===feci circa collum pallam; indui me superariam albam; ===
===feci circa collum pallam; indui me superariam albam; ===
I put my coak around my neck; I put on my
===supra induo paenulam; ===
===supra induo paenulam; ===
===processi de cubiculo cum paedagogo et cum nutrice salutare patrem et matrem; ===
===processi de cubiculo cum paedagogo et cum nutrice salutare patrem et matrem; ===
Revision as of 18:36, 27 September 2008
A dialogue about going to school, from the "Colloquia Monacensia," edited by G. Goetz in the Corpus Glossariorum Latinorum, vol. 3 [Leipzig: Teubner 1892] pp. 644-654, trans. adapted from Joanne Shelton, As the Roman Did, 2nd ed. (New York: Oxford University Press, 1998) 108-109. The text is medieval, with elements going back to the 3rd c. AD.
surrexi de lecto, sedi, accepi pedules, caligas; calciavi me.
I arose from my bed, I sat down and took my socks and shoes. I put them on.
poposci aquam ad faciem;
I asked for water for my face;
lavo primo manus, deinde faciem lavi; extersi;
First I wash my hands, then I washed my face; I dried off;
deposui dormitoriam; accepi tunicam ad corpus;
I took off my sleeping clothes; I received the tunic for my body;
praecinxi me; unxi caput meum et pectinavi;
I put on my belt; I anointed my head and combed my hair;
feci circa collum pallam; indui me superariam albam;
I put my coak around my neck; I put on my
supra induo paenulam;
processi de cubiculo cum paedagogo et cum nutrice salutare patrem et matrem;
ambos salutavi et osculatus sum; et sic descendi de domo.
Eo in scholam. introivi, dixi:
Ave magister, et ipse me osculatus est, et resalutavit.
porrexit mihi puer meus scrinarius tabulas, thecam graphariam, praeductorium.
loco meo sedens deleo. praeduco ad praescriptum;
ut scripsi, ostendo magistro; emendavit, induxit;
iubet me legere. iussus alio dedi.
edisco interpretamenta, reddidi. sed statim dictavit mihi condiscipulus.
Et tu, inquit, dicta mihi. dixi ei: Redde primo.
et dixit mihi: Non vidisti cum redderem prior te?
et dixi: Mentiris, non reddidisti. Non mentior.
Si verum dicis, dicto.
inter haec iussu magistri surgunt pusilli ad subductum et syllabas praebuit eis unus de maioribus, alii ad subductorem ordine reddunt, nomina scribunt, versus scripserunt, et ego in prima classe dictatum excepi.
Deinde, ut sedimus, pertranseo commentaria, linguas, artem.
clamatus ad lectionem audio expositiones, sensus, personas.
interrogatus artificia respondi. Ad quem, dixit.
Quae pars orationis? declinavi genera nominum, partivi versum.