Catullus Poems-69-116: Difference between revisions

From Dickinson College Wiki
Jump to navigationJump to search
Francese (talk | contribs)
 
(72 intermediate revisions by 3 users not shown)
Line 1: Line 1:
[[Catullus|Go back to list of Catullus' poems]]
==Poem 69==
[[Cat69Vocab|Vocabulary for Poem 69]]


= Poem 69 =
Noli admirari, quare tibi femina nulla,
== Noli admirari quare tibi femina nulla, ==
== Rufe, velit tenerum supposuisse femur, ==
== non si illam rarae labefactes munere vestis ==
== aut perluciduli deliciis lapidis. ==
== laedit te quaedam mala fabula, qua tibi fertur ==
== valle sub alarum trux habitare caper. ==
== hunc metuunt omnes; neque mirum: nam mala valdest ==
== bestia, nec quicum bella puella cubet. ==
== quare aut crudelem nasorum interfice pestem, ==
== aut admirari desine cur fugiant. ==


= Poem 70 =
:Rufe, velit tenerum supposuisse femur,
== Introduction ==


Catullus 70 refers to Lesbia's evasiveness, possibly after the death of her husband Metullus early in 59 B.C. when she could have made a permanent commitment to Catullus.  (Garrison Student's Catullus III edition)
non si illam rarae labefactes munere vestis


Meter: elegiac couplets.  This meter is used for most of the latter poems that Catullus wrote.
:aut perluciduli deliciis lapidis.


== Text ==
Laedit te quaedam mala fabula, qua tibi fertur


Nulli se dicit mulier mea nubere malle
:valle sub alarum trux habitare caper.


quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat.
Hunc metuunt omnes, neque mirum: nam mala valde est


dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti,  
:bestia, nec quicum bella puella cubet.


in vento et rapida scribere oportet aqua.
Quare aut crudelem nasorum interfice pestem,


== Scanned Text <small><small><small>(Negenborn)</small></small></small> ==
:aut admirari desine cur fugiunt.


Nūllī sē dīcīt mŭlĭēr mĕă nūbĕrĕ māllĕ
==Poem 70==
[[Cat70Vocab|Vocabulary for Poem 70]]


quām mĭhĭ. nōn sī sē Iūppĭtĕr īpsĕ pĕtăt.
Nulli se dicit mulier mea nubere malle


dīcīt. sēd mŭlĭēr cŭpĭdō quōd dīcĭt ămāntī
:quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat.


īn vēnto ēt răpĭdā scrībĕre ŏpōrtĕt ăquā.
Dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti,


== Translation ==
:in vento et rapida scribere oportet aqua.


My woman says that she prefers to be married to no one more than to me
==Poem 71==
[[Cat71Vocab|Vocabulary for Poem 71]]


Not even if Jove himself should seek her.
Si cui iure bono sacer alarum obstitit hircus,


She says this, but that which a woman says to a desiring lover,
:aut si quem merito tarda podagra secat,


Is fitting to be written on the wind and in rushing waters.
aemulus iste tuus, qui vestrum exercet amorem,


== Nulli se dicit mulier mea nubere malle ==
:mirifice est a te nactus utrumque malum.


''nulli'' is in the dative case.  Usually we see an ''-o'' or an ''-ae'' ending on dative singular nouns and adjectives.  However, the ''-i'' ending for the dative is common for all genders of this and several other adjectives widely known as "''unus nauta''" adjectives.
Nam quotiens futuit, totiens ulciscitur ambos:


''mulier'' is the nominative singular form of mulier, mulis, f. which means ''woman''.
:illam affligit odore, ipse perit podagra.


== quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat. ==
==Poem 72==
[[Cat72Vocab|Vocabulary for Poem 72]]


''quam mihi'' here translates to "''more than to me''"
Dicebas quondam solum te nosse Catullum,


''si'' is emphatic for ''etsi''.  ''etsi'' isn't used because of ''petat'' which is a present subjunctive in the future less vivid condition.
:Lesbia, nec prae me velle tenere Iovem.


== dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti, ==
Dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam,


Supply ''hoc'' with ''dicit''. "''she says this''"
:sed pater ut gnatos diligit et generos.


''Amanti'', the present active participle of amo, amare, amavi, amatus, literally means "''loving one''".  Here, as it it often seen, ''amanti'' translates into "''lover''" which is modified by ''cupido'' earlier in the line.
Nunc te cognovi: quare etsi impensius uror,


== in vento et rapida scribere oportet aqua. ==
:multo mi tamen es vilior et levior.


''in vento et...aqua'': proverbial for impermanence.  The metaphor of writing in wind and water refers back to Plato and Sophocles. (Garrison Student's Catullus III edition)
Qui potis est, inquis? Quod amantem iniuria talis


''oportet'': present indicative of ''oportet, -ere, -uit'': it is fitting.  ''Oportet'' takes a complimentary infinitive which is seen here with the verb ''scribere''.
:cogit amare magis, sed bene velle minus.


= Poem 71 =
==Poem 73==
== Si cui iure bono sacer alarum obstitit hircus, ==
[[Cat73Vocab|Vocabulary for Poem 73]]
== aut si quem merito tarda podagra secat. ==
== Aemulus iste tuus, qui vestrem exercet amorem, ==
== mirifice est a te nactus utrumque malum. ==
== Nam quotiens futuit, totiens ulciscitur ambos: ==
== illam affligit odore, ipse perit podagra. ==


= Poem 72 =
Desine de quoquam quicquam bene velle mereri
== Introduction ==
== Text ==


Dicebas quondam solum te nosse Catullum,
:aut aliquem fieri posse putare pium.


Lesbia, nec prae me velle tenere Iovem.
Omnia sunt ingrata, nihil fecisse benigne


Dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam,  
:prodest, immo etiam taedet obestque magis;


sed pater ut gnatos diligit et generos.
ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius urget,


Nunc te cognovi: quare etsi impensius uror,
:quam modo qui me unum atque unicum amicum habuit.


multo mi tamen es vilior et levior.
==Poem 74==
[[Cat74Vocab|Vocabulary for Poem 74]]


Qui potis est, inquis? quod amantem iniuria talis
Gellius audierat patruum obiurgare solere,


cogit amare magis, sed bene velle minus.
:si quis delicias diceret aut faceret.


== Scanned Text <small><small><small>(Negenborn)</small></small></small> ==
Hoc ne ipsi accideret, patrui perdepsuit ipsam


Dīcēbās quōndām sōlūm tē nōssĕ Cătūllŭm
:uxorem, et patruum reddidit Arpocratem.


Lēsbĭă. nēc praē mē vēllĕ tĕnērĕ Iŏvĕm.
Quod voluit fecit: nam, quamvis irrumet ipsum


dīlēxī tūm tē. nōn tāntum ūt vūlgŭs ămīcăm.
:nunc patruum, verbum non faciet patruus.


sēd pătĕr ūt nātōs dīlĭgĭt ēt gĕnĕrōs.
==Poem 75==
[[Cat75Vocab|Vocabulary for Poem 75]]


nūnc tē cōgnōvī. quāre ētsi īmpēnsĭŭs ūrŏr.
Huc est mens deducta tua mea, Lesbia, culpa,


mūltō mī tămĕn ēs vīlĭŏr ēt lĕvĭŏr.
:atque ita se officio perdidit ipsa suo,


quī pŏtĭs ēst īnquīs. quŏd ămēntem īniūrĭă tālĭs
ut iam nec bene velle queat tibi, si optima fias,


cōgĭt ămārĕ măgīs sēd bĕnĕ vēllĕ mĭnŭs.
:nec desistere amare, omnia si facias.


== Translation ==
==Poem 76==
[[Cat76Vocab|Vocabulary for Poem 76]]


You used to say once upon a time that you knew only Catullus,
Siqua recordanti benefacta priora voluptas


O Lesbia, and that you did not wish to hold Jupiter instead of me.
:est homini, cum se cogitat esse pium,


I loved you then not as a common man loves his girlfriend
nec sanctam violasse fidem, nec foedere nullo


but as a father loves his sons and sons in law.
:divum ad fallendos numine abusum homines,


Now I know you: therefore, even if I burn greater,
multa parata manent in longa aetate, Catulle,


you are alot cheaper and alot more worthless to me.
:ex hoc ingrato gaudia amore tibi.


How is this possible, you ask? Because such injustices
Nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt


compels a lover to love more, but to wish her well less.
:aut facere, haec a te dictaque factaque sunt:


== Dicebas quondam solum te nosse Catullum, ==
omnia quae ingratae perierunt credita menti.
== Lesbia, nec prae me velle tenere Iouem. ==
== dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam, ==
== sed pater ut gnatos diligit et generos. ==
== nunc te cognovi: quare etsi impensius uror, ==
== multo mi tamen es vilior et levior. ==
== qui potis est, inquis? quod amantem iniuria talis ==
== cogit amare magis, sed bene velle minus. ==


= Poem 73 =
:Quare iam te cur amplius excrucies?
== Desine de quoquam quicquam bene velle mereri ==
== aut aliquem fieri posse putare pium. ==
== Omnia sunt ingrata, nihil fecisse benigne ==
== prodest, immo etiam taedet obestque magis; ==
== ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius urget, ==
== quam modo qui me unum atque unicum amicum habuit. ==


= Poem 74 =
Quin tu animo offirmas atque istinc teque reducis,
== Gellius audierat patruum obiurgare solere, ==
== si quis delicias diceret aut faceret. ==
== Hoc ne ipsi accideret, patrui perdepsuit ipsam ==
== uxorem, et patruum reddidit Arpocratem. ==
== Quod voluit fecit: nam, quamuis irrumet ipsum ==
== nunc patruum, verbum non faciet patruus. ==


= Poem 75 =
:et dis invitis desinis esse miser?
== Huc est mens deducta tua mea, Lesbia, culpa ==
== atque ita se officio perdidit ipsa suo, ==
== ut iam nec bene velle queat tibi, si optima fias, ==
== nec desistere amare, omnia si facias. ==


= Poem 76 =
Difficile est longum subito deponere amorem;
== Siqua recordanti benefacta prior voluptas ==
== est homini, cum se cogitat esse pium, ==
== nec sanctum violasse fidem, nec foedere nullo ==
== divum ad fallendos numine abusum homines, ==
== multa parata manent in longa aetate, Catulle, ==
== ex hoc ingrato gaudia amore tibi. ==
== Nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt ==
== aut facere, haec a te dictaque factaque sunt. ==
== Omnia quae ingratae perierunt credita menti. ==
== Quare iam te cur amplius excrucies? ==
== Quin tu animo offirmas atque istinc te ipse reducis, ==
== et dis invitis desinis esse miser? ==
== Difficile est longum subito deponere amorem, ==
== difficile est, verum hoc qualubet eficias: ==
== una salus haec est, hoc est tibi pervincendum, ==
== hoc facias, sive id non pote sive pote. ==
== O di, si vestrum est misereri, aut si quibus umquam ==
== extremam iam ipsa in morte tulistis opem, ==
== me miserum aspicite et, si vitam puriter egi, ==
== eripite hanc pestem perniciemque mihi, ==
== quae mihi subrepens imos ut torpor in artus ==
== expulit ex omni pectore laetitias. ==
== Non iam illud quaero, contra me ut diligat illa, ==
== aut, quod non potis est, esse pudica velit: ==
== ipse valere opto et taetrum hunc deponere morbum. ==
== O di, redite mi hoc pro pietate mea. ==


= Poem 77 =
:difficile est, verum hoc qua lubet efficias.
== Rufe, mihi frustra ac nequiquam credite amice ==
== ( frustra? immo magno cum pretio atque malo), ==
== sicine subrepsti mi, atque intestina perurens ==
== ei misero eripuisti omnia nostra bona? ==
== eripuisti, heu heu nostrae crudele venenum ==
== vitae, heu heu nostrae pestis amicitiae. ==


= Poem 78 =
Una salus haec est, hoc est tibi pervincendum;
== Gallus habet fratres, quorum est lepidissima coniunx ==
== alterius, lepidus filius alterius. ==
== Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores, ==
== cum puero ut bello bella puella cubet. ==
== Gallus homo est stultus, nec se videt esse maritum, ==
== qui patruus patrui monstret adulterium. ==


= Poem 79 =
:hoc facias, sive id non pote sive pote.
== Lesbius est pulcer. quid ni? quem Lesbia malit ==
== quam te cum tota gente, Catulle, tua. ==
== sed tamen hic pulcer vendat cum gente Catullum, ==
== si tria natorum suavia reppererit. ==


= Poem 80 =
O di, si vestrum est misereri, aut si quibus umquam
== Quid dicam, Gelli, quare rosea ista labella ==
== hiberna fiant candidiora nive, ==
== mane domo cum exis et cum te octava quiete ==
== e molli longo suscitat hora die? ==
== nescio quid certe est: an vere fama susurrat ==
== grandia te medii tenta vorare viri? ==
== sic certe est: clamant Victoris rupta miselli ==
== ilia, et emulso labra notata sero. ==


= Poem 81 =
:extremam iam ipsa in morte tulistis opem,
== Nemone in tanto potuit populo esse, Iuventi, ==
== bellus homo, quem tu diligere inciperes. ==
== praeterquam iste tuus moribunda ab sede Pisauri ==
== hospes inavrata palladior statua, ==
== qui tibi nunc cordi est, quem tu praeponere nobis ==
== audes, et nescis quod facinus facias? ==


= Poem 82 =
me miserum aspicite et, si vitam puriter egi,
== Quinti, si tibi vis oculos debere Catullum ==
== aut aliud si quid carius est oculis, ==
== eripere ei noli, multo quod carius illi ==
== est oculis seu quid carius est oculis. ==


= Poem 83 =
:eripite hanc pestem perniciemque mihi,
== Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit: ==
== haec illi fatuo maxima laetitia est. ==
== mule, nihil sentis? si nostri oblita taceret, ==
== sana esset: nunc quod gannit et obloquitur, ==
== non solum meminit, sed, quae multo acrior est res, ==
== irata est. hoc est, uritur et loquitur. ==


why is uritur passive?
quae mihi subrepens imos ut torpor in artus


'''because uro means to burn something (it is transitive). Lesbia urit would mean 'Lesbia is burning' a letter or a pile of leaves. As it is, Lebia is being burned, i.e., by love.'''
:expulit ex omni pectore laetitias.


= Poem 84 =
Non iam illud quaero, contra me ut diligat illa,


===Introduction===
:aut, quod non potis est, esse pudica velit:
Poem 84, like so many other Catullan poems, shows the intense aggression and invectiveness that Catullus uses in his writing style. Catullus uses satire, different from his occasional ballistic rampage, to get his point across (Garrison). Catullus attacks a certain Arrius about his incorrect dialect. However, there is a very interesting side to this poem that has remained unanswered. Oddly enough, Catullus was not born in Rome; it is claimed that Catullus was born and raised in Verona, a town in northern Italy. Catullus' first language was a dialect of Latin but it was not the identical prestigious dialect of Rome (Wray). Catullus pokes fun at Arrius' misplaced aspirates; but the question remains: Why would Catullus leave himself open for a similar attack on account of his Veronese dialect (Wray), which differed from the accepted Roman speech? There is no definitive answer to this question, yet we do know that Catullus had mastered the standard Roman Latin when he was involved in his poetic production (Wray). This idea of social acceptance or embracing the customs of Rome, or the latin urbanus, is discussed by Catullus in much of his work.


In any case, Garrison labels Arrius as "the social climber who mimics the accents of the intelligentsia". Arrius is the ignorant fool who, in his attempts to produce educated or noble speech, is uncertain on where to place his aspirates. Not only is he incorrect, he finds himself funny, witty and over-joyous with himself when he does this. This idea of aspirates, borrowed from a Greek tradition, is where increased use of the letter "h" makes the speaker seem to reflect the fashion of the day (as in pulcher for pulcer & sepulchrum for sepulcrum) (Garrison). In Arrius' attempt to make himself seem popular, he continuously messes up, and he is the only person who does not see himself as a fool.  
ipse valere opto et taetrum hunc deponere morbum.


Another interesting note for Poem 84 is this idea of the letter "s". In eleven out of the 12 lines the letter "s" appears at lease once, and in a good portion of these lines "s" appears more than twice. Not only does Arrius misuse his aspirates, he apparently has a hissing voice when he uses the letter "s" (Thomson). This causes a "hissing and sputtering" sound that no one can bear (Thomson). It stops as soon as he enters Syria in line 7, and then there a pleasant line 8 that lacks the letter "s". Then we are thrown into the fire again for the climax in line 12, only to find out Arrius has left his mark in another part of the world.
:O di, reddite mi hoc pro pietate mea.


===Translation===
==Poem 77==
Arrius said "hadvantages", if at anytime he wished to say
[[Cat77Vocab|Vocabulary for Poem 77]]


advantages, and said "hambushes" if he wished to say ambushes,
Rufe mihi frustra ac nequiquam credite amice


and then he had flattered himself that he had spoken wonderfully well,
:(frustra? immo magno cum pretio atque malo),


when he had said "hambushes" as loud as he could.
sicine subrepsti mi, atque intestina perurens


I believe, thus (his) mother, thus his free maternal uncle,
:ei misero eripuisti omnia nostra bona?


thus (his) maternal grandfather and (maternal) grandmother had spoken.
Eripuisti, heu heu nostrae crudele venenum


This man having been sent into Syria, the ears for everybody found relief:
:vitae, heu heu nostrae pestis amicitiae.


they were hearing these same words gently and lightly,
==Poem 78==
[[Cat78Vocab|Vocabulary for Poem 78]]


afterwards they were not fearing such words for themselves,
Gallus habet fratres, quorum est lepidissima coniunx


when suddenly the horrible message is brought,
:alterius, lepidus filius alterius.


the Ionian waves, after Arrius had gone there,
Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores,


were now not Ionian but "Hionian".
:cum puero ut bello bella puella cubet.


Gallus homo est stultus, nec se videt esse maritum,


Observe: the constant use of the past tense and the frequentatives (si quando...vellet & cum...dixerat) shows how Arrius, once a "familiar feature of the Roman scene", is no longer (Quinn).
:qui patruus patrui monstret adulterium.


== Chommoda dicebat, si quando commoda vellet ==
==Poem 78b==
[[Cat78bVocab|Vocabulary for Poem 78b]]


vellet: subjunctive instead of indicative for the frequentative clause, which creates a sense of repetitiveness and annoyance.
. . .


== dicere, et insidias Arrius hinsidias, ==
:. . .


There is no verb that explicitly goes with both "insidias" and "hinsidias". You must take "si quando vellet dicere" from the line above; we know Arrius is the subject again, so it is acceptable to say "he" or use his name. Catullus may have liked to say Arrius yet again for another "s" in the poem.
Sed nunc id doleo, quod purae pura puellae


== et tum mirifice sperabat se esse locutum, ==
:suavia comminxit spurca saliva tua.
sperabat: commonly means "hope", "hope for" or "anticipate"; however the poem's meaning is better in tact when translating as "flattered himself" (Thomson); going with the theme of Arrius' ignorance, the fact that he is incredibly full of himself and how he considers himself to be of the current times and dialect of  Rome.


== cum quantum poterat dixerat hinsidias. ==
Verum id non impune feres: nam te omnia saecla
quantum poterat: in most cases, "quantum" is generally associated with an idea of "how much" or "whatever amount".  Poem 84 focuses on Arrius' speech, so take this to mean "as loud as he could/was able" (Thomson). Another interpretation, although straying a lot from the literal Latin meaning, is "with all the force of his lungs" (Fordyce). Not only does he get his speech wrong, but he always seems to make the most of it.


:noscent et, qui sis, fama loquetur anus.


dixerat: pluperfect with "cum" provides frequentative clause; see "vellet" in line 1
==Poem 79==
[[Cat79Vocab|Vocabulary for Poem 79]]


== Credo, sic mater, sic liber avunculus eius, ==
Lesbius est pulcer. Quid ni? Quem Lesbia malit
Credo: there is no question that this should be taken sarcastically. The joke Catullus continues with deals with members of Arrius' mother's side where "women notoriously preserve purity of speech" (Fordyce). It is a mockery of his family, showing that even his mother could not keep her speech correct with the current times.


:quam te cum tota gente, Catulle, tua.


mater: although not explicitly stated, mater is refers to Arrius' mother.
Sed tamen hic pulcer vendat cum gente Catullum,


== sic maternus avus dixerat atque avia. ==
:si tria notorum suavia reppererit.


Just as in the line above, both the grandfather and mother refer to those of Arrius.
==Poem 80==
[[Cat80Vocab|Vocabulary for Poem 80]]


Quid dicam, Gelli, quare rosea ista labella


maternus avus...atque avia: maternus certainly modifies avus, and even though it does not agree in gender ending with avia, it does modify avia as well.
:hiberna fiant candidiora nive,


== Hoc misso in Syriam requierant omnibus aures: ==
mane domo cum exis et cum te octava quiete


hoc misso: it would appear that Arrius' hard work to climb the social ladder as it were has payed off (Garrison).
:e molli longo suscitat hora die?


Nescio quid certe est: an vere fama susurrat


omnibus aures: aures is nominative plural, and omnibus is dative plural. Literally translated as "the ears for everybody".
:grandia te medii tenta vorare viri?


== audibant eadem haec leniter et leviter, ==
Sic certe est: clamant Victoris rupta miselli
Notice that this is the only line in the entire poem where the letter "s" is lacking. This is the result from Arrius' "hoc misso" (Thomson).


:ilia, et emulso labra notata sero.


audibant eadem haec [verba]: audibant = audiebant; haec is the neuter plural D.O. and "verba" should be supplied (Garrison).
==Poem 81==
[[Cat81Vocab|Vocabulary for Poem 81]]


Nemone in tanto potuit populo esse, Iuventi,


leniter: although literally "gently" or "smoothly", in the context of the poem it would be fair to say "without jarring the ear" (Fordyce).
:bellus homo, quem tu diligere inciperes,


praeterquam iste tuus moribunda ab sede Pisauri


leviter: similiar to above, literally "lightly"; playing with mood of the poem "softly in a low tone" or "trippingly, without undue emphasis" are also acceptable (Fordyce).
:hospes inaurata pallidior statua,


== nec sibi postilla metuebant talia verba, ==
qui tibi nunc cordi est, quem tu praeponere nobis


metuebant talia verba: Gross overstatement that adds to the satire of the poem (Garrison).
:audes, et nescis quod facinus facias?


== cum subito affertur nuntius horribilis: ==
==Poem 82==
[[Cat82Vocab|Vocabulary for Poem 82]]


cum: take as temporal - "when"
Quinti, si tibi vis oculos debere Catullum


== Ionios fluctus, postquam illuc Arrius isset, ==
:aut aliud si quid carius est oculis,


illuc: "there" or "to that place"
eripere ei noli, multo quod carius illi


== iam non Ionios esse sed Hionios. ==
:est oculis seu quid carius est oculis.


esse: "were"
==Poem 83==
[[Cat83Vocab|Vocabulary for Poem 83]]


Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit:


The final two lines give us eleven of the letter "s"; the final straw in an attempt to put us out of our misery created by Arrius.  
:haec illi fatuo maxima laetitia est.


Mule, nihil sentis? Si nostri oblita taceret,


Note that the mispronunciations provide the first (chommoda) and last (Hionios) words of the poem (Quinn).
:sana esset: nunc quod gannit et obloquitur,


= Poem 85 =
non solum meminit, sed, quae multo acrior est res,
== Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris. ==
== nescio, sed fieri sentio et excrucior. ==


= Poem 86 =
:irata est. Hoc est, uritur et loquitur.
== Quintia formosa est multis. mihi candida, longa, ==
== recta est: haec ego sic singula confiteor. ==
== totum illud formosa nego: nam nulla venustas, ==
== nulla in tam magno est corpore mica salis. ==
== Lesbia formosa est, quae cum pulcerrima tota est, ==
== tum omnibus una omnis surripuit Veneres. ==


= Poem 87 =
==Poem 84==
== Nulla potest mulier tantum se dicere amatam ==
[[Cat84Vocab|Vocabulary for Poem 84]]
== vere, quantum a me Lesbia amata mea est. ==
== Nulla fides ullo fuit umquam foedere tanta, ==
== quanta in amore tuo ex parte reperta mea est. ==


= Poem 88 =
Chommoda dicebat, si quando commoda vellet
== Quid facit is, Gelli, qui cum matre atque sorore ==
== prurit, et abiectis pervigilat tunicis? ==
== quid facit is, patruum qui non sinit esse maritum? ==
== ecquid scis quantum suscipiat sceleris? ==
== suscipit, o Gelli, quantum non ultima Tethys ==
== nec genitor Nympharum abluit Oceanus: ==
== nam nihil est quicquam sceleris, quo prodeat ultra, ==
== non si demisso se ipse voret capite. ==


= Poem 89 =
:dicere, et insidias Arrius hinsidias,
== Gellius est tenuis: quid ni? cui tam bona mater ==
== tamque valens vivat tamque venusta soror ==
== tamque bonus patruus tamque omnia plena puellis ==
== cognatis, quare is desinat esse macer? ==
== qui ut nihil attingat, nisi quod fas tangere non est, ==
== quantumuis quare sit macer invenies. ==


= Poem 90 =
et tum mirifice sperabat se esse locutum,
== Nascatur magus ex Gelli matrisque nefando ==
== coniugio et discat Persicum aruspicium: ==
== nam magus ex matre et gnato gignatur oportet, ==
== si vera est Persarum impia religio, ==
== gratus ut accepto veneretur carmine divos ==
== omentum in flamma pingue liquefaciens. ==


= Poem 91 =
:cum quantum poterat dixerat hinsidias.
== Non ideo, Gelli, sperabam te mihi fidum ==
== in misero hoc nostro, hoc perdito amore fore, ==
== quod te cognossem bene constantemue putarem ==
== aut posse a turpi mentem inhibere probro; ==
== sed neque quod matrem nec germanam esse videbam ==
== hanc tibi, cuius me magnus edebat amor. ==
== et quamuis tecum multo coniungerer usu, ==
== non satis id causae credideram esse tibi. ==
== tu satis id duxti: tantum tibi gaudium in omni ==
== culpa est, in quacumque est aliquid sceleris. ==


= Poem 92 =
Credo, sic mater, sic liber avunculus eius,
== Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam ==
== de me: Lesbia me dispeream nisi amat. ==
== quo signo? quia sunt totidem mea: deprecor illam ==
== assidue, verum dispeream nisi amo. ==


= Poem 93 =
:sic maternus avus dixerat atque avia.
== Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere, ==
== nec scire utrum sis albus an ater homo. ==


= Poem 94 =
Hoc misso in Syriam requierant omnibus aures:
== Mentula moechatur. Moechatur mentula? Certe. ==
== Hoc est quod dicunt: ipsa olera olla legit. ==


= Poem 95 =
:audibant eadem haec leniter et leviter,
== Zmyrna mei Cinnae nonam post denique messem ==
== quam coepta est nonamque edita post hiemem, ==
== milia cum interea quingenta Hortensius uno ==
== . . . . . . . . . ==
== Zmyrna cavas Satrachi penitus mittetur ad undas, ==
== Zmyrnam cana diu saecula pervoluent. ==
== at Volusi annales Paduam morientur ad ipsam ==
== et laxas scombris saepe dabunt tunicas. ==


= Poem 96 =
nec sibi postilla metuebant talia verba,
== Si quicquam mutis gratum acceptumve sepulcris ==
== accidere a nostro, Calve, dolore potest, ==
== quo desiderio veteres renovamus amores ==
== atque olim missas flemus amicitias, ==
== certe non tanto mors immatura dolori est ==
== Quintiliae, quantum gaudet amore tuo. ==


= Poem 97 =
:cum subito affertur nuntius horribilis,
== Non ( ita me di ament) quicquam referre putaui, ==
== utrumne os an culum olfacerem Aemilio. ==
== nilo mundius hoc, nihiloque immundius illud, ==
== verum etiam culus mundior et melior: ==
== nam sine dentibus est. hic dentis sesquipedalis, ==
== gingiuas vero ploxeni habet ueteris, ==
== praeterea rictum qualem diffissus in aestu ==
== meientis mulae cunnus habere solet. ==
== hic futuit multas et se facit esse venustum, ==
== et non pistrino traditur atque asino? ==
== quem siqua attingit, non illam posse putemus ==
== aegroti culum lingere carnificis? ==


= Poem 98 =
Ionios fluctus, postquam illuc Arrius isset,
== In te, si in quemquam, dici pote, putide Victi, ==
== id quod verbosis dicitur et fatuis. ==
== ista cum lingua, si usus veniat tibi, possis ==
== culos et crepidas lingere carpatinas. ==
== Si nos omnino vis omnes perdere, Victi, ==
== hiscas: omnino quod cupis efficies. ==


= Poem 99 =
:iam non Ionios esse sed Hionios.
== Surripui tibi, dum ludis, mellite Iuventi, ==
== suaviolum dulci dulcius ambrosia. ==
== verum id non impune tuli: namque amplius horam ==
== suffixum in summa me memini esse cruce, ==
== dum tibi me purgo nec possum fletibus ullis ==
== tantillum vestrae demere saevitiae. ==
== nam simul id factum est, multis diluta labella ==
== guttis abstersisti omnibus articulis, ==
== ne quicquam nostro contractum ex ore maneret, ==
== tamquam commictae spurca saliva lupae. ==
== praeterea infesto miserum me tradere amori ==
== non cessasti omnique excruciare modo, ==
== ut mi ex ambrosia mutatum iam foret illud ==
== suaviolum tristi tristius elleboro. ==
== quam quoniam poenam misero proponis amori, ==
== numquam iam posthac basia surripiam. ==


= Poem 100 =
==Poem 85==
== Caelius Aufillenum et Quintius Aufillenam ==
[[Cat85Vocab|Vocabulary for Poem 85]]
== flos Veronensum depereunt iuvenum, ==
== hic fratrem, ille sororem. hoc est, quod dicitur, illud ==
== fraternum vere dulce sodalicium. ==
== cui faveam potius? Caeli, tibi: nam tua nobis ==
== perspecta ex igni est unica amicitia, ==
== cum vesana meas torreret flamma medullas. ==
== sis felix, Caeli, sis in amore potens. ==


= Poem 101 =
Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris.
== Multas per gentes et multa per aequora vectus ==
== advenio has miseras, frater, ad inferias, ==
== ut te postremo donarem munere mortis ==
== et mutam nequiquam alloquerer cinerem. ==
== Quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum. ==
== Heu miser indigne frater adempte mihi, ==
== nunc tamen interea haec, prisco quae more parentum ==
== tradita sunt tristi munere ad inferias, ==
== accipe fraterno multum manantia fletu, ==
== atque in perpetuum, frater, ave atque vale. ==


= Poem 102 =
:Nescio, sed fieri sentio et excrucior.
== Si quicquam tacito commissum est fido ab amico, ==
== cuius sit penitus nota fides animi, ==
== meque esse inuenies illorum iure sacratum, ==
== Corneli, et factum me esse puta Arpocratem. ==


= Poem 103 =
==Poem 86==
== Aut sodes mihi redde decem sestertia, Silo, ==
[[Cat86Vocab|Vocabulary for Poem 86]]
== deinde esto quamuis saevus et indomitus: ==
== aut, si te nummi delectant, desine quaeso ==
== leno esse atque idem saeuus et indomitus. ==


= Poem 104 =
Quintia formosa est multis. Mihi candida, longa,
== Credis me potuisse meae maledicere vitae? ==
== Ambobus mihi quae carior est oculis? ==
== Non potui, nec, si possem, tam perdite amarem ==
== Sed tu cum Tappone omnia monstra facis. ==


= Poem 105 =
:recta est: haec ego sic singula confiteor.
== Mentula conatur Pipleium scandere montem: ==
== Musae furcillis praecipitem eiciunt. ==


= Poem 106 =
Totum illud formosa nego: nam nulla venustas,
== Cum puero bello praeconem qui videt esse, ==
== quid credat, nisi se vendere discupere? ==


= Poem 107 =
:nulla in tam magno est corpore mica salis.
== Si quicquam cupido optantique optigit umquam ==
== insperanti, hoc est gratum animo proprie. ==
== Quare hoc est gratum nobis quoque carius auro ==
== quod te restituis, Lesbia, mi cupido. ==
== Restituis cupido atque insperanti, ipsa refers te ==
== nobis. O lucem candidiore nota! ==
== Quis me uno vivit felicior aut magis hac est ==
== optandus vita dicere quis poterit? ==


= Poem 108 =
Lesbia formosa est, quae cum pulcerrima tota est,
== Si, Comini, populi arbitrio tua cana senectus ==
== spurcata impuris moribus intereat, ==
== non equidem dubito quin primum inimica bonorum ==
== lingua exsecta avido sit data vulturio, ==
== effossos oculos voret atro gutture coruus, ==
== intestina canes, cetera membra lupi. ==


= Poem 109 =
:tum omnibus una omnis surripuit Veneres.
== Iucundum, mea vita, mihi proponis amorem ==
== hunc nostrum inter nos perpetuumque fore. ==
== di magni, facite ut vere promittere possit, ==
== atque id sincere dicat et ex animo, ==
== ut liceat nobis tota perducere vita ==
== aeternum hoc sanctae foedus amicitiae. ==


= Poem 110 =
==Poem 87==
== Aufillena, bonae semper laudantur amicae: ==
[[Cat87Vocab|Vocabulary for Poem 87]]
== accipiunt pretium, quae facere instituunt. ==
== tu, quod promisti, mihi quod mentita inimica es, ==
== quod nec das et fers saepe, facis facinus. ==
== aut facere ingenuae est, aut non promisse pudicae, ==
== Aufillena, fuit: sed data corripere ==
== fraudando officiis, plus quam meretricis auarae ==
== quae sese toto corpore prostituit. ==


= Poem 111 =
Nulla potest mulier tantum se dicere amatam
== Aufillena, viro contentam vivere solo, ==
== nuptarum laus ex laudibus eximiis: ==
== sed cuivis quamuis potius succumbere par est, ==
== quam matrem fratres efficere ex patruo… ==


= Poem 112 =
:vere, quantum a me Lesbia amata mea est.
== Multus homo es, Naso, neque tecum multus homo qui ==
== descendit, Naso, multus es et pathicus. ==


= Poem 113 =
Nulla fides ullo fuit umquam foedere tanta,
== Consule Pompeio primum duo, Cinna, solebant ==
== Maeciliam: facto consule nunc iterum ==
== manserunt duo, sed creverunt milia in unum ==
== singula. fecundum semen adulterio. ==


= Poem 114 =
:quanta in amore tuo ex parte reperta mea est.
== Firmanus saltu non falso Mentula dives ==
== fertur, qui tot res in se habet egregias, ==
== aucupium omne genus, piscis, prata, arua ferasque. ==
== nequiquam: fructus sumptibus exsuperat. ==
== quare concedo sit diues, dum omnia desint. ==
== saltum laudemus, dum modo ipse egeat. ==


= Poem 115 =
==Poem 88==
== Mentula habet instar triginta iugera prati, ==
[[Cat88Vocab|Vocabulary for Poem 88]]
== quadraginta arui: cetera sunt maria. ==
== cur non divitiis Croesum superare potis sit, ==
== uno qui in saltu tot bona possideat, ==
== prata arua ingentes silvas saltusque paludesque ==
== usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum? ==
== omnia magna haec sunt, tamen ipsest maximus ultro, ==
== non homo, sed vero mentula magna minax. ==


= Poem 116 =
Quid facit is, Gelli, qui cum matre atque sorore
== Saepe tibi studioso animo venante requirens ==
 
== carmina uti possem mittere Battiadae, ==
:prurit et abiectis pervigilat tunicis?
== qui te lenirem nobis, neu conarere ==
 
== tela infesta meum mittere in usque caput, ==
Quid facit is, patruum qui non sinit esse maritum?
== hunc uideo mihi nunc frustra sumptum esse laborem, ==
 
== Gelli, nec nostras hic ualuisse preces. ==
:Ecquid scis quantum suscipiat sceleris?
== contra nos tela ista tua evitabimus amitha ==
 
== at fixus nostris tu dabis supplicium. ==
Suscipit, o Gelli, quantum non ultima Tethys
 
:nec genitor Nympharum abluit Oceanus:
 
nam nihil est quicquam sceleris, quo prodeat ultra,
 
:non si demisso se ipse voret capite.
 
==Poem 89==
[[Cat89Vocab|Vocabulary for Poem 89]]
 
Gellius est tenuis: quid ni? Cui tam bona mater
 
:tamque valens vivat tamque venusta soror
 
tamque bonus patruus tamque omnia plena puellis
 
:cognatis, quare is desinat esse macer?
 
Qui ut nihil attingat, nisi quod fas tangere non est,
 
:quantumvis quare sit macer invenies.
 
==Poem 90==
[[Cat90Vocab|Vocabulary for Poem 90]]
 
Nascatur magus ex Gelli matrisque nefando
 
:coniugio et discat Persicum aruspicium:
 
nam magus ex matre et gnato gignatur oportet,
 
:si vera est Persarum impia religio,
 
gratus ut accepto veneretur carmine divos
 
:omentum in flamma pingue liquefaciens.
 
==Poem 91==
[[Cat91Vocab|Vocabulary for Poem 91]]
 
Non ideo, Gelli, sperabam te mihi fidum
 
:in misero hoc nostro, hoc perdito amore fore,
 
quod te cognossem bene constantemve putarem
 
:aut posse a turpi mentem inhibere probro;
 
sed neque quod matrem nec germanam esse videbam
 
:hanc tibi, cuius me magnus edebat amor.
 
Et quamvis tecum multo coniungerer usu,
 
:non satis id causae credideram esse tibi.
 
Tu satis id duxti: tantum tibi gaudium in omni
 
:culpa est, in quacumque est aliquid sceleris.
 
==Poem 92==
[[Cat92Vocab|Vocabulary for Poem 92]]
 
Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam
 
:de me: Lesbia me dispeream nisi amat.
 
Quo signo? Quia sunt totidem mea: deprecor illam
 
:assidue, verum dispeream nisi amo.
 
==Poem 93==
[[Cat93Vocab|Vocabulary for Poem 93]]
 
Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere,
 
:nec scire utrum sis albus an ater homo.
 
==Poem 94==
[[Cat94Vocab|Vocabulary for Poem 94]]
 
Mentula moechatur. Moechatur mentula? Certe.
 
:Hoc est quod dicunt: ipsa olera olla legit.
 
==Poem 95==
[[Cat95Vocab|Vocabulary for Poem 95]]
 
Zmyrna mei Cinnae nonam post denique messem
 
:quam coepta est nonamque edita post hiemem,
 
milia cum interea quingenta Hortensius uno
 
:. . .
 
Zmyrna cavas Satrachi penitus mittetur ad undas,
 
:Zmyrnam cana diu saecula pervoluent.
 
At Volusi annales Paduam morientur ad ipsam
 
:et laxas scombris saepe dabunt tunicas.
 
Parva mei mihi sint cordi monimenta sodalis:
 
:at populus tumido gaudeat Antimacho.
 
==Poem 96==
[[Cat96Vocab|Vocabulary for Poem 96]]
 
Si quicquam mutis gratum acceptumve sepulcris
 
:accidere a nostro, Calve, dolore potest,
 
quo desiderio veteres renovamus amores
 
:atque olim missas flemus amicitias,
 
certe non tanto mors immatura dolori est
 
:Quintiliae, quantum gaudet amore tuo.
 
==Poem 97==
[[Cat97Vocab|Vocabulary for Poem 97]]
 
Non (ita me di ament) quicquam referre putavi,
 
:utrumne os an culum olfacerem Aemilio.
 
Nilo mundius hoc, nihiloque immundius illud,
 
:verum etiam culus mundior et melior:
 
nam sine dentibus est. Hoc dentis sesquipedalis,
 
:gingivas vero ploxeni habet veteris,
 
praeterea rictum qualem diffissus in aestu
 
:meientis mulae cunnus habere solet.
 
Hic futuit multas et se facit esse venustum,
 
:et non pistrino traditur atque asino?
 
Quem siqua attingit, non illam posse putemus
 
:aegroti culum lingere carnificis?
 
==Poem 98==
[[Cat98Vocab|Vocabulary for Poem 98]]
 
In te, si in quemquam, dici pote, putide Victi,
 
:id quod verbosis dicitur et fatuis.
 
Ista cum lingua, si usus veniat tibi, possis
 
:culos et crepidas lingere carpatinas.
 
Si nos omnino vis omnes perdere, Victi,
 
:hiscas: omnino quod cupis efficies.
 
==Poem 99==
[[Cat99Vocab|Vocabulary for Poem 99]]
 
Surripui tibi, dum ludis, mellite Iuventi,
 
:suaviolum dulci dulcius ambrosia.
 
Verum id non impune tuli: namque amplius horam
 
:suffixum in summa me memini esse cruce,
 
dum tibi me purgo nec possum fletibus ullis
 
:tantillum vestrae demere saevitiae.
 
Nam simul id factum est, multis diluta labella
 
:guttis abstersisti omnibus articulis,
 
ne quicquam nostro contractum ex ore maneret,
 
:tamquam commictae spurca saliva lupae.
 
Praeterea infesto miserum me tradere amori
 
:non cessasti omnique excruciare modo,
 
ut mi ex ambrosia mutatum iam foret illud
 
:suaviolum tristi tristius elleboro.
 
Quam quoniam poenam misero proponis amori,
 
:numquam iam posthac basia surripiam.
 
==Poem 100==
[[Cat100Vocab|Vocabulary for Poem 100]]
 
Caelius Aufillenum et Quintius Aufillenam
 
:flos Veronensum depereunt iuvenum,
 
hic fratrem, ille sororem. Hoc est, quod dicitur, illud
 
:fraternum vere dulce sodalicium.
 
Cui faveam potius? Caeli, tibi: nam tua nobis
 
:perspecta est igni tum unica amicitia,
 
cum vesana meas torreret flamma medullas.
 
:Sis felix, Caeli, sis in amore potens.
 
==Poem 101==
[[Cat101Vocab|Vocabulary for Poem 101]]
 
Multas per gentes et multa per aequora vectus
 
:advenio has miseras, frater, ad inferias,
 
ut te postremo donarem munere mortis
 
:et mutam nequiquam alloquerer cinerem,
 
quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum,
 
:heu miser indigne frater adempte mihi.
 
Nunc tamen interea haec, prisco quae more parentum
 
:tradita sunt tristi munere ad inferias,
 
accipe fraterno multum manantia fletu,
 
:atque in perpetuum, frater, ave atque vale.
 
==Poem 102==
[[Cat102Vocab|Vocabulary for Poem 102]]
 
Si quicquam tacito commissum est fido ab amico,
 
:cuius sit penitus nota fides animi,
 
meque esse invenies illorum iure sacratum,
 
:Corneli, et factum me esse puta Arpocratem.
 
==Poem 103==
[[Cat103Vocab|Vocabulary for Poem 103]]
 
Aut sodes mihi redde decem sestertia, Silo,
 
:deinde esto quamvis saevus et indomitus:
 
aut, si te nummi delectant, desine quaeso
 
:leno esse atque idem saevus et indomitus.
 
==Poem 104==
[[Cat104Vocab|Vocabulary for Poem 104]]
 
Credis me potuisse meae maledicere vitae,
 
:ambobus mihi quae carior est oculis?
 
Non potui, nec, si possem, tam perdite amarem:
 
:sed tu cum Tappone omnia monstra facis.
 
==Poem 105==
[[Cat105Vocab|Vocabulary for Poem 105]]
 
Mentula conatur Pipleium scandere montem:
 
:Musae furcillis praecipitem eiciunt.
 
==Poem 106==
[[Cat106Vocab|Vocabulary for Poem 106]]
 
Cum puero bello praeconem qui videt esse,
 
:quid credat, nisi se vendere discupere?
 
==Poem 107==
[[Cat107Vocab|Vocabulary for Poem 107]]
 
Si quicquam cupido optantique optigit umquam
 
:insperanti, hoc est gratum animo proprie.
 
Quare hoc est gratum nobisque hoc carius auro,
 
:quod te restituis, Lesbia, mi cupido,
 
restituis cupido atque insperanti, ipsa refers te
 
:nobis. O lucem candidiore nota!
 
Quis me uno vivit felicior aut magis hac rem
 
:optandus in vita dicere quis poterit?
 
==Poem 108==
[[Cat108Vocab|Vocabulary for Poem 108]]
 
Si, Comini, populi arbitrio tua cana senectus
 
:spurcata impuris moribus intereat,
 
non equidem dubito quin primum inimica bonorum
 
:lingua exsecta avido sit data vulturio,
 
effossos oculos voret atro gutture corvus,
 
:intestina canes, cetera membra lupi.
 
==Poem 109==
[[Cat109Vocab|Vocabulary for Poem 109]]
 
Iucundum, mea vita, mihi proponis amorem
 
:hunc nostrum inter nos perpetuumque fore.
 
Di magni, facite ut vere promittere possit,
 
:atque id sincere dicat et ex animo,
 
ut liceat nobis tota perducere vita
 
:aeternum hoc sanctae foedus amicitiae.
 
==Poem 110==
[[Cat110Vocab|Vocabulary for Poem 110]]
 
Aufilena, bonae semper laudantur amicae:
 
:accipiunt pretium, quae facere instituunt.
 
Tu, quod promisti, mihi quod mentita inimica es,
 
:quod nec das et fers saepe, facis facinus.
 
Aut facere ingenuae est, aut non promisse pudicae,
 
:Aufillena, fuit: sed data corripere
 
fraudando officiis, plus quam meretricis avarae est
 
:quae sese toto corpore prostituit.
 
==Poem 111==
[[Cat111Vocab|Vocabulary for Poem 111]]
 
Aufillena, viro contentam vivere solo,
 
:nuptarum laus ex laudibus eximiis:
 
sed cuivis quamvis potius succumbere par est,
 
:quam matrem fratres concipere ex patruo.
 
==Poem 112==
[[Cat112Vocab|Vocabulary for Poem 112]]
 
Multus homo es, Naso, neque tecum multus homo est quin
 
:te scindat: Naso, multus es et pathicus.
 
==Poem 113==
[[Cat113Vocab|Vocabulary for Poem 113]]
 
Consule Pompeio primum duo, Cinna, solebant
 
:Maeciliam: facto consule nunc iterum
 
manserunt duo, sed creverunt milia in unum
 
:singula. Fecundum semen adulterio.
 
==Poem 114==
[[Cat114Vocab|Vocabulary for Poem 114]]
 
Firmano saltu non falso Mentula dives
 
:fertur, qui tot res in se habet egregias,
 
aucupium omne genus, piscis, prata, arva ferasque.
 
:nequiquam: fructus sumptibus exsuperat.
 
Quare concedo sit dives, dum omnia desint.
 
:Saltum laudemus, dum modo ipse egeat.
 
==Poem 115==
[[Cat115Vocab|Vocabulary for Poem 115]]
 
Mentula habet instar triginta iugera prati,
 
:quadraginta arvi: cetera sunt maria.
 
Cur non divitiis Croesum superare potis sit,
 
:uno qui in saltu tot bona possideat,
 
prata arva ingentes silvas saltusque paludesque
 
:usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum?
 
omnia magna haec sunt, tamen ipsest maximus ultro,
 
:non homo, sed vero mentula magna minax.
 
==Poem 116==
[[Cat116Vocab|Vocabulary for Poem 116]]
 
Saepe tibi studioso animo venante requirens
 
:carmina uti possem mittere Battiadae,
 
qui te lenirem nobis, neu conarere
 
:tela infesta meum mittere in usque caput,
 
hunc video mihi nunc frustra sumptum esse laborem,
 
:Gelli, nec nostras hic valuisse preces.
 
Contra nos tela ista tua evitabimus acta:
 
:at fixus nostris tu dabi' supplicium.

Latest revision as of 14:13, 24 March 2011

Poem 69

Vocabulary for Poem 69

Noli admirari, quare tibi femina nulla,

Rufe, velit tenerum supposuisse femur,

non si illam rarae labefactes munere vestis

aut perluciduli deliciis lapidis.

Laedit te quaedam mala fabula, qua tibi fertur

valle sub alarum trux habitare caper.

Hunc metuunt omnes, neque mirum: nam mala valde est

bestia, nec quicum bella puella cubet.

Quare aut crudelem nasorum interfice pestem,

aut admirari desine cur fugiunt.

Poem 70

Vocabulary for Poem 70

Nulli se dicit mulier mea nubere malle

quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat.

Dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti,

in vento et rapida scribere oportet aqua.

Poem 71

Vocabulary for Poem 71

Si cui iure bono sacer alarum obstitit hircus,

aut si quem merito tarda podagra secat,

aemulus iste tuus, qui vestrum exercet amorem,

mirifice est a te nactus utrumque malum.

Nam quotiens futuit, totiens ulciscitur ambos:

illam affligit odore, ipse perit podagra.

Poem 72

Vocabulary for Poem 72

Dicebas quondam solum te nosse Catullum,

Lesbia, nec prae me velle tenere Iovem.

Dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam,

sed pater ut gnatos diligit et generos.

Nunc te cognovi: quare etsi impensius uror,

multo mi tamen es vilior et levior.

Qui potis est, inquis? Quod amantem iniuria talis

cogit amare magis, sed bene velle minus.

Poem 73

Vocabulary for Poem 73

Desine de quoquam quicquam bene velle mereri

aut aliquem fieri posse putare pium.

Omnia sunt ingrata, nihil fecisse benigne

prodest, immo etiam taedet obestque magis;

ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius urget,

quam modo qui me unum atque unicum amicum habuit.

Poem 74

Vocabulary for Poem 74

Gellius audierat patruum obiurgare solere,

si quis delicias diceret aut faceret.

Hoc ne ipsi accideret, patrui perdepsuit ipsam

uxorem, et patruum reddidit Arpocratem.

Quod voluit fecit: nam, quamvis irrumet ipsum

nunc patruum, verbum non faciet patruus.

Poem 75

Vocabulary for Poem 75

Huc est mens deducta tua mea, Lesbia, culpa,

atque ita se officio perdidit ipsa suo,

ut iam nec bene velle queat tibi, si optima fias,

nec desistere amare, omnia si facias.

Poem 76

Vocabulary for Poem 76

Siqua recordanti benefacta priora voluptas

est homini, cum se cogitat esse pium,

nec sanctam violasse fidem, nec foedere nullo

divum ad fallendos numine abusum homines,

multa parata manent in longa aetate, Catulle,

ex hoc ingrato gaudia amore tibi.

Nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt

aut facere, haec a te dictaque factaque sunt:

omnia quae ingratae perierunt credita menti.

Quare iam te cur amplius excrucies?

Quin tu animo offirmas atque istinc teque reducis,

et dis invitis desinis esse miser?

Difficile est longum subito deponere amorem;

difficile est, verum hoc qua lubet efficias.

Una salus haec est, hoc est tibi pervincendum;

hoc facias, sive id non pote sive pote.

O di, si vestrum est misereri, aut si quibus umquam

extremam iam ipsa in morte tulistis opem,

me miserum aspicite et, si vitam puriter egi,

eripite hanc pestem perniciemque mihi,

quae mihi subrepens imos ut torpor in artus

expulit ex omni pectore laetitias.

Non iam illud quaero, contra me ut diligat illa,

aut, quod non potis est, esse pudica velit:

ipse valere opto et taetrum hunc deponere morbum.

O di, reddite mi hoc pro pietate mea.

Poem 77

Vocabulary for Poem 77

Rufe mihi frustra ac nequiquam credite amice

(frustra? immo magno cum pretio atque malo),

sicine subrepsti mi, atque intestina perurens

ei misero eripuisti omnia nostra bona?

Eripuisti, heu heu nostrae crudele venenum

vitae, heu heu nostrae pestis amicitiae.

Poem 78

Vocabulary for Poem 78

Gallus habet fratres, quorum est lepidissima coniunx

alterius, lepidus filius alterius.

Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores,

cum puero ut bello bella puella cubet.

Gallus homo est stultus, nec se videt esse maritum,

qui patruus patrui monstret adulterium.

Poem 78b

Vocabulary for Poem 78b

. . .

. . .

Sed nunc id doleo, quod purae pura puellae

suavia comminxit spurca saliva tua.

Verum id non impune feres: nam te omnia saecla

noscent et, qui sis, fama loquetur anus.

Poem 79

Vocabulary for Poem 79

Lesbius est pulcer. Quid ni? Quem Lesbia malit

quam te cum tota gente, Catulle, tua.

Sed tamen hic pulcer vendat cum gente Catullum,

si tria notorum suavia reppererit.

Poem 80

Vocabulary for Poem 80

Quid dicam, Gelli, quare rosea ista labella

hiberna fiant candidiora nive,

mane domo cum exis et cum te octava quiete

e molli longo suscitat hora die?

Nescio quid certe est: an vere fama susurrat

grandia te medii tenta vorare viri?

Sic certe est: clamant Victoris rupta miselli

ilia, et emulso labra notata sero.

Poem 81

Vocabulary for Poem 81

Nemone in tanto potuit populo esse, Iuventi,

bellus homo, quem tu diligere inciperes,

praeterquam iste tuus moribunda ab sede Pisauri

hospes inaurata pallidior statua,

qui tibi nunc cordi est, quem tu praeponere nobis

audes, et nescis quod facinus facias?

Poem 82

Vocabulary for Poem 82

Quinti, si tibi vis oculos debere Catullum

aut aliud si quid carius est oculis,

eripere ei noli, multo quod carius illi

est oculis seu quid carius est oculis.

Poem 83

Vocabulary for Poem 83

Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit:

haec illi fatuo maxima laetitia est.

Mule, nihil sentis? Si nostri oblita taceret,

sana esset: nunc quod gannit et obloquitur,

non solum meminit, sed, quae multo acrior est res,

irata est. Hoc est, uritur et loquitur.

Poem 84

Vocabulary for Poem 84

Chommoda dicebat, si quando commoda vellet

dicere, et insidias Arrius hinsidias,

et tum mirifice sperabat se esse locutum,

cum quantum poterat dixerat hinsidias.

Credo, sic mater, sic liber avunculus eius,

sic maternus avus dixerat atque avia.

Hoc misso in Syriam requierant omnibus aures:

audibant eadem haec leniter et leviter,

nec sibi postilla metuebant talia verba,

cum subito affertur nuntius horribilis,

Ionios fluctus, postquam illuc Arrius isset,

iam non Ionios esse sed Hionios.

Poem 85

Vocabulary for Poem 85

Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris.

Nescio, sed fieri sentio et excrucior.

Poem 86

Vocabulary for Poem 86

Quintia formosa est multis. Mihi candida, longa,

recta est: haec ego sic singula confiteor.

Totum illud formosa nego: nam nulla venustas,

nulla in tam magno est corpore mica salis.

Lesbia formosa est, quae cum pulcerrima tota est,

tum omnibus una omnis surripuit Veneres.

Poem 87

Vocabulary for Poem 87

Nulla potest mulier tantum se dicere amatam

vere, quantum a me Lesbia amata mea est.

Nulla fides ullo fuit umquam foedere tanta,

quanta in amore tuo ex parte reperta mea est.

Poem 88

Vocabulary for Poem 88

Quid facit is, Gelli, qui cum matre atque sorore

prurit et abiectis pervigilat tunicis?

Quid facit is, patruum qui non sinit esse maritum?

Ecquid scis quantum suscipiat sceleris?

Suscipit, o Gelli, quantum non ultima Tethys

nec genitor Nympharum abluit Oceanus:

nam nihil est quicquam sceleris, quo prodeat ultra,

non si demisso se ipse voret capite.

Poem 89

Vocabulary for Poem 89

Gellius est tenuis: quid ni? Cui tam bona mater

tamque valens vivat tamque venusta soror

tamque bonus patruus tamque omnia plena puellis

cognatis, quare is desinat esse macer?

Qui ut nihil attingat, nisi quod fas tangere non est,

quantumvis quare sit macer invenies.

Poem 90

Vocabulary for Poem 90

Nascatur magus ex Gelli matrisque nefando

coniugio et discat Persicum aruspicium:

nam magus ex matre et gnato gignatur oportet,

si vera est Persarum impia religio,

gratus ut accepto veneretur carmine divos

omentum in flamma pingue liquefaciens.

Poem 91

Vocabulary for Poem 91

Non ideo, Gelli, sperabam te mihi fidum

in misero hoc nostro, hoc perdito amore fore,

quod te cognossem bene constantemve putarem

aut posse a turpi mentem inhibere probro;

sed neque quod matrem nec germanam esse videbam

hanc tibi, cuius me magnus edebat amor.

Et quamvis tecum multo coniungerer usu,

non satis id causae credideram esse tibi.

Tu satis id duxti: tantum tibi gaudium in omni

culpa est, in quacumque est aliquid sceleris.

Poem 92

Vocabulary for Poem 92

Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam

de me: Lesbia me dispeream nisi amat.

Quo signo? Quia sunt totidem mea: deprecor illam

assidue, verum dispeream nisi amo.

Poem 93

Vocabulary for Poem 93

Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere,

nec scire utrum sis albus an ater homo.

Poem 94

Vocabulary for Poem 94

Mentula moechatur. Moechatur mentula? Certe.

Hoc est quod dicunt: ipsa olera olla legit.

Poem 95

Vocabulary for Poem 95

Zmyrna mei Cinnae nonam post denique messem

quam coepta est nonamque edita post hiemem,

milia cum interea quingenta Hortensius uno

. . .

Zmyrna cavas Satrachi penitus mittetur ad undas,

Zmyrnam cana diu saecula pervoluent.

At Volusi annales Paduam morientur ad ipsam

et laxas scombris saepe dabunt tunicas.

Parva mei mihi sint cordi monimenta sodalis:

at populus tumido gaudeat Antimacho.

Poem 96

Vocabulary for Poem 96

Si quicquam mutis gratum acceptumve sepulcris

accidere a nostro, Calve, dolore potest,

quo desiderio veteres renovamus amores

atque olim missas flemus amicitias,

certe non tanto mors immatura dolori est

Quintiliae, quantum gaudet amore tuo.

Poem 97

Vocabulary for Poem 97

Non (ita me di ament) quicquam referre putavi,

utrumne os an culum olfacerem Aemilio.

Nilo mundius hoc, nihiloque immundius illud,

verum etiam culus mundior et melior:

nam sine dentibus est. Hoc dentis sesquipedalis,

gingivas vero ploxeni habet veteris,

praeterea rictum qualem diffissus in aestu

meientis mulae cunnus habere solet.

Hic futuit multas et se facit esse venustum,

et non pistrino traditur atque asino?

Quem siqua attingit, non illam posse putemus

aegroti culum lingere carnificis?

Poem 98

Vocabulary for Poem 98

In te, si in quemquam, dici pote, putide Victi,

id quod verbosis dicitur et fatuis.

Ista cum lingua, si usus veniat tibi, possis

culos et crepidas lingere carpatinas.

Si nos omnino vis omnes perdere, Victi,

hiscas: omnino quod cupis efficies.

Poem 99

Vocabulary for Poem 99

Surripui tibi, dum ludis, mellite Iuventi,

suaviolum dulci dulcius ambrosia.

Verum id non impune tuli: namque amplius horam

suffixum in summa me memini esse cruce,

dum tibi me purgo nec possum fletibus ullis

tantillum vestrae demere saevitiae.

Nam simul id factum est, multis diluta labella

guttis abstersisti omnibus articulis,

ne quicquam nostro contractum ex ore maneret,

tamquam commictae spurca saliva lupae.

Praeterea infesto miserum me tradere amori

non cessasti omnique excruciare modo,

ut mi ex ambrosia mutatum iam foret illud

suaviolum tristi tristius elleboro.

Quam quoniam poenam misero proponis amori,

numquam iam posthac basia surripiam.

Poem 100

Vocabulary for Poem 100

Caelius Aufillenum et Quintius Aufillenam

flos Veronensum depereunt iuvenum,

hic fratrem, ille sororem. Hoc est, quod dicitur, illud

fraternum vere dulce sodalicium.

Cui faveam potius? Caeli, tibi: nam tua nobis

perspecta est igni tum unica amicitia,

cum vesana meas torreret flamma medullas.

Sis felix, Caeli, sis in amore potens.

Poem 101

Vocabulary for Poem 101

Multas per gentes et multa per aequora vectus

advenio has miseras, frater, ad inferias,

ut te postremo donarem munere mortis

et mutam nequiquam alloquerer cinerem,

quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum,

heu miser indigne frater adempte mihi.

Nunc tamen interea haec, prisco quae more parentum

tradita sunt tristi munere ad inferias,

accipe fraterno multum manantia fletu,

atque in perpetuum, frater, ave atque vale.

Poem 102

Vocabulary for Poem 102

Si quicquam tacito commissum est fido ab amico,

cuius sit penitus nota fides animi,

meque esse invenies illorum iure sacratum,

Corneli, et factum me esse puta Arpocratem.

Poem 103

Vocabulary for Poem 103

Aut sodes mihi redde decem sestertia, Silo,

deinde esto quamvis saevus et indomitus:

aut, si te nummi delectant, desine quaeso

leno esse atque idem saevus et indomitus.

Poem 104

Vocabulary for Poem 104

Credis me potuisse meae maledicere vitae,

ambobus mihi quae carior est oculis?

Non potui, nec, si possem, tam perdite amarem:

sed tu cum Tappone omnia monstra facis.

Poem 105

Vocabulary for Poem 105

Mentula conatur Pipleium scandere montem:

Musae furcillis praecipitem eiciunt.

Poem 106

Vocabulary for Poem 106

Cum puero bello praeconem qui videt esse,

quid credat, nisi se vendere discupere?

Poem 107

Vocabulary for Poem 107

Si quicquam cupido optantique optigit umquam

insperanti, hoc est gratum animo proprie.

Quare hoc est gratum nobisque hoc carius auro,

quod te restituis, Lesbia, mi cupido,

restituis cupido atque insperanti, ipsa refers te

nobis. O lucem candidiore nota!

Quis me uno vivit felicior aut magis hac rem

optandus in vita dicere quis poterit?

Poem 108

Vocabulary for Poem 108

Si, Comini, populi arbitrio tua cana senectus

spurcata impuris moribus intereat,

non equidem dubito quin primum inimica bonorum

lingua exsecta avido sit data vulturio,

effossos oculos voret atro gutture corvus,

intestina canes, cetera membra lupi.

Poem 109

Vocabulary for Poem 109

Iucundum, mea vita, mihi proponis amorem

hunc nostrum inter nos perpetuumque fore.

Di magni, facite ut vere promittere possit,

atque id sincere dicat et ex animo,

ut liceat nobis tota perducere vita

aeternum hoc sanctae foedus amicitiae.

Poem 110

Vocabulary for Poem 110

Aufilena, bonae semper laudantur amicae:

accipiunt pretium, quae facere instituunt.

Tu, quod promisti, mihi quod mentita inimica es,

quod nec das et fers saepe, facis facinus.

Aut facere ingenuae est, aut non promisse pudicae,

Aufillena, fuit: sed data corripere

fraudando officiis, plus quam meretricis avarae est

quae sese toto corpore prostituit.

Poem 111

Vocabulary for Poem 111

Aufillena, viro contentam vivere solo,

nuptarum laus ex laudibus eximiis:

sed cuivis quamvis potius succumbere par est,

quam matrem fratres concipere ex patruo.

Poem 112

Vocabulary for Poem 112

Multus homo es, Naso, neque tecum multus homo est quin

te scindat: Naso, multus es et pathicus.

Poem 113

Vocabulary for Poem 113

Consule Pompeio primum duo, Cinna, solebant

Maeciliam: facto consule nunc iterum

manserunt duo, sed creverunt milia in unum

singula. Fecundum semen adulterio.

Poem 114

Vocabulary for Poem 114

Firmano saltu non falso Mentula dives

fertur, qui tot res in se habet egregias,

aucupium omne genus, piscis, prata, arva ferasque.

nequiquam: fructus sumptibus exsuperat.

Quare concedo sit dives, dum omnia desint.

Saltum laudemus, dum modo ipse egeat.

Poem 115

Vocabulary for Poem 115

Mentula habet instar triginta iugera prati,

quadraginta arvi: cetera sunt maria.

Cur non divitiis Croesum superare potis sit,

uno qui in saltu tot bona possideat,

prata arva ingentes silvas saltusque paludesque

usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum?

omnia magna haec sunt, tamen ipsest maximus ultro,

non homo, sed vero mentula magna minax.

Poem 116

Vocabulary for Poem 116

Saepe tibi studioso animo venante requirens

carmina uti possem mittere Battiadae,

qui te lenirem nobis, neu conarere

tela infesta meum mittere in usque caput,

hunc video mihi nunc frustra sumptum esse laborem,

Gelli, nec nostras hic valuisse preces.

Contra nos tela ista tua evitabimus acta:

at fixus nostris tu dabi' supplicium.