare poena.
Poem 41
Ameana puella defututa
tota milia me decem poposcit,
ista turpiculo puella naso,
decoctoris amica Formiani.
Propinqui, quibus est puella curae,
amicos medicosque convocate:
non est sana puella, nec rogare
qualis sit solet aes imaginosum.
Poem 42
Introduction to Catullus 42
Catullus 42 expresses the poet’s anger at a woman who refuses to return his writing tablets to him. In order to get the tablets back, Catullus blends his own habit of writing invective poems with the Roman custom of flagitatio, in which a crowd is paid to publicly harass a person, embarrassing them with scandalous vulgarities and insults until they give in to whatever the demands may be. Historically, the critical approaches to 42 have reflected contemporary social norms, with some critics reading the vulgarity of the abuse as “a wry critique of flagitatio as a judicial institution” (Selden qtd in Wray), while more recent critics find it less difficult to believe that Catullus simply meant what he said. Failing to embarrass her into returning the tablets, Catullus tries a different tactic: flattering her. Deveneyt 18:13, 28 April 2008 (EDT)
Translation
Come to me, poems, as many as you are
all of you, from all directions, all of you, as many as you are.
The disgusting slut thinks I’m a joke,
and says that she will not return your tablets to me,
how do you like that?
Let us harass her and shout our demands.
Who is she, you ask? She, whom you see now,
strutting indecently, like a vulgar actress,
laughing annoyingly like an ugly dog showing its teeth.
Surround her, and shout our demands:
“Foul slut, give back the tablets!
Give them back, you foul slut!”
You don’t care? Oh, you mud, you whorehouse,
or if there’s anything that could be more depraved, that’s what you are.
But we must not, however, let it go at this.
So if nothing else is possible,
let us wring a blush from her brazen dog’s face.
Shout out again in a louder voice:
“Foul slut, give back the tablets!
Give them back, you foul slut!”
But we’re getting nowhere, she is not moved at all.
Your method and your mode must be changed,
if you’re going to make any further progress:
“Fine and chaste girl, pretty please, return the tablets!”
Deveneyt 18:13, 28 April 2008 (EDT)
Adeste, hendecasyllabi, quot estis
The choice of hendecasyllabics is deliberate, since they are "the proper metre for abuse" (Fordyce) which Catullus also uses against the napkin thief in 12. Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
omnes undique, quotquot estis omnes.
The repetition of omnes in this line "emphasizes the idea of all the hendecasyllables in the world" (Fordyce) and creates the image of a massive crowd in uproar, which Catullus is now unleashing.Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Iocum me putat esse moecha turpis,
The exact identity of the "moecha turpis" is never provided, but the target was probably not Lesbia (Lenchantin qtd in Quinn). Quinn argues that it may have been Ameana of poems 41 and 43 (he describes her in his notes on 41 as " ‘the girlfriend of the bankrupt from Formiae’ that is, Mamurra" ). Fraenkel argues that we should resist this impulse to try to figure out who the woman is: "I try never to ask a question when I see that the poet is determined not to answer it" (49), implying that the strength of the poem lies in the vague nature of its target. Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
et negat mihi vestra reddituram
There is disagreement among critics about whether the vestra should be nostra instead, depending on whether the tablets belong to the poems themselves or to Catullus and the poems. Fraenkel believes it should be vestra, since "it is required by the legal or quasi-legal fiction on which the whole poem is based. The poems are themselves considered the legitimate owners of the codicilli" and therefore have a reason to be indignant(46). Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
pugillaria, si pati potestis.
Pugillaria, pugillarium n. pl. – writing tablets. Fordyce has a thorough description of what these tablets were like: “Pugillaria, called codicilli below and tabellae in 50 were wax-coated wooden tablets, with a rim to prevent rubbing, hinged together in pairs or sets by straps at the side, and used for writing which was not meant to be permanent” He also describes how they were used to send messages back and forth, with the answer to be written on the tablets by the recipient: this might have been the reason why she had them in the first place, even though it is never clearly explained in the poem itself. Fordyce speculates that Catullus might have been using them to send her a note proposing an amorous encounter (he notes that just such a use of pugillaria is found in Ovid). Her failure to reply or to return the tablets would then be a rejection of the poet’s advances.
Commentators vary slightly about the idiom of the second half of this line. Fordyce says that si pati potestis is "a current formula of indignation" something similar to "si dis placet, 'just imagine, if you please'". I prefer the more natural translation by Quinn, of "how do you like that?" Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Persequamur eam et reflagitemus.
Reflagito [1] – demand repeatedly in a loud voice.
Fraenkel describes flagitatio as a way for an offended person to “take the law into their own hands […] He gathers a boisterous crowd either in front of the housedoor of his adversary or in the market square or some other public place. The crowd is instructed to shout against the guilty man demanding that he should do what so far he has been unwilling to do. The shouting, in the most unflattering language, is performed in consise, roughly rhythmical phrases […] If the man happens to be indoors, his attackers will shout against the house-front; otherwise, they must waylay him in the street or the market square, surround him, deafen his ears with their incriminations and, in doing so, attract the curiosity of the neighbours and any passer-by. The fear of defamation—a formidable threat in a relatively small community—is more likely than not to induce the offender to yield to the accuser’s demand” (49). He also notes that, “To prevent his escape, his pursuers have to surround him, circumsistere. That is what the crowd of Catullus’ hendecasyllabic most efficiently achieves” (50). Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Quae sit, quaeritis? Illa, quam videtis
videtis – the sense here is "here she comes!" according to Quinn. Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
turpe incedere, mimice ac moleste
Incedo, incedere, incessi – strut "Gait was regarded as a clue to the character" (Thompson).
Turpe is used adverbially (Fordyce)
Mimice is also adverbial. According to Fordyce, it refers to “a vulgar comedienne [...] The mimus (the same word is used for the entertainment and the actor in it) was a popular farce originally imported from Magna Graecia and largely consisted of extempore impersonation and gesticulation [...] women, who were excluded from ‘regular’ drama, acted in the mime” Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
ridentem catuli ore Gallicani.
Quinn: “ridentem... Gallicani: her pout looks like a dog showing its teeth” Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Circumsistite eam, et reflagitate,
" moecha putida, redde codicillos,
redde putida moecha, codicillos!"
Fraenkel: “The word-order of the first line, moecha putida, redde, is reversed in the second line, redde, putida moecha. We may call this a stylistic device of popular eloquence. It serves in a simple yet effective manner to express strong emotion” (48). Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Non assis facis? O lutum, lupanar,
Assis facis: made of a penny’s (negligible) value; that is, she doesn’t care. Quinn : lines 13-14 are "an aside flung at the girl." Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
aut si perditius potes quid esse.
Quinn : "perditius: more corrupt" Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Sed non est tamen hoc satis putandum.
non est tamen hoc : "what we have been doing is not enough after all (tamen)" (Fordyce) While Quinn describes the sense of the line as being " ‘we must not let it go at this’ – i.e. give in” Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Quod si non aliud potest ruborem
ferreo canis exprimamus ore.
Fordyce : « ferreo : a picturesque alternative for os durum; we use another metal and say ‘brazen’ » “exprimamus: ‘let us wring a blush’” Quinn: “exprimamus: ‘force upon’ – The word implies effort; it is also the word used of sculptors, etc., moulding the features of a portrait” Fraenkel: “quod si non aliud potest, ruborem / ferreo canis exprimamus ore. If we want to recite these lines properly, the soft backsound of the English R will not do; we have to round our tongue and produce unashamedly a series of rolling and sustained Italian R’s. It is this sound above all that here suggests the ugliness of the dog. To the Roman ear the snarling of a dog was disagreeable; at an early stage they called R the ‘littera canina’” (48). Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Conclamate iterum altiore uoce.
" Moecha putide, redde codicillos,
redde, putida moecha, codicillos!"
Sed nil proficimus, nihil mouetur.
Fordyce : « ‘But we are making no progress; she isn’t worrying. You must change our plan and method, if you can make some progress that way’ […] with possum the idiom is entirely logical: the possibility is present, though the realization of it is future" Deveneyt 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Mutanda est ratio modusque vobis,
siquid proficere amplius potestis:
" pudica et proba, redde codicillos."
Thompson: pudica et proba is ironic. Deveneyt 18:45, 28 April 2008 (EDT)
Poem 43
Salve, nec minimo puella naso
nec bello pede nec nigris ocellis
nec longis digitis nec ore sicco
nec sane nimis elegante lingua.
Decoctoris amica Formiani,
ten provincia narrat esse bellam?
Tecum Lesbia nostra comparatur?
O saeclum insapiens et infacetum!
Poem 44
O funde noster seu Sabine seu Tiburs
( nam te esse Tiburtem autumant, quibus non est
cordi Catullum laedere; at quibus cordi est,
quovis Sabinum pignore esse contendunt),
sed seu Sabine sive verius Tiburs,
fui libenter in tua suburbana
villa, malamque pectore expuli tussim,
non inmerenti quam mihi meus venter,
dum sumptuosas appeto, dedit, cenas.
Nam, Sestianus dum volo esse conuiua,
orationem in Antium petitorem
plenam veneni et pestilentiae legi.
Hic me gravedo frigida et frequens tussis
quassait usque, dum in tuum sinum fugi,
et me recuravi otioque et urtica.
Quare refectus maximas tibi grates
ago, meum quod non es ulta peccatum.
Nec deprecor iam, si nefaria scripta
Sesti recepso, quin gravedinem et tussim
non mihi, sed ipsi Sestio ferat frigus,
qui tunc vocat me, cum malum librum legi.
Poem 45
Acmen Septimius suos amores
tenens in gremio ' mea' inquit ' Acme,
ni te perdite amo atque amare porro
omnes sum assidue paratus annos,
quantum qui pote plurimum perire,
solus in Libya Indiaque tosta
caesio veniam obvius leoni.'
Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante
dextra sternuit approbationem.
At Acme leviter caput reflectens
et dulcis pueri ebrios ocellos
illo purpureo ore suaviata,
' sic' inquit ' mea vita Septimille,
huic uni domino usque serviamus,
ut multo mihi maior acriorque
ignis mollibus ardet in medullis.'
Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante
dextra sternuit approbationem.
Nunc ab auspicio bono profecti
mutuis animis amant amantur.
Unam Septimius misellus Acmen
mavult quam Syrias Britanniasque:
uno in Septimio fidelis Acme
facit delicias libidinisque.
Wquis ullos homines beatiores
vidit, quis Venerem auspicatiorem?
Poem 46
Iam ver egelidos refert tepores,
iam caeli furor aequinoctialis
iucundis Zephyri silescit aureis.
Linquantur Phrygii, Catulle, campi
nicaeaeque ager uber aestuosae:
ad claras asiae volemus urbes.
Iam mens praetrepidans avet vagari,
iam laeti studio pedes vigescunt.
O dulces comitum valete coetus,
longe quos simul a domo profectos
diversae varie viae reportant.
Poem 47
Porci et Socration, duae sinistrae
Pisonis, scabies famesque mundi,
vos Veraniolo meo et Fabullo
verpus praeposuit Priapus ille?
Vos convivia lauta sumptuose
de die facitis, mei sodales
quaerunt in trivio vocationes?
Poem 48
Mellitos oculos tuos, Iuventi,
si quis me sinat usque basiare,
usque ad milia basiem trecenta
nec numquam videar satur futurus,
non si densior aridis aristis
sit nostrae seges osculationis.
Poem 49
Disertissime Romuli nepotum,
quot sunt quotque fuere, Marce Tulli,
quotque post aliis erunt in annis,
gratias tibi maximas Catullus
agit pessimus omnium poeta,
tanto pessimus omnium poeta,
quanto tu optimus omnium patronus.
Poem 50
Hesterno, Licini, die otiosi
multum lusimus in meis tabellis,
ut convenerat esse delicatos:
scribens versiculos uterque nostrum
ludebat numero modo hoc modo illoc,
reddens mutua per iocum atque vinum.
Atque illinc abii tuo lepore
incensus, Licini, facetiisque,
ut nec me miserum cibus iuvaret
nec somnus tegeret quiete ocellos,
sed toto indomitus furore lecto
versarer, cupiens videre lucem,
ut tecum loquerer simulque ut essem.
At defessa labore membra postquam
semimortua lectulo iacebant,
hoc, iucunde, tibi poema feci,
ex quo perspiceres meum dolorem.
Nunc audax cave sis, precesque nostras,
oramus, cave despuas, ocelle,
ne poenas Nemesis reposcat a te.
Est vemens dea: laedere hanc caveto.
Poem 51
Introduction
Translation
Ille mi par esse deo videtur,
Catullus repeats ille, creating an emphasis on "the man" that does not exist in Sapho.
"In Sappho he is merely a peg on which to hang the theme of envy... for [Catullus] the man is more important; [Catullus] hopes to supplant him, and succeed to his unique happiness" (Quinn)
Par: par, paris. equal, comparable, fitting.
Mi: abbreviated form of dative mihi.
ille, si fas est, superare divos,
fas: indeclinable.
si fas est: literally "if it is proper". A conventional Roman formula of caution (lest the claim be displeasing to the gods), also used to maintain a serious tone with the hyperbole (Fordyce; Quinn).