Catullus Poems-69-116: Difference between revisions

From Dickinson College Wiki
Jump to navigationJump to search
Francese (talk | contribs)
 
(77 intermediate revisions by 3 users not shown)
Line 1: Line 1:
[[Catullus|Go back to list of Catullus' poems]]
==Poem 69==
[[Cat69Vocab|Vocabulary for Poem 69]]


= Poem 69 =
Noli admirari, quare tibi femina nulla,
== Noli admirari quare tibi femina nulla, ==
== Rufe, velit tenerum supposuisse femur, ==
== non si illam rarae labefactes munere vestis ==
== aut perluciduli deliciis lapidis. ==
== laedit te quaedam mala fabula, qua tibi fertur ==
== valle sub alarum trux habitare caper. ==
== hunc metuunt omnes; neque mirum: nam mala valdest ==
== bestia, nec quicum bella puella cubet. ==
== quare aut crudelem nasorum interfice pestem, ==
== aut admirari desine cur fugiant. ==


= Poem 70 =
:Rufe, velit tenerum supposuisse femur,
== Introduction ==
== Text ==


Nulli se dicit mulier mea nubere malle
non si illam rarae labefactes munere vestis


quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat.  
:aut perluciduli deliciis lapidis.


dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti,  
Laedit te quaedam mala fabula, qua tibi fertur


in vento et rapida scribere oportet aqua.
:valle sub alarum trux habitare caper.


== Scanned Text <small><small><small>(Rudy Negenborn)</small></small></small> ==
Hunc metuunt omnes, neque mirum: nam mala valde est


Nūllī sē dīcīt mŭlĭēr mĕă nūbĕrĕ māllĕ
:bestia, nec quicum bella puella cubet.


quām mĭhĭ. nōn sī sē Iūppĭtĕr īpsĕ pĕtăt.
Quare aut crudelem nasorum interfice pestem,


dīcīt. sēd mŭlĭēr cŭpĭdō quōd dīcĭt ămāntī
:aut admirari desine cur fugiunt.  


īn vēnto ēt răpĭdā scrībĕre ŏpōrtĕt ăquā.
==Poem 70==
[[Cat70Vocab|Vocabulary for Poem 70]]


== Translation ==
Nulli se dicit mulier mea nubere malle


My woman says that she prefers to be married to no one more than to me
:quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat.


Not even if Jove himself should seek her.
Dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti,


She says this, but that which a woman says to a desiring lover,
:in vento et rapida scribere oportet aqua.


Is fitting to be written on the wind and in rushing waters.
==Poem 71==
[[Cat71Vocab|Vocabulary for Poem 71]]


== Nulli se dicit mulier mea nubere malle ==
Si cui iure bono sacer alarum obstitit hircus,


''mulier'' is the nominative singular form of mulier, mulis, f. which means ''woman''.
:aut si quem merito tarda podagra secat,


== quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat. ==
aemulus iste tuus, qui vestrum exercet amorem,


''quam mihi'' here translates to "''more than to me''"
:mirifice est a te nactus utrumque malum.


''si'' is emphatic for ''etsi''.  ''etsi'' isn't used because of ''petat'' which is a present subjunctive in the future less vivid condition.
Nam quotiens futuit, totiens ulciscitur ambos:


== dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti, ==
:illam affligit odore, ipse perit podagra.


Supply ''hoc'' with ''dicit''.  "''she says this''"
==Poem 72==
[[Cat72Vocab|Vocabulary for Poem 72]]


''Amanti'', the present active participle of amo, amare, amavi, amatus, literally means "''loving one''".  Here, as it it often seen, ''amanti'' translates into "''lover''" which is modified by ''cupido'' earlier in the line.
Dicebas quondam solum te nosse Catullum,


== in vento et rapida scribere oportet aqua. ==
:Lesbia, nec prae me velle tenere Iovem.


''in vento et...aqua'': proverbial for impermanence.  The metaphor of writing in wind and water refers back to Plato and Sophocles. (Garrison Student's Catullus III edition)
Dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam,


''oportet'': present indicative of ''oportet, -ere, -uit'': it is fitting.  ''Oportet'' takes a complimentary infinitive which is seen here with the verb ''scribere''.
:sed pater ut gnatos diligit et generos.


= Poem 71 =
Nunc te cognovi: quare etsi impensius uror,
== Si cui iure bono sacer alarum obstitit hircus, ==
== aut si quem merito tarda podagra secat. ==
== Aemulus iste tuus, qui vestrem exercet amorem, ==
== mirifice est a te nactus utrumque malum. ==
== Nam quotiens futuit, totiens ulciscitur ambos: ==
== illam affligit odore, ipse perit podagra. ==


= Poem 72 =
:multo mi tamen es vilior et levior.
== Introduction ==
== Text ==


Dicebas quondam solum te nosse Catullum,  
Qui potis est, inquis? Quod amantem iniuria talis


Lesbia, nec prae me velle tenere Iovem.  
:cogit amare magis, sed bene velle minus.


Dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam,
==Poem 73==
[[Cat73Vocab|Vocabulary for Poem 73]]


sed pater ut gnatos diligit et generos.
Desine de quoquam quicquam bene velle mereri


Nunc te cognovi: quare etsi impensius uror,
:aut aliquem fieri posse putare pium.


multo mi tamen es vilior et levior.
Omnia sunt ingrata, nihil fecisse benigne


Qui potis est, inquis? quod amantem iniuria talis
:prodest, immo etiam taedet obestque magis;


cogit amare magis, sed bene velle minus.
ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius urget,


== Scanned Text <small><small><small>(Rudy Negenborn)</small></small></small> ==
:quam modo qui me unum atque unicum amicum habuit.


Dīcēbās quōndām sōlūm tē nōssĕ Cătūllŭm
==Poem 74==
[[Cat74Vocab|Vocabulary for Poem 74]]


Lēsbĭă. nēc praē mē vēllĕ tĕnērĕ Iŏvĕm.
Gellius audierat patruum obiurgare solere,


dīlēxī tūm tē. nōn tāntum ūt vūlgŭs ămīcăm.
:si quis delicias diceret aut faceret.


sēd pătĕr ūt nātōs dīlĭgĭt ēt gĕnĕrōs.
Hoc ne ipsi accideret, patrui perdepsuit ipsam


nūnc tē cōgnōvī. quāre ētsi īmpēnsĭŭs ūrŏr.
:uxorem, et patruum reddidit Arpocratem.


mūltō mī tămĕn ēs vīlĭŏr ēt lĕvĭŏr.
Quod voluit fecit: nam, quamvis irrumet ipsum


quī pŏtĭs ēst īnquīs. quŏd ămēntem īniūrĭă tālĭs
:nunc patruum, verbum non faciet patruus.


cōgĭt ămārĕ măgīs sēd bĕnĕ vēllĕ mĭnŭs.
==Poem 75==
[[Cat75Vocab|Vocabulary for Poem 75]]


== Translation ==
Huc est mens deducta tua mea, Lesbia, culpa,


You used to say once upon a time that you knew only Catullus,
:atque ita se officio perdidit ipsa suo,


O Lesbia, and that you did not wish to hold Jupiter instead of me.
ut iam nec bene velle queat tibi, si optima fias,


I loved you then not as a common man loves his girlfriend
:nec desistere amare, omnia si facias.


but as a father loves his sons and sons in law.
==Poem 76==
[[Cat76Vocab|Vocabulary for Poem 76]]


Now I know you: therefore, even if I burn greater,
Siqua recordanti benefacta priora voluptas


you are alot cheaper and alot more worthless to me.
:est homini, cum se cogitat esse pium,


How is this possible, you ask? Because such injustices
nec sanctam violasse fidem, nec foedere nullo


compels a lover to love more, but to wish her well less.
:divum ad fallendos numine abusum homines,


== Dicebas quondam solum te nosse Catullum, ==
multa parata manent in longa aetate, Catulle,
== Lesbia, nec prae me velle tenere Iouem. ==
== dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam, ==
== sed pater ut gnatos diligit et generos. ==
== nunc te cognovi: quare etsi impensius uror, ==
== multo mi tamen es vilior et levior. ==
== qui potis est, inquis? quod amantem iniuria talis ==
== cogit amare magis, sed bene velle minus. ==


= Poem 73 =
:ex hoc ingrato gaudia amore tibi.
== Desine de quoquam quicquam bene velle mereri ==
== aut aliquem fieri posse putare pium. ==
== Omnia sunt ingrata, nihil fecisse benigne ==
== prodest, immo etiam taedet obestque magis; ==
== ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius urget, ==
== quam modo qui me unum atque unicum amicum habuit. ==


= Poem 74 =
Nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt
== Gellius audierat patruum obiurgare solere, ==
== si quis delicias diceret aut faceret. ==
== Hoc ne ipsi accideret, patrui perdepsuit ipsam ==
== uxorem, et patruum reddidit Arpocratem. ==
== Quod voluit fecit: nam, quamuis irrumet ipsum ==
== nunc patruum, verbum non faciet patruus. ==


= Poem 75 =
:aut facere, haec a te dictaque factaque sunt:
== Huc est mens deducta tua mea, Lesbia, culpa ==
== atque ita se officio perdidit ipsa suo, ==
== ut iam nec bene velle queat tibi, si optima fias, ==
== nec desistere amare, omnia si facias. ==


= Poem 76 =
omnia quae ingratae perierunt credita menti.
== Siqua recordanti benefacta prior voluptas ==
== est homini, cum se cogitat esse pium, ==
== nec sanctum violasse fidem, nec foedere nullo ==
== divum ad fallendos numine abusum homines, ==
== multa parata manent in longa aetate, Catulle, ==
== ex hoc ingrato gaudia amore tibi. ==
== Nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt ==
== aut facere, haec a te dictaque factaque sunt. ==
== Omnia quae ingratae perierunt credita menti. ==
== Quare iam te cur amplius excrucies? ==
== Quin tu animo offirmas atque istinc te ipse reducis, ==
== et dis invitis desinis esse miser? ==
== Difficile est longum subito deponere amorem, ==
== difficile est, verum hoc qualubet eficias: ==
== una salus haec est, hoc est tibi pervincendum, ==
== hoc facias, sive id non pote sive pote. ==
== O di, si vestrum est misereri, aut si quibus umquam ==
== extremam iam ipsa in morte tulistis opem, ==
== me miserum aspicite et, si vitam puriter egi, ==
== eripite hanc pestem perniciemque mihi, ==
== quae mihi subrepens imos ut torpor in artus ==
== expulit ex omni pectore laetitias. ==
== Non iam illud quaero, contra me ut diligat illa, ==
== aut, quod non potis est, esse pudica velit: ==
== ipse valere opto et taetrum hunc deponere morbum. ==
== O di, redite mi hoc pro pietate mea. ==


= Poem 77 =
:Quare iam te cur amplius excrucies?
== Rufe, mihi frustra ac nequiquam credite amice ==
== ( frustra? immo magno cum pretio atque malo), ==
== sicine subrepsti mi, atque intestina perurens ==
== ei misero eripuisti omnia nostra bona? ==
== eripuisti, heu heu nostrae crudele venenum ==
== vitae, heu heu nostrae pestis amicitiae. ==


= Poem 78 =
Quin tu animo offirmas atque istinc teque reducis,
== Gallus habet fratres, quorum est lepidissima coniunx ==
== alterius, lepidus filius alterius. ==
== Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores, ==
== cum puero ut bello bella puella cubet. ==
== Gallus homo est stultus, nec se videt esse maritum, ==
== qui patruus patrui monstret adulterium. ==


= Poem 79 =
:et dis invitis desinis esse miser?
== Lesbius est pulcer. quid ni? quem Lesbia malit ==
== quam te cum tota gente, Catulle, tua. ==
== sed tamen hic pulcer vendat cum gente Catullum, ==
== si tria natorum suavia reppererit. ==


= Poem 80 =
Difficile est longum subito deponere amorem;
== Quid dicam, Gelli, quare rosea ista labella ==
== hiberna fiant candidiora nive, ==
== mane domo cum exis et cum te octava quiete ==
== e molli longo suscitat hora die? ==
== nescio quid certe est: an vere fama susurrat ==
== grandia te medii tenta vorare viri? ==
== sic certe est: clamant Victoris rupta miselli ==
== ilia, et emulso labra notata sero. ==


= Poem 81 =
:difficile est, verum hoc qua lubet efficias.
== Nemone in tanto potuit populo esse, Iuventi, ==
== bellus homo, quem tu diligere inciperes. ==
== praeterquam iste tuus moribunda ab sede Pisauri ==
== hospes inavrata palladior statua, ==
== qui tibi nunc cordi est, quem tu praeponere nobis ==
== audes, et nescis quod facinus facias? ==


= Poem 82 =
Una salus haec est, hoc est tibi pervincendum;
== Quinti, si tibi vis oculos debere Catullum ==
== aut aliud si quid carius est oculis, ==
== eripere ei noli, multo quod carius illi ==
== est oculis seu quid carius est oculis. ==


= Poem 83 =
:hoc facias, sive id non pote sive pote.
== Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit: ==
== haec illi fatuo maxima laetitia est. ==
== mule, nihil sentis? si nostri oblita taceret, ==
== sana esset: nunc quod gannit et obloquitur, ==
== non solum meminit, sed, quae multo acrior est res, ==
== irata est. hoc est, uritur et loquitur. ==


why is uritur passive?
O di, si vestrum est misereri, aut si quibus umquam


'''because uro means to burn something (it is transitive). Lesbia urit would mean 'Lesbia is burning' a letter or a pile of leaves. As it is, Lebia is being burned, i.e., by love.'''
:extremam iam ipsa in morte tulistis opem,


= Poem 84 =
me miserum aspicite et, si vitam puriter egi,


===Introduction===
:eripite hanc pestem perniciemque mihi,
Poem 84, like so many other Catullan poems, shows the intense aggression and invectiveness that Catullus uses in his writing style. Catullus uses satire, different from his occasional ballistic rampage, to get his point across (Garrison). Catullus attacks a certain Arrius about his incorrect dialect. However, there is a very interesting side to this poem that has remained unanswered. Oddly enough, Catullus was not born in Rome; it is claimed that Catullus was born and raised in Verona, a town in northern Italy. Catullus' first language was a dialect of Latin but it was not the identical prestigious dialect of Rome (Wray). Catullus pokes fun at Arrius' misplaced aspirates; but the question remains: Why would Catullus leave himself open for a similar attack on account of his Veronese dialect (Wray), which differed from the accepted Roman speech? There is no definitive answer to this question, yet we do know that Catullus had mastered the standard Roman Latin when he was involved in his poetic production (Wray). This idea of social acceptance or embracing the customs of Rome, or the latin urbanus, is discussed by Catullus in much of his work.


In any case, Garrison labels Arrius as "the social climber who mimics the accents of the intelligentsia". Arrius is the ignorant fool who, in his attempts to produce educated or noble speech, is uncertain on where to place his aspirates. Not only is he incorrect, he finds himself funny, witty and over-joyous with himself when he does this. This idea of aspirates, borrowed from a Greek tradition, is where increased use of the letter "h" makes the speaker seem to reflect the fashion of the day (as in pulcher for pulcer & sepulchrum for sepulcrum) (Garrison). In Arrius' attempt to make himself seem popular, he continuously messes up, and he is the only person who does not see himself as a fool.
quae mihi subrepens imos ut torpor in artus


Another interesting note for Poem 84 is this idea of the letter "s". In eleven out of the 12 lines the letter "s" appears at lease once, and in a good portion of these lines "s" appears more than twice. Not only does Arrius misuse his aspirates, he apparently has a hissing voice when he uses the letter "s" (Thomson). This causes a "hissing and sputtering" sound that no one can bear (Thomson). It stops as soon as he enters Syria in line 7, and then there a pleasant line 8 that lacks the letter "s". Then we are thrown into the fire again for the climax in line 12, only to find out Arrius has left his mark in another part of the world.
:expulit ex omni pectore laetitias.


===Translation===
Non iam illud quaero, contra me ut diligat illa,
Arrius said "hadvantages", if at anytime he wished to say


advantages, and said "hambushes" if he wished to say ambushes,
:aut, quod non potis est, esse pudica velit:


and then he had flattered himself that he had spoken wonderfully well,
ipse valere opto et taetrum hunc deponere morbum.


when he had said "hambushes" as loud as he could.
:O di, reddite mi hoc pro pietate mea.


I believe, thus (his) mother, thus his free maternal uncle,
==Poem 77==
[[Cat77Vocab|Vocabulary for Poem 77]]


thus (his) maternal grandfather and (maternal) grandmother had spoken.
Rufe mihi frustra ac nequiquam credite amice


This man having been sent into Syria, the ears for everybody found relief:
:(frustra? immo magno cum pretio atque malo),


they were hearing these same words gently and lightly,
sicine subrepsti mi, atque intestina perurens


afterwards they were not fearing such words for themselves,
:ei misero eripuisti omnia nostra bona?


when suddenly the horrible message is brought,
Eripuisti, heu heu nostrae crudele venenum


the Ionian waves, after Arrius had gone there,
:vitae, heu heu nostrae pestis amicitiae.


were now not Ionian but "Hionian".
==Poem 78==
[[Cat78Vocab|Vocabulary for Poem 78]]


Gallus habet fratres, quorum est lepidissima coniunx


Observe: the constant use of the past tense and the frequentatives (si quando...vellet & cum...dixerat) shows how Arrius, once a "familiar feature of the Roman scene", is no longer (Quinn).
:alterius, lepidus filius alterius.


== Chommoda dicebat, si quando commoda vellet ==
Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores,


vellet: subjunctive instead of indicative for the frequentative clause, which creates a sense of repetitiveness and annoyance.
:cum puero ut bello bella puella cubet.


== dicere, et insidias Arrius hinsidias, ==
Gallus homo est stultus, nec se videt esse maritum,


There is no verb that explicitly goes with both "insidias" and "hinsidias". You must take "si quando vellet dicere" from the line above; we know Arrius is the subject again, so it is acceptable to say "he" or use his name. Catullus may have liked to say Arrius yet again for another "s" in the poem.
:qui patruus patrui monstret adulterium.


== et tum mirifice sperabat se esse locutum, ==
==Poem 78b==
sperabat: commonly means "hope", "hope for" or "anticipate"; however the poem's meaning is better in tact when translating as "flattered himself" (Thomson); going with the theme of Arrius' ignorance, the fact that he is incredibly full of himself and how he considers himself to be of the current times and dialect of  Rome.
[[Cat78bVocab|Vocabulary for Poem 78b]]


== cum quantum poterat dixerat hinsidias. ==
. . .
quantum poterat: in most cases, "quantum" is generally associated with an idea of "how much" or "whatever amount". Poem 84 focuses on Arrius' speech, so take this to mean "as loud as he could/was able" (Thomson). Another interpretation, although straying a lot from the literal Latin meaning, is "with all the force of his lungs" (Fordyce). Not only does he get his speech wrong, but he always seems to make the most of it.


:. . .


dixerat: pluperfect with "cum" provides frequentative clause; see "vellet" in line 1
Sed nunc id doleo, quod purae pura puellae


== Credo, sic mater, sic liber avunculus eius, ==
:suavia comminxit spurca saliva tua.
Credo: there is no question that this should be taken sarcastically. The joke Catullus continues with deals with members of Arrius' mother's side where "women notoriously preserve purity of speech" (Fordyce). It is a mockery of his family, showing that even his mother could not keep her speech correct with the current times.


Verum id non impune feres: nam te omnia saecla


mater: although not explicitly stated, mater is refers to Arrius' mother.
:noscent et, qui sis, fama loquetur anus.


== sic maternus avus dixerat atque avia. ==
==Poem 79==
[[Cat79Vocab|Vocabulary for Poem 79]]


Just as in the line above, both the grandfather and mother refer to those of Arrius.
Lesbius est pulcer. Quid ni? Quem Lesbia malit


:quam te cum tota gente, Catulle, tua.


maternus avus...atque avia: maternus certainly modifies avus, and even though it does not agree in gender ending with avia, it does modify avia as well.
Sed tamen hic pulcer vendat cum gente Catullum,


== Hoc misso in Syriam requierant omnibus aures: ==
:si tria notorum suavia reppererit.


hoc misso: it would appear that Arrius' hard work to climb the social ladder as it were has payed off (Garrison).
==Poem 80==
[[Cat80Vocab|Vocabulary for Poem 80]]


Quid dicam, Gelli, quare rosea ista labella


omnibus aures: aures is nominative plural, and omnibus is dative plural. Literally translated as "the ears for everybody".
:hiberna fiant candidiora nive,


== audibant eadem haec leniter et leviter, ==
mane domo cum exis et cum te octava quiete
Notice that this is the only line in the entire poem where the letter "s" is lacking. This is the result from Arrius' "hoc misso" (Thomson).


:e molli longo suscitat hora die?


audibant eadem haec [verba]: audibant = audiebant; haec is the neuter plural D.O. and "verba" should be supplied (Garrison).
Nescio quid certe est: an vere fama susurrat


:grandia te medii tenta vorare viri?


leniter: although literally "gently" or "smoothly", in the context of the poem it would be fair to say "without jarring the ear" (Fordyce).
Sic certe est: clamant Victoris rupta miselli


:ilia, et emulso labra notata sero.


leviter: similiar to above, literally "lightly"; playing with mood of the poem "softly in a low tone" or "trippingly, without undue emphasis" are also acceptable (Fordyce).
==Poem 81==
[[Cat81Vocab|Vocabulary for Poem 81]]


== nec sibi postilla metuebant talia verba, ==
Nemone in tanto potuit populo esse, Iuventi,


metuebant talia verba: Gross overstatement that adds to the satire of the poem (Garrison).
:bellus homo, quem tu diligere inciperes,


== cum subito affertur nuntius horribilis: ==
praeterquam iste tuus moribunda ab sede Pisauri


cum: take as temporal - "when"
:hospes inaurata pallidior statua,


== Ionios fluctus, postquam illuc Arrius isset, ==
qui tibi nunc cordi est, quem tu praeponere nobis


illuc: "there" or "to that place"
:audes, et nescis quod facinus facias?


== iam non Ionios esse sed Hionios. ==
==Poem 82==
[[Cat82Vocab|Vocabulary for Poem 82]]


esse: "were"
Quinti, si tibi vis oculos debere Catullum


:aut aliud si quid carius est oculis,


The final two lines give us eleven of the letter "s"; the final straw in an attempt to put us out of our misery created by Arrius.
eripere ei noli, multo quod carius illi


:est oculis seu quid carius est oculis.


Note that the mispronunciations provide the first (chommoda) and last (Hionios) words of the poem (Quinn).
==Poem 83==
[[Cat83Vocab|Vocabulary for Poem 83]]


= Poem 85 =
Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit:
== Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris. ==
== nescio, sed fieri sentio et excrucior. ==


= Poem 86 =
:haec illi fatuo maxima laetitia est.
== Quintia formosa est multis. mihi candida, longa, ==
== recta est: haec ego sic singula confiteor. ==
== totum illud formosa nego: nam nulla venustas, ==
== nulla in tam magno est corpore mica salis. ==
== Lesbia formosa est, quae cum pulcerrima tota est, ==
== tum omnibus una omnis surripuit Veneres. ==


= Poem 87 =
Mule, nihil sentis? Si nostri oblita taceret,
== Nulla potest mulier tantum se dicere amatam ==
== vere, quantum a me Lesbia amata mea est. ==
== Nulla fides ullo fuit umquam foedere tanta, ==
== quanta in amore tuo ex parte reperta mea est. ==


= Poem 88 =
:sana esset: nunc quod gannit et obloquitur,
== Quid facit is, Gelli, qui cum matre atque sorore ==
== prurit, et abiectis pervigilat tunicis? ==
== quid facit is, patruum qui non sinit esse maritum? ==
== ecquid scis quantum suscipiat sceleris? ==
== suscipit, o Gelli, quantum non ultima Tethys ==
== nec genitor Nympharum abluit Oceanus: ==
== nam nihil est quicquam sceleris, quo prodeat ultra, ==
== non si demisso se ipse voret capite. ==


= Poem 89 =
non solum meminit, sed, quae multo acrior est res,
== Gellius est tenuis: quid ni? cui tam bona mater ==
== tamque valens vivat tamque venusta soror ==
== tamque bonus patruus tamque omnia plena puellis ==
== cognatis, quare is desinat esse macer? ==
== qui ut nihil attingat, nisi quod fas tangere non est, ==
== quantumuis quare sit macer invenies. ==


= Poem 90 =
:irata est. Hoc est, uritur et loquitur.
== Nascatur magus ex Gelli matrisque nefando ==
== coniugio et discat Persicum aruspicium: ==
== nam magus ex matre et gnato gignatur oportet, ==
== si vera est Persarum impia religio, ==
== gratus ut accepto veneretur carmine divos ==
== omentum in flamma pingue liquefaciens. ==


= Poem 91 =
==Poem 84==
== Non ideo, Gelli, sperabam te mihi fidum ==
[[Cat84Vocab|Vocabulary for Poem 84]]
== in misero hoc nostro, hoc perdito amore fore, ==
== quod te cognossem bene constantemue putarem ==
== aut posse a turpi mentem inhibere probro; ==
== sed neque quod matrem nec germanam esse videbam ==
== hanc tibi, cuius me magnus edebat amor. ==
== et quamuis tecum multo coniungerer usu, ==
== non satis id causae credideram esse tibi. ==
== tu satis id duxti: tantum tibi gaudium in omni ==
== culpa est, in quacumque est aliquid sceleris. ==


= Poem 92 =
Chommoda dicebat, si quando commoda vellet
== Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam ==
== de me: Lesbia me dispeream nisi amat. ==
== quo signo? quia sunt totidem mea: deprecor illam ==
== assidue, verum dispeream nisi amo. ==


= Poem 93 =
:dicere, et insidias Arrius hinsidias,
== Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere, ==
== nec scire utrum sis albus an ater homo. ==


= Poem 94 =
et tum mirifice sperabat se esse locutum,
== Mentula moechatur. Moechatur mentula? Certe. ==
== Hoc est quod dicunt: ipsa olera olla legit. ==


= Poem 95 =
:cum quantum poterat dixerat hinsidias.
== Zmyrna mei Cinnae nonam post denique messem ==
== quam coepta est nonamque edita post hiemem, ==
== milia cum interea quingenta Hortensius uno ==
== . . . . . . . . . ==
== Zmyrna cavas Satrachi penitus mittetur ad undas, ==
== Zmyrnam cana diu saecula pervoluent. ==
== at Volusi annales Paduam morientur ad ipsam ==
== et laxas scombris saepe dabunt tunicas. ==


= Poem 96 =
Credo, sic mater, sic liber avunculus eius,
== Si quicquam mutis gratum acceptumve sepulcris ==
== accidere a nostro, Calve, dolore potest, ==
== quo desiderio veteres renovamus amores ==
== atque olim missas flemus amicitias, ==
== certe non tanto mors immatura dolori est ==
== Quintiliae, quantum gaudet amore tuo. ==


= Poem 97 =
:sic maternus avus dixerat atque avia.
== Non ( ita me di ament) quicquam referre putaui, ==
== utrumne os an culum olfacerem Aemilio. ==
== nilo mundius hoc, nihiloque immundius illud, ==
== verum etiam culus mundior et melior: ==
== nam sine dentibus est. hic dentis sesquipedalis, ==
== gingiuas vero ploxeni habet ueteris, ==
== praeterea rictum qualem diffissus in aestu ==
== meientis mulae cunnus habere solet. ==
== hic futuit multas et se facit esse venustum, ==
== et non pistrino traditur atque asino? ==
== quem siqua attingit, non illam posse putemus ==
== aegroti culum lingere carnificis? ==


= Poem 98 =
Hoc misso in Syriam requierant omnibus aures:
== In te, si in quemquam, dici pote, putide Victi, ==
== id quod verbosis dicitur et fatuis. ==
== ista cum lingua, si usus veniat tibi, possis ==
== culos et crepidas lingere carpatinas. ==
== Si nos omnino vis omnes perdere, Victi, ==
== hiscas: omnino quod cupis efficies. ==


= Poem 99 =
:audibant eadem haec leniter et leviter,
== Surripui tibi, dum ludis, mellite Iuventi, ==
== suaviolum dulci dulcius ambrosia. ==
== verum id non impune tuli: namque amplius horam ==
== suffixum in summa me memini esse cruce, ==
== dum tibi me purgo nec possum fletibus ullis ==
== tantillum vestrae demere saevitiae. ==
== nam simul id factum est, multis diluta labella ==
== guttis abstersisti omnibus articulis, ==
== ne quicquam nostro contractum ex ore maneret, ==
== tamquam commictae spurca saliva lupae. ==
== praeterea infesto miserum me tradere amori ==
== non cessasti omnique excruciare modo, ==
== ut mi ex ambrosia mutatum iam foret illud ==
== suaviolum tristi tristius elleboro. ==
== quam quoniam poenam misero proponis amori, ==
== numquam iam posthac basia surripiam. ==


= Poem 100 =
nec sibi postilla metuebant talia verba,
== Caelius Aufillenum et Quintius Aufillenam ==
== flos Veronensum depereunt iuvenum, ==
== hic fratrem, ille sororem. hoc est, quod dicitur, illud ==
== fraternum vere dulce sodalicium. ==
== cui faveam potius? Caeli, tibi: nam tua nobis ==
== perspecta ex igni est unica amicitia, ==
== cum vesana meas torreret flamma medullas. ==
== sis felix, Caeli, sis in amore potens. ==


= Poem 101 =
:cum subito affertur nuntius horribilis,
== Multas per gentes et multa per aequora vectus ==
== advenio has miseras, frater, ad inferias, ==
== ut te postremo donarem munere mortis ==
== et mutam nequiquam alloquerer cinerem. ==
== Quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum. ==
== Heu miser indigne frater adempte mihi, ==
== nunc tamen interea haec, prisco quae more parentum ==
== tradita sunt tristi munere ad inferias, ==
== accipe fraterno multum manantia fletu, ==
== atque in perpetuum, frater, ave atque vale. ==


= Poem 102 =
Ionios fluctus, postquam illuc Arrius isset,
== Si quicquam tacito commissum est fido ab amico, ==
== cuius sit penitus nota fides animi, ==
== meque esse inuenies illorum iure sacratum, ==
== Corneli, et factum me esse puta Arpocratem. ==


= Poem 103 =
:iam non Ionios esse sed Hionios.
== Aut sodes mihi redde decem sestertia, Silo, ==
== deinde esto quamuis saevus et indomitus: ==
== aut, si te nummi delectant, desine quaeso ==
== leno esse atque idem saeuus et indomitus. ==


= Poem 104 =
==Poem 85==
== Credis me potuisse meae maledicere vitae? ==
[[Cat85Vocab|Vocabulary for Poem 85]]
== Ambobus mihi quae carior est oculis? ==
== Non potui, nec, si possem, tam perdite amarem ==
== Sed tu cum Tappone omnia monstra facis. ==


= Poem 105 =
Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris.
== Mentula conatur Pipleium scandere montem: ==
== Musae furcillis praecipitem eiciunt. ==


= Poem 106 =
:Nescio, sed fieri sentio et excrucior.
== Cum puero bello praeconem qui videt esse, ==
== quid credat, nisi se vendere discupere? ==


= Poem 107 =
==Poem 86==
== Si quicquam cupido optantique optigit umquam ==
[[Cat86Vocab|Vocabulary for Poem 86]]
== insperanti, hoc est gratum animo proprie. ==
== Quare hoc est gratum nobis quoque carius auro ==
== quod te restituis, Lesbia, mi cupido. ==
== Restituis cupido atque insperanti, ipsa refers te ==
== nobis. O lucem candidiore nota! ==
== Quis me uno vivit felicior aut magis hac est ==
== optandus vita dicere quis poterit? ==


= Poem 108 =
Quintia formosa est multis. Mihi candida, longa,
== Si, Comini, populi arbitrio tua cana senectus ==
== spurcata impuris moribus intereat, ==
== non equidem dubito quin primum inimica bonorum ==
== lingua exsecta avido sit data vulturio, ==
== effossos oculos voret atro gutture coruus, ==
== intestina canes, cetera membra lupi. ==


= Poem 109 =
:recta est: haec ego sic singula confiteor.
== Iucundum, mea vita, mihi proponis amorem ==
== hunc nostrum inter nos perpetuumque fore. ==
== di magni, facite ut vere promittere possit, ==
== atque id sincere dicat et ex animo, ==
== ut liceat nobis tota perducere vita ==
== aeternum hoc sanctae foedus amicitiae. ==


= Poem 110 =
Totum illud formosa nego: nam nulla venustas,
== Aufillena, bonae semper laudantur amicae: ==
== accipiunt pretium, quae facere instituunt. ==
== tu, quod promisti, mihi quod mentita inimica es, ==
== quod nec das et fers saepe, facis facinus. ==
== aut facere ingenuae est, aut non promisse pudicae, ==
== Aufillena, fuit: sed data corripere ==
== fraudando officiis, plus quam meretricis auarae ==
== quae sese toto corpore prostituit. ==


= Poem 111 =
:nulla in tam magno est corpore mica salis.
== Aufillena, viro contentam vivere solo, ==
== nuptarum laus ex laudibus eximiis: ==
== sed cuivis quamuis potius succumbere par est, ==
== quam matrem fratres efficere ex patruo… ==


= Poem 112 =
Lesbia formosa est, quae cum pulcerrima tota est,
== Multus homo es, Naso, neque tecum multus homo qui ==
== descendit, Naso, multus es et pathicus. ==


= Poem 113 =
:tum omnibus una omnis surripuit Veneres.
== Consule Pompeio primum duo, Cinna, solebant ==
== Maeciliam: facto consule nunc iterum ==
== manserunt duo, sed creverunt milia in unum ==
== singula. fecundum semen adulterio. ==


= Poem 114 =
==Poem 87==
== Firmanus saltu non falso Mentula dives ==
[[Cat87Vocab|Vocabulary for Poem 87]]
== fertur, qui tot res in se habet egregias, ==
== aucupium omne genus, piscis, prata, arua ferasque. ==
== nequiquam: fructus sumptibus exsuperat. ==
== quare concedo sit diues, dum omnia desint. ==
== saltum laudemus, dum modo ipse egeat. ==


= Poem 115 =
Nulla potest mulier tantum se dicere amatam
== Mentula habet instar triginta iugera prati, ==
== quadraginta arui: cetera sunt maria. ==
== cur non divitiis Croesum superare potis sit, ==
== uno qui in saltu tot bona possideat, ==
== prata arua ingentes silvas saltusque paludesque ==
== usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum? ==
== omnia magna haec sunt, tamen ipsest maximus ultro, ==
== non homo, sed vero mentula magna minax. ==


= Poem 116 =
:vere, quantum a me Lesbia amata mea est.
== Saepe tibi studioso animo venante requirens ==
 
== carmina uti possem mittere Battiadae, ==
Nulla fides ullo fuit umquam foedere tanta,
== qui te lenirem nobis, neu conarere ==
 
== tela infesta meum mittere in usque caput, ==
:quanta in amore tuo ex parte reperta mea est.
== hunc uideo mihi nunc frustra sumptum esse laborem, ==
 
== Gelli, nec nostras hic ualuisse preces. ==
==Poem 88==
== contra nos tela ista tua evitabimus amitha ==
[[Cat88Vocab|Vocabulary for Poem 88]]
== at fixus nostris tu dabis supplicium. ==
 
Quid facit is, Gelli, qui cum matre atque sorore
 
:prurit et abiectis pervigilat tunicis?
 
Quid facit is, patruum qui non sinit esse maritum?
 
:Ecquid scis quantum suscipiat sceleris?
 
Suscipit, o Gelli, quantum non ultima Tethys
 
:nec genitor Nympharum abluit Oceanus:
 
nam nihil est quicquam sceleris, quo prodeat ultra,
 
:non si demisso se ipse voret capite.
 
==Poem 89==
[[Cat89Vocab|Vocabulary for Poem 89]]
 
Gellius est tenuis: quid ni? Cui tam bona mater
 
:tamque valens vivat tamque venusta soror
 
tamque bonus patruus tamque omnia plena puellis
 
:cognatis, quare is desinat esse macer?
 
Qui ut nihil attingat, nisi quod fas tangere non est,
 
:quantumvis quare sit macer invenies.
 
==Poem 90==
[[Cat90Vocab|Vocabulary for Poem 90]]
 
Nascatur magus ex Gelli matrisque nefando
 
:coniugio et discat Persicum aruspicium:
 
nam magus ex matre et gnato gignatur oportet,
 
:si vera est Persarum impia religio,
 
gratus ut accepto veneretur carmine divos
 
:omentum in flamma pingue liquefaciens.
 
==Poem 91==
[[Cat91Vocab|Vocabulary for Poem 91]]
 
Non ideo, Gelli, sperabam te mihi fidum
 
:in misero hoc nostro, hoc perdito amore fore,
 
quod te cognossem bene constantemve putarem
 
:aut posse a turpi mentem inhibere probro;
 
sed neque quod matrem nec germanam esse videbam
 
:hanc tibi, cuius me magnus edebat amor.
 
Et quamvis tecum multo coniungerer usu,
 
:non satis id causae credideram esse tibi.
 
Tu satis id duxti: tantum tibi gaudium in omni
 
:culpa est, in quacumque est aliquid sceleris.
 
==Poem 92==
[[Cat92Vocab|Vocabulary for Poem 92]]
 
Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam
 
:de me: Lesbia me dispeream nisi amat.
 
Quo signo? Quia sunt totidem mea: deprecor illam
 
:assidue, verum dispeream nisi amo.
 
==Poem 93==
[[Cat93Vocab|Vocabulary for Poem 93]]
 
Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere,
 
:nec scire utrum sis albus an ater homo.
 
==Poem 94==
[[Cat94Vocab|Vocabulary for Poem 94]]
 
Mentula moechatur. Moechatur mentula? Certe.
 
:Hoc est quod dicunt: ipsa olera olla legit.
 
==Poem 95==
[[Cat95Vocab|Vocabulary for Poem 95]]
 
Zmyrna mei Cinnae nonam post denique messem
 
:quam coepta est nonamque edita post hiemem,
 
milia cum interea quingenta Hortensius uno
 
:. . .
 
Zmyrna cavas Satrachi penitus mittetur ad undas,
 
:Zmyrnam cana diu saecula pervoluent.
 
At Volusi annales Paduam morientur ad ipsam
 
:et laxas scombris saepe dabunt tunicas.
 
Parva mei mihi sint cordi monimenta sodalis:
 
:at populus tumido gaudeat Antimacho.
 
==Poem 96==
[[Cat96Vocab|Vocabulary for Poem 96]]
 
Si quicquam mutis gratum acceptumve sepulcris
 
:accidere a nostro, Calve, dolore potest,
 
quo desiderio veteres renovamus amores
 
:atque olim missas flemus amicitias,
 
certe non tanto mors immatura dolori est
 
:Quintiliae, quantum gaudet amore tuo.
 
==Poem 97==
[[Cat97Vocab|Vocabulary for Poem 97]]
 
Non (ita me di ament) quicquam referre putavi,
 
:utrumne os an culum olfacerem Aemilio.
 
Nilo mundius hoc, nihiloque immundius illud,
 
:verum etiam culus mundior et melior:
 
nam sine dentibus est. Hoc dentis sesquipedalis,
 
:gingivas vero ploxeni habet veteris,
 
praeterea rictum qualem diffissus in aestu
 
:meientis mulae cunnus habere solet.
 
Hic futuit multas et se facit esse venustum,
 
:et non pistrino traditur atque asino?
 
Quem siqua attingit, non illam posse putemus
 
:aegroti culum lingere carnificis?
 
==Poem 98==
[[Cat98Vocab|Vocabulary for Poem 98]]
 
In te, si in quemquam, dici pote, putide Victi,
 
:id quod verbosis dicitur et fatuis.
 
Ista cum lingua, si usus veniat tibi, possis
 
:culos et crepidas lingere carpatinas.
 
Si nos omnino vis omnes perdere, Victi,
 
:hiscas: omnino quod cupis efficies.
 
==Poem 99==
[[Cat99Vocab|Vocabulary for Poem 99]]
 
Surripui tibi, dum ludis, mellite Iuventi,
 
:suaviolum dulci dulcius ambrosia.
 
Verum id non impune tuli: namque amplius horam
 
:suffixum in summa me memini esse cruce,
 
dum tibi me purgo nec possum fletibus ullis
 
:tantillum vestrae demere saevitiae.
 
Nam simul id factum est, multis diluta labella
 
:guttis abstersisti omnibus articulis,
 
ne quicquam nostro contractum ex ore maneret,
 
:tamquam commictae spurca saliva lupae.
 
Praeterea infesto miserum me tradere amori
 
:non cessasti omnique excruciare modo,
 
ut mi ex ambrosia mutatum iam foret illud
 
:suaviolum tristi tristius elleboro.
 
Quam quoniam poenam misero proponis amori,
 
:numquam iam posthac basia surripiam.
 
==Poem 100==
[[Cat100Vocab|Vocabulary for Poem 100]]
 
Caelius Aufillenum et Quintius Aufillenam
 
:flos Veronensum depereunt iuvenum,
 
hic fratrem, ille sororem. Hoc est, quod dicitur, illud
 
:fraternum vere dulce sodalicium.
 
Cui faveam potius? Caeli, tibi: nam tua nobis
 
:perspecta est igni tum unica amicitia,
 
cum vesana meas torreret flamma medullas.
 
:Sis felix, Caeli, sis in amore potens.
 
==Poem 101==
[[Cat101Vocab|Vocabulary for Poem 101]]
 
Multas per gentes et multa per aequora vectus
 
:advenio has miseras, frater, ad inferias,
 
ut te postremo donarem munere mortis
 
:et mutam nequiquam alloquerer cinerem,
 
quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum,
 
:heu miser indigne frater adempte mihi.
 
Nunc tamen interea haec, prisco quae more parentum
 
:tradita sunt tristi munere ad inferias,
 
accipe fraterno multum manantia fletu,
 
:atque in perpetuum, frater, ave atque vale.
 
==Poem 102==
[[Cat102Vocab|Vocabulary for Poem 102]]
 
Si quicquam tacito commissum est fido ab amico,
 
:cuius sit penitus nota fides animi,
 
meque esse invenies illorum iure sacratum,
 
:Corneli, et factum me esse puta Arpocratem.
 
==Poem 103==
[[Cat103Vocab|Vocabulary for Poem 103]]
 
Aut sodes mihi redde decem sestertia, Silo,
 
:deinde esto quamvis saevus et indomitus:
 
aut, si te nummi delectant, desine quaeso
 
:leno esse atque idem saevus et indomitus.
 
==Poem 104==
[[Cat104Vocab|Vocabulary for Poem 104]]
 
Credis me potuisse meae maledicere vitae,
 
:ambobus mihi quae carior est oculis?
 
Non potui, nec, si possem, tam perdite amarem:
 
:sed tu cum Tappone omnia monstra facis.
 
==Poem 105==
[[Cat105Vocab|Vocabulary for Poem 105]]
 
Mentula conatur Pipleium scandere montem:
 
:Musae furcillis praecipitem eiciunt.
 
==Poem 106==
[[Cat106Vocab|Vocabulary for Poem 106]]
 
Cum puero bello praeconem qui videt esse,
 
:quid credat, nisi se vendere discupere?
 
==Poem 107==
[[Cat107Vocab|Vocabulary for Poem 107]]
 
Si quicquam cupido optantique optigit umquam
 
:insperanti, hoc est gratum animo proprie.
 
Quare hoc est gratum nobisque hoc carius auro,
 
:quod te restituis, Lesbia, mi cupido,
 
restituis cupido atque insperanti, ipsa refers te
 
:nobis. O lucem candidiore nota!
 
Quis me uno vivit felicior aut magis hac rem
 
:optandus in vita dicere quis poterit?
 
==Poem 108==
[[Cat108Vocab|Vocabulary for Poem 108]]
 
Si, Comini, populi arbitrio tua cana senectus
 
:spurcata impuris moribus intereat,
 
non equidem dubito quin primum inimica bonorum
 
:lingua exsecta avido sit data vulturio,
 
effossos oculos voret atro gutture corvus,
 
:intestina canes, cetera membra lupi.
 
==Poem 109==
[[Cat109Vocab|Vocabulary for Poem 109]]
 
Iucundum, mea vita, mihi proponis amorem
 
:hunc nostrum inter nos perpetuumque fore.
 
Di magni, facite ut vere promittere possit,
 
:atque id sincere dicat et ex animo,
 
ut liceat nobis tota perducere vita
 
:aeternum hoc sanctae foedus amicitiae.
 
==Poem 110==
[[Cat110Vocab|Vocabulary for Poem 110]]
 
Aufilena, bonae semper laudantur amicae:
 
:accipiunt pretium, quae facere instituunt.
 
Tu, quod promisti, mihi quod mentita inimica es,
 
:quod nec das et fers saepe, facis facinus.
 
Aut facere ingenuae est, aut non promisse pudicae,
 
:Aufillena, fuit: sed data corripere
 
fraudando officiis, plus quam meretricis avarae est
 
:quae sese toto corpore prostituit.
 
==Poem 111==
[[Cat111Vocab|Vocabulary for Poem 111]]
 
Aufillena, viro contentam vivere solo,
 
:nuptarum laus ex laudibus eximiis:
 
sed cuivis quamvis potius succumbere par est,
 
:quam matrem fratres concipere ex patruo.
 
==Poem 112==
[[Cat112Vocab|Vocabulary for Poem 112]]
 
Multus homo es, Naso, neque tecum multus homo est quin
 
:te scindat: Naso, multus es et pathicus.
 
==Poem 113==
[[Cat113Vocab|Vocabulary for Poem 113]]
 
Consule Pompeio primum duo, Cinna, solebant
 
:Maeciliam: facto consule nunc iterum
 
manserunt duo, sed creverunt milia in unum
 
:singula. Fecundum semen adulterio.
 
==Poem 114==
[[Cat114Vocab|Vocabulary for Poem 114]]
 
Firmano saltu non falso Mentula dives
 
:fertur, qui tot res in se habet egregias,
 
aucupium omne genus, piscis, prata, arva ferasque.
 
:nequiquam: fructus sumptibus exsuperat.
 
Quare concedo sit dives, dum omnia desint.
 
:Saltum laudemus, dum modo ipse egeat.
 
==Poem 115==
[[Cat115Vocab|Vocabulary for Poem 115]]
 
Mentula habet instar triginta iugera prati,
 
:quadraginta arvi: cetera sunt maria.
 
Cur non divitiis Croesum superare potis sit,
 
:uno qui in saltu tot bona possideat,
 
prata arva ingentes silvas saltusque paludesque
 
:usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum?
 
omnia magna haec sunt, tamen ipsest maximus ultro,
 
:non homo, sed vero mentula magna minax.
 
==Poem 116==
[[Cat116Vocab|Vocabulary for Poem 116]]
 
Saepe tibi studioso animo venante requirens
 
:carmina uti possem mittere Battiadae,
 
qui te lenirem nobis, neu conarere
 
:tela infesta meum mittere in usque caput,
 
hunc video mihi nunc frustra sumptum esse laborem,
 
:Gelli, nec nostras hic valuisse preces.
 
Contra nos tela ista tua evitabimus acta:
 
:at fixus nostris tu dabi' supplicium.

Latest revision as of 14:13, 24 March 2011

Poem 69

Vocabulary for Poem 69

Noli admirari, quare tibi femina nulla,

Rufe, velit tenerum supposuisse femur,

non si illam rarae labefactes munere vestis

aut perluciduli deliciis lapidis.

Laedit te quaedam mala fabula, qua tibi fertur

valle sub alarum trux habitare caper.

Hunc metuunt omnes, neque mirum: nam mala valde est

bestia, nec quicum bella puella cubet.

Quare aut crudelem nasorum interfice pestem,

aut admirari desine cur fugiunt.

Poem 70

Vocabulary for Poem 70

Nulli se dicit mulier mea nubere malle

quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat.

Dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti,

in vento et rapida scribere oportet aqua.

Poem 71

Vocabulary for Poem 71

Si cui iure bono sacer alarum obstitit hircus,

aut si quem merito tarda podagra secat,

aemulus iste tuus, qui vestrum exercet amorem,

mirifice est a te nactus utrumque malum.

Nam quotiens futuit, totiens ulciscitur ambos:

illam affligit odore, ipse perit podagra.

Poem 72

Vocabulary for Poem 72

Dicebas quondam solum te nosse Catullum,

Lesbia, nec prae me velle tenere Iovem.

Dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam,

sed pater ut gnatos diligit et generos.

Nunc te cognovi: quare etsi impensius uror,

multo mi tamen es vilior et levior.

Qui potis est, inquis? Quod amantem iniuria talis

cogit amare magis, sed bene velle minus.

Poem 73

Vocabulary for Poem 73

Desine de quoquam quicquam bene velle mereri

aut aliquem fieri posse putare pium.

Omnia sunt ingrata, nihil fecisse benigne

prodest, immo etiam taedet obestque magis;

ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius urget,

quam modo qui me unum atque unicum amicum habuit.

Poem 74

Vocabulary for Poem 74

Gellius audierat patruum obiurgare solere,

si quis delicias diceret aut faceret.

Hoc ne ipsi accideret, patrui perdepsuit ipsam

uxorem, et patruum reddidit Arpocratem.

Quod voluit fecit: nam, quamvis irrumet ipsum

nunc patruum, verbum non faciet patruus.

Poem 75

Vocabulary for Poem 75

Huc est mens deducta tua mea, Lesbia, culpa,

atque ita se officio perdidit ipsa suo,

ut iam nec bene velle queat tibi, si optima fias,

nec desistere amare, omnia si facias.

Poem 76

Vocabulary for Poem 76

Siqua recordanti benefacta priora voluptas

est homini, cum se cogitat esse pium,

nec sanctam violasse fidem, nec foedere nullo

divum ad fallendos numine abusum homines,

multa parata manent in longa aetate, Catulle,

ex hoc ingrato gaudia amore tibi.

Nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt

aut facere, haec a te dictaque factaque sunt:

omnia quae ingratae perierunt credita menti.

Quare iam te cur amplius excrucies?

Quin tu animo offirmas atque istinc teque reducis,

et dis invitis desinis esse miser?

Difficile est longum subito deponere amorem;

difficile est, verum hoc qua lubet efficias.

Una salus haec est, hoc est tibi pervincendum;

hoc facias, sive id non pote sive pote.

O di, si vestrum est misereri, aut si quibus umquam

extremam iam ipsa in morte tulistis opem,

me miserum aspicite et, si vitam puriter egi,

eripite hanc pestem perniciemque mihi,

quae mihi subrepens imos ut torpor in artus

expulit ex omni pectore laetitias.

Non iam illud quaero, contra me ut diligat illa,

aut, quod non potis est, esse pudica velit:

ipse valere opto et taetrum hunc deponere morbum.

O di, reddite mi hoc pro pietate mea.

Poem 77

Vocabulary for Poem 77

Rufe mihi frustra ac nequiquam credite amice

(frustra? immo magno cum pretio atque malo),

sicine subrepsti mi, atque intestina perurens

ei misero eripuisti omnia nostra bona?

Eripuisti, heu heu nostrae crudele venenum

vitae, heu heu nostrae pestis amicitiae.

Poem 78

Vocabulary for Poem 78

Gallus habet fratres, quorum est lepidissima coniunx

alterius, lepidus filius alterius.

Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores,

cum puero ut bello bella puella cubet.

Gallus homo est stultus, nec se videt esse maritum,

qui patruus patrui monstret adulterium.

Poem 78b

Vocabulary for Poem 78b

. . .

. . .

Sed nunc id doleo, quod purae pura puellae

suavia comminxit spurca saliva tua.

Verum id non impune feres: nam te omnia saecla

noscent et, qui sis, fama loquetur anus.

Poem 79

Vocabulary for Poem 79

Lesbius est pulcer. Quid ni? Quem Lesbia malit

quam te cum tota gente, Catulle, tua.

Sed tamen hic pulcer vendat cum gente Catullum,

si tria notorum suavia reppererit.

Poem 80

Vocabulary for Poem 80

Quid dicam, Gelli, quare rosea ista labella

hiberna fiant candidiora nive,

mane domo cum exis et cum te octava quiete

e molli longo suscitat hora die?

Nescio quid certe est: an vere fama susurrat

grandia te medii tenta vorare viri?

Sic certe est: clamant Victoris rupta miselli

ilia, et emulso labra notata sero.

Poem 81

Vocabulary for Poem 81

Nemone in tanto potuit populo esse, Iuventi,

bellus homo, quem tu diligere inciperes,

praeterquam iste tuus moribunda ab sede Pisauri

hospes inaurata pallidior statua,

qui tibi nunc cordi est, quem tu praeponere nobis

audes, et nescis quod facinus facias?

Poem 82

Vocabulary for Poem 82

Quinti, si tibi vis oculos debere Catullum

aut aliud si quid carius est oculis,

eripere ei noli, multo quod carius illi

est oculis seu quid carius est oculis.

Poem 83

Vocabulary for Poem 83

Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit:

haec illi fatuo maxima laetitia est.

Mule, nihil sentis? Si nostri oblita taceret,

sana esset: nunc quod gannit et obloquitur,

non solum meminit, sed, quae multo acrior est res,

irata est. Hoc est, uritur et loquitur.

Poem 84

Vocabulary for Poem 84

Chommoda dicebat, si quando commoda vellet

dicere, et insidias Arrius hinsidias,

et tum mirifice sperabat se esse locutum,

cum quantum poterat dixerat hinsidias.

Credo, sic mater, sic liber avunculus eius,

sic maternus avus dixerat atque avia.

Hoc misso in Syriam requierant omnibus aures:

audibant eadem haec leniter et leviter,

nec sibi postilla metuebant talia verba,

cum subito affertur nuntius horribilis,

Ionios fluctus, postquam illuc Arrius isset,

iam non Ionios esse sed Hionios.

Poem 85

Vocabulary for Poem 85

Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris.

Nescio, sed fieri sentio et excrucior.

Poem 86

Vocabulary for Poem 86

Quintia formosa est multis. Mihi candida, longa,

recta est: haec ego sic singula confiteor.

Totum illud formosa nego: nam nulla venustas,

nulla in tam magno est corpore mica salis.

Lesbia formosa est, quae cum pulcerrima tota est,

tum omnibus una omnis surripuit Veneres.

Poem 87

Vocabulary for Poem 87

Nulla potest mulier tantum se dicere amatam

vere, quantum a me Lesbia amata mea est.

Nulla fides ullo fuit umquam foedere tanta,

quanta in amore tuo ex parte reperta mea est.

Poem 88

Vocabulary for Poem 88

Quid facit is, Gelli, qui cum matre atque sorore

prurit et abiectis pervigilat tunicis?

Quid facit is, patruum qui non sinit esse maritum?

Ecquid scis quantum suscipiat sceleris?

Suscipit, o Gelli, quantum non ultima Tethys

nec genitor Nympharum abluit Oceanus:

nam nihil est quicquam sceleris, quo prodeat ultra,

non si demisso se ipse voret capite.

Poem 89

Vocabulary for Poem 89

Gellius est tenuis: quid ni? Cui tam bona mater

tamque valens vivat tamque venusta soror

tamque bonus patruus tamque omnia plena puellis

cognatis, quare is desinat esse macer?

Qui ut nihil attingat, nisi quod fas tangere non est,

quantumvis quare sit macer invenies.

Poem 90

Vocabulary for Poem 90

Nascatur magus ex Gelli matrisque nefando

coniugio et discat Persicum aruspicium:

nam magus ex matre et gnato gignatur oportet,

si vera est Persarum impia religio,

gratus ut accepto veneretur carmine divos

omentum in flamma pingue liquefaciens.

Poem 91

Vocabulary for Poem 91

Non ideo, Gelli, sperabam te mihi fidum

in misero hoc nostro, hoc perdito amore fore,

quod te cognossem bene constantemve putarem

aut posse a turpi mentem inhibere probro;

sed neque quod matrem nec germanam esse videbam

hanc tibi, cuius me magnus edebat amor.

Et quamvis tecum multo coniungerer usu,

non satis id causae credideram esse tibi.

Tu satis id duxti: tantum tibi gaudium in omni

culpa est, in quacumque est aliquid sceleris.

Poem 92

Vocabulary for Poem 92

Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam

de me: Lesbia me dispeream nisi amat.

Quo signo? Quia sunt totidem mea: deprecor illam

assidue, verum dispeream nisi amo.

Poem 93

Vocabulary for Poem 93

Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere,

nec scire utrum sis albus an ater homo.

Poem 94

Vocabulary for Poem 94

Mentula moechatur. Moechatur mentula? Certe.

Hoc est quod dicunt: ipsa olera olla legit.

Poem 95

Vocabulary for Poem 95

Zmyrna mei Cinnae nonam post denique messem

quam coepta est nonamque edita post hiemem,

milia cum interea quingenta Hortensius uno

. . .

Zmyrna cavas Satrachi penitus mittetur ad undas,

Zmyrnam cana diu saecula pervoluent.

At Volusi annales Paduam morientur ad ipsam

et laxas scombris saepe dabunt tunicas.

Parva mei mihi sint cordi monimenta sodalis:

at populus tumido gaudeat Antimacho.

Poem 96

Vocabulary for Poem 96

Si quicquam mutis gratum acceptumve sepulcris

accidere a nostro, Calve, dolore potest,

quo desiderio veteres renovamus amores

atque olim missas flemus amicitias,

certe non tanto mors immatura dolori est

Quintiliae, quantum gaudet amore tuo.

Poem 97

Vocabulary for Poem 97

Non (ita me di ament) quicquam referre putavi,

utrumne os an culum olfacerem Aemilio.

Nilo mundius hoc, nihiloque immundius illud,

verum etiam culus mundior et melior:

nam sine dentibus est. Hoc dentis sesquipedalis,

gingivas vero ploxeni habet veteris,

praeterea rictum qualem diffissus in aestu

meientis mulae cunnus habere solet.

Hic futuit multas et se facit esse venustum,

et non pistrino traditur atque asino?

Quem siqua attingit, non illam posse putemus

aegroti culum lingere carnificis?

Poem 98

Vocabulary for Poem 98

In te, si in quemquam, dici pote, putide Victi,

id quod verbosis dicitur et fatuis.

Ista cum lingua, si usus veniat tibi, possis

culos et crepidas lingere carpatinas.

Si nos omnino vis omnes perdere, Victi,

hiscas: omnino quod cupis efficies.

Poem 99

Vocabulary for Poem 99

Surripui tibi, dum ludis, mellite Iuventi,

suaviolum dulci dulcius ambrosia.

Verum id non impune tuli: namque amplius horam

suffixum in summa me memini esse cruce,

dum tibi me purgo nec possum fletibus ullis

tantillum vestrae demere saevitiae.

Nam simul id factum est, multis diluta labella

guttis abstersisti omnibus articulis,

ne quicquam nostro contractum ex ore maneret,

tamquam commictae spurca saliva lupae.

Praeterea infesto miserum me tradere amori

non cessasti omnique excruciare modo,

ut mi ex ambrosia mutatum iam foret illud

suaviolum tristi tristius elleboro.

Quam quoniam poenam misero proponis amori,

numquam iam posthac basia surripiam.

Poem 100

Vocabulary for Poem 100

Caelius Aufillenum et Quintius Aufillenam

flos Veronensum depereunt iuvenum,

hic fratrem, ille sororem. Hoc est, quod dicitur, illud

fraternum vere dulce sodalicium.

Cui faveam potius? Caeli, tibi: nam tua nobis

perspecta est igni tum unica amicitia,

cum vesana meas torreret flamma medullas.

Sis felix, Caeli, sis in amore potens.

Poem 101

Vocabulary for Poem 101

Multas per gentes et multa per aequora vectus

advenio has miseras, frater, ad inferias,

ut te postremo donarem munere mortis

et mutam nequiquam alloquerer cinerem,

quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum,

heu miser indigne frater adempte mihi.

Nunc tamen interea haec, prisco quae more parentum

tradita sunt tristi munere ad inferias,

accipe fraterno multum manantia fletu,

atque in perpetuum, frater, ave atque vale.

Poem 102

Vocabulary for Poem 102

Si quicquam tacito commissum est fido ab amico,

cuius sit penitus nota fides animi,

meque esse invenies illorum iure sacratum,

Corneli, et factum me esse puta Arpocratem.

Poem 103

Vocabulary for Poem 103

Aut sodes mihi redde decem sestertia, Silo,

deinde esto quamvis saevus et indomitus:

aut, si te nummi delectant, desine quaeso

leno esse atque idem saevus et indomitus.

Poem 104

Vocabulary for Poem 104

Credis me potuisse meae maledicere vitae,

ambobus mihi quae carior est oculis?

Non potui, nec, si possem, tam perdite amarem:

sed tu cum Tappone omnia monstra facis.

Poem 105

Vocabulary for Poem 105

Mentula conatur Pipleium scandere montem:

Musae furcillis praecipitem eiciunt.

Poem 106

Vocabulary for Poem 106

Cum puero bello praeconem qui videt esse,

quid credat, nisi se vendere discupere?

Poem 107

Vocabulary for Poem 107

Si quicquam cupido optantique optigit umquam

insperanti, hoc est gratum animo proprie.

Quare hoc est gratum nobisque hoc carius auro,

quod te restituis, Lesbia, mi cupido,

restituis cupido atque insperanti, ipsa refers te

nobis. O lucem candidiore nota!

Quis me uno vivit felicior aut magis hac rem

optandus in vita dicere quis poterit?

Poem 108

Vocabulary for Poem 108

Si, Comini, populi arbitrio tua cana senectus

spurcata impuris moribus intereat,

non equidem dubito quin primum inimica bonorum

lingua exsecta avido sit data vulturio,

effossos oculos voret atro gutture corvus,

intestina canes, cetera membra lupi.

Poem 109

Vocabulary for Poem 109

Iucundum, mea vita, mihi proponis amorem

hunc nostrum inter nos perpetuumque fore.

Di magni, facite ut vere promittere possit,

atque id sincere dicat et ex animo,

ut liceat nobis tota perducere vita

aeternum hoc sanctae foedus amicitiae.

Poem 110

Vocabulary for Poem 110

Aufilena, bonae semper laudantur amicae:

accipiunt pretium, quae facere instituunt.

Tu, quod promisti, mihi quod mentita inimica es,

quod nec das et fers saepe, facis facinus.

Aut facere ingenuae est, aut non promisse pudicae,

Aufillena, fuit: sed data corripere

fraudando officiis, plus quam meretricis avarae est

quae sese toto corpore prostituit.

Poem 111

Vocabulary for Poem 111

Aufillena, viro contentam vivere solo,

nuptarum laus ex laudibus eximiis:

sed cuivis quamvis potius succumbere par est,

quam matrem fratres concipere ex patruo.

Poem 112

Vocabulary for Poem 112

Multus homo es, Naso, neque tecum multus homo est quin

te scindat: Naso, multus es et pathicus.

Poem 113

Vocabulary for Poem 113

Consule Pompeio primum duo, Cinna, solebant

Maeciliam: facto consule nunc iterum

manserunt duo, sed creverunt milia in unum

singula. Fecundum semen adulterio.

Poem 114

Vocabulary for Poem 114

Firmano saltu non falso Mentula dives

fertur, qui tot res in se habet egregias,

aucupium omne genus, piscis, prata, arva ferasque.

nequiquam: fructus sumptibus exsuperat.

Quare concedo sit dives, dum omnia desint.

Saltum laudemus, dum modo ipse egeat.

Poem 115

Vocabulary for Poem 115

Mentula habet instar triginta iugera prati,

quadraginta arvi: cetera sunt maria.

Cur non divitiis Croesum superare potis sit,

uno qui in saltu tot bona possideat,

prata arva ingentes silvas saltusque paludesque

usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum?

omnia magna haec sunt, tamen ipsest maximus ultro,

non homo, sed vero mentula magna minax.

Poem 116

Vocabulary for Poem 116

Saepe tibi studioso animo venante requirens

carmina uti possem mittere Battiadae,

qui te lenirem nobis, neu conarere

tela infesta meum mittere in usque caput,

hunc video mihi nunc frustra sumptum esse laborem,

Gelli, nec nostras hic valuisse preces.

Contra nos tela ista tua evitabimus acta:

at fixus nostris tu dabi' supplicium.