Catullus Poems-1-60: Difference between revisions

From Dickinson College Wiki
Jump to navigationJump to search
Francese (talk | contribs)
 
(129 intermediate revisions by 6 users not shown)
Line 1: Line 1:
[[Catullus|Go back to list of Catullus' poems]]
==Poem 1==
[[Cat1Vocab|Vocabulary for Poem 1]]


= Poem 1 =
Cui dono lepidum novum libellum
Put an introductory note here.
== Cui dono lepidum novum libellum ==


lepidus -a -um: fine, elegant
arida modo pumice expolitum?


== arida modo pumice expolitum? ==
Corneli, tibi: namque tu solebas
jksjdf
s
djf
asjdf
a
sd


meas esse aliquid putare nugas.


[http://blog.dickinson.edu/?cat=815]
Iam tum, cum ausus es unus Italorum
[http://blog.dickinson.edu/?cat=815]


[[Media:Test.mp3]]
omne aevum tribus explicare cartis


== Corneli, tibi: namque tu solebas ==
doctis, Iuppiter, et laboriosis!
== meas esse aliquid putare nugas. ==


''commentary''
Quare habe tibi quidquid hoc libelli


'''first line'''
qualecumque, quod, o patrona virgo,
\
blah


blah
plus uno maneat perenne saeclo.


== Iam tum, cum ausus es unus Italorum '''could a few tabs be inserted here, then a line # (5)?'''==
==Poem 2==
[[Cat2Vocab|Vocabulary for Poem 2]]


== omne aevum tribus explicare cartis ==
Passer, deliciae meae puellae,
== Doctis, Iuppiter, et laboriosis! ==
== Quare habe tibi quidquid hoc libelli— ==
== qualecumque, quod, o patrona virgo, ==
== plus uno maneat perenne saeclo! ==


= Poem 2 =
quicum ludere, quem in sinu tenere,
== Passer, deliciae meae puellae, ==
== quicum ludere, quem in sinu tenere, ==
== cui primum digitum dare appetenti ==
== et acris solet incitare morsus, ==
Is passer the subject of solet?  I've got the sense, but I'm not sure how exactly to put it all together.  Can we possibly go over how pronouns work?


'''Actually puella is the subject, translate 'she is accustomed . . .''''
cui primum digitum dare appetenti


What case are acris and morsus? (I am thinking they must be genitive plural, but can't see how that makes sense...)
et acris solet incitare morsus,


'''both are accusative plural, objects of incitare. acris would be acres in prose; this is a poetic accusative plural form in the third declension. He does this again just below . . . tristis [=tristes]. . . curas. That final i is long.'''
cum desiderio meo nitenti


== cum desiderio meo nitenti ==
carum nescio quid lubet iocari
== carum nescio quid lubet iocari ==
== et solaciolum sui doloris, ==
== credo ut tum gravis acquiescat ardor: ==
== tecum ludere sicut ipsa possem ==
== et tristis animi levare curas! ==


= Poem 3 =
et solaciolum sui doloris,
== Lugete, o Veneres Cupidinesque, ==
== et quantum est hominum venustiorum: ==
== passer mortuus est meae puellae, ==
== passer, deliciae meae puellae, ==
== quem plus illa oculis suis amabat. ==
== nam mellitus erat suamque norat ==
== ipsam tam bene quam puella matrem, ==
== nec sese a gremio illius movebat, ==
== sed circumsiliens modo huc modo illuc ==
== ad solam dominam usque pipiabat. ==
== qui nunc it per iter tenebricosum ==
== illuc, unde negant redire quemquam. ==
== at vobis male sit, malae tenebrae ==
== Orci, quae omnia bella devoratis: ==
== tam bellum mihi passerem abstulistis ==
== o factum male! o miselle passer! ==
== tua nunc opera meae puellae ==
== flendo turgiduli rubent ocelli. ==


= Poem 4 =
credo ut tum gravis acquiescat ardor:


Catullus' literary epigram reveals the retirement of a trusted boat and dedicates it to Castor and Pollux.  Normally, literary epigrams are used to tell the story of a person, but Catullus jokingly writes an epigram for his phaselus. He personifies the boat to be comparable to an aging human being in numerous areas by giving it voice, little palms, and the ability to deny. Written in iambic senarii, the meter could perhaps also help describe how fast the little boat really was.  (Garrison Student's Catullus III edition)
tecum ludere sicut ipsa possem


Catullus 4 Scansion
et tristis animi levare curas!


phăsēlŭs īllĕ quēm uĭdētĭs hōspĭtēs
...


ăīt fŭīssĕ nāuĭūm cĕlērrĭmŭs.
tam gratum est mihi quam ferunt puellae


nĕque ūllĭūs nătāntĭs īmpĕtūm trăbĭs
pernici aureolum fuisse malum,


nĕquīssĕ praētĕrīrĕ. sīuĕ pālmŭlīs
quod zonam soluit diu ligatam.


ŏpūs fŏrēt uŏlārĕ. sīuĕ līntĕō.
==Poem 3==
[[Cat3Vocab|Vocabulary for Poem 3]]


ĕt hōc nĕgāt mĭnācĭs Ādrĭātĭcī
Lugete, o Veneres Cupidinesque,


nĕgārĕ lītŭs īnsŭlāsuĕ Cŷclădēs
et quantum est hominum venustiorum:


Rhŏdūmquĕ nōbĭlem hōrrĭdāmquĕ Thrācĭăm
passer mortuus est meae puellae,


Prŏpōntĭdēm trŭcēmuĕ Pōntĭcūm sĭnŭm
passer, deliciae meae puellae,


ŭbi īstĕ pōst phăsēlŭs āntĕā fŭĭt
quem plus illa oculis suis amabat-


cŏmātă sīluă. nām Cÿtōrĭo īn iŭgō
nam mellitus erat suamque norat


lŏquēntĕ saēpĕ sībĭlum ēdĭdīt cŏmā.
ipsam tam bene quam puella matrem,


Ămāstrĭs Pōntĭca. ēt Cÿtōrĕ būxĭfĕr.
nec sese a gremio illius movebat,


tĭbi haēc fŭīsse ĕt ēssĕ cōgnĭtīssĭmă
sed circumsiliens modo huc modo illuc


ăīt phăsēlŭs. ūltĭma ēx ŏrīgĭnĕ
ad solam dominam usque pipiabat.


tŭō stĕtīssĕ dīcĭt īn căcūmĭnĕ.
qui nunc it per iter tenebricosum


tŭo īmbŭīssĕ pālmŭlās ĭn aēquŏrĕ.
illuc, unde negant redire quemquam.


ĕt īndĕ tōt pĕr īmpŏtēntĭā frĕtă
At vobis male sit, malae tenebrae


ĕrūm tŭlīssĕ. laēuă sīuĕ dēxtĕră
Orci, quae omnia bella devoratis:


uŏcārĕt aūră sīue. ŭtrūmquĕ Iūppĭtĕr
tam bellum mihi passerem abstulistis.


sĭmūl sĕcūndŭs īncĭdīssĕt īn pĕdĕm.
O factum male! o miselle passer!


nĕque ūllă uōtă lītŏrālĭbūs dĕīs
Tua nunc opera meae puellae


sĭbi ēssĕ fāctă cūm uĕnīrĕt ā mărī
flendo turgiduli rubent ocelli.


nŏuīssĭmo hūnc ăd ūsquĕ līmpĭdūm lăcŭm.
==Poem 4==
[[Cat4Vocab|Vocabulary for Poem 4]]


sĕd haēc prĭūs fŭērĕ. nūnc rĕcōndĭtă
Phaselus ille, quem videtis, hospites,


sĕnēt quĭētĕ. sēquĕ dēdĭcāt tĭbĭ
ait fuisse navium celerrimus,


gĕmēllĕ Cāstŏr ēt gĕmēllĕ Cāstŏrīs.
neque ullius natantis impetum trabis


(http://rudy.negenborn.net/catullus/text2/sc4.htm)
nequisse praeterire, sive palmulis


opus foret volare sive linteo.


Et hoc negat minacis Hadriatici


negare litus insulasve Cycladas


Rhodumque nobilem horridamque Thraciam


Propontida trucemve Ponticum sinum


(ubi iste post phaselus antea fuit


comata silua - nam Cytorio in iugo


loquente saepe sibilum edidit coma).


== Phaselus ille, quem videtis, hospites, ==
Amastri Pontica et Cytore buxifer,


phaselus- named after a Greek word used for bean pod; built for speed; Catullus either boat the bark to build the phaselus or built it himself (Garrison Student's Catullus III Edition)
tibi haec fuisse et esse cognitissima


hospites- vocative ("guests"); typical Greek epigram address to a passing stranger (Garrison Student's Catullus III edition)
ait phaselus, ultima ex origine


== ait fuisse navium celerrimus, ==
tuo stetisse dicit in cacumine,


celerrimus- because "celerrimus" is in an indirect statement, the proper case should be accusative (celerrimum); indirect statements usually take an accusative subject, but Catullus used a rare form that took the gender of phaselus (Garrison Student's Catullus III edition)
tuo imbuisse palmulas in aequore;


== neque ullius natantis impetum trabis ==
et inde tot per impotentia freta


trabis- metonymy for boat (Garrison Student's Catullus III edition)
erum tulisse, laeva sive dextera


== nequisse praeterire, sive palmulis ==
vocaret aura, sive utrumque Iuppiter


palmulis- diminutive ("little palms"); hapax legomenon- only used in line 17 of poem 4 (Garrison Student's Catullus III edition)
simul secundus incidisset in pedem;


== opus foret volare sive linteo. ==
neque ulla vota litoralibus deis


linteo- translated as "linen cloth", it is a metonymy for canvas sail (Garrison Student's Catullus III edition)
sibi esse facta, cum veniret a mari


== Et hoc negat minacis hadriatici ==
novissimo hunc ad usque limpidum lacum.


Lines 6-9 describe five areas in which the phaselus has traveled previously (Garrison Student's Catullus III edition)
sed haec prius fuere; nunc recondita


== negare litus insulasve Cycladas ==
senet quiete seque dedicat tibi,
== Rhodumque nobilem horridamque Thraciam ==
== Propontida trucemve Ponticum sinum, ==


Propontida- Greek Accusative (Garrison Student's Catullus III edition)
gemelle Castor et gemelle Castoris.


== ubi iste post phaselus antea fuit ==
==Poem 5==
== comata silva; nam Cyrotio in iugo ==
[[Cat5Vocab|Vocabulary for Poem 5]]
Cytorus- the ridge in the area was known for its forests and provided much lumber for shipbuilding (Garrison Student's Catullus III edition)


== loquente saepe sibilum edidit coma. ==
Vivamus mea Lesbia, atque amemus,
loquente...coma- instrumental ablative (Garrison Student's Catullus III edition)


== Amastri Pontica et Cytore buxifer, ==
rumoresque senum severiorum
buxifer- hapax legomenon; "boxwood bearing" (Garrison Student's Catullus III edition)


== tibi haec fuisse et esse cognitissima ==
omnes unius aestimemus assis!
== ait phaselus, ultima ex origine ==
== tuo stetisse dicit in cacumine, ==
== tuo imbuisse palmulas in aequore, ==


imbuisse palmulas- "to have dipped its little palms"; personification of the phaselus (Garrison Student's Catullus III edition)
Soles occidere et redire possunt;


== et inde tot per impotentia freta ==
nobis cum semel occidit brevis lux,


impotentia freta- the phaselus has carried its master through many wild seas; therefore, Catullus' trust in his phaselus is great because it has taken him on so many journeys (Garrison Student's Catullus III edition)
nox est perpetua una dormienda.


== erum tulisse, laeva sive dextera ==
Da mi basia mille, deinde centum;
== vocaret aura, sive utrumque Iuppiter ==
== simul secundus incidisset in pedem; ==
== neque ulla vota litoralibus deis ==
== sibi esse facta, cum veniret a mari ==
sibi- dative of advantage (Garrison Student's Catullus III edition)


== novissimo hunc ad usque limpidum lacum. ==
dein mille altera, dein secunda centum;
== Sed haec prius fuere; nunc recondita ==
== senet quiete seque dedicat tibi, ==
== gemelle Castor et gemelle Castoris. ==
gemelle- vocative; "little twin"; diminutive of gemine
Castor and Pollux- know for the constellation of the Gemini in the stars


Catullus 4 Translation:
deinde usque altera mille, deinde centum.


That boat that you see guests
Dein, cum milia multa fecerimus,


says that it was the fastest of ships
conturbabimus illa, ne sciamus,


it was able to surpass the speed of any other boat
aut ne quis malus invidere possit,


or if there was a need
cum tantum sciat esse basiorum.
 
==Poem 6==
[[Cat6Vocab|Vocabulary for Poem 6]]
 
Flavi, delicias tuas Catullo,
 
ni sint illepidae atque inelegantes,
 
velles dicere nec tacere posses.
 
Verum nescio quid febriculosi
 
scorti diligis: hoc pudet fateri.
 
Nam te non viduas iacere noctes
 
nequiquam tacitum cubile clamat
 
sertis ac Syrio fragrans olivo,
 
pulvinusque peraeque et hic et ille
 
attritus, tremulique quassa lecti
 
argutatio inambulatioque.
 
nam nil stupra valet, nihil tacere.
 
Cur? Non tam latera ecfututa pandas,
 
ni tu quid facias ineptiarum.
 
Quare, quidquid habes boni malique,
 
dic nobis. Volo te ac tuos amores
 
ad caelum lepido vocare versu.
 
==Poem 7==
[[Cat7Vocab|Vocabulary for Poem 7]]
 
Quaeris, quot mihi basiationes
 
tuae, Lesbia, sint satis superque.
 
Quam magnus numerus Libyssae harenae
 
lasarpiciferis iacet Cyrenis
 
oraclum Iouis inter aestuosi
 
et Batti veteris sacrum sepulcrum;
 
aut quam sidera multa, cum tacet nox,
 
furtivos hominum vident amores:
 
tam te basia multa basiare
 
vesano satis et super Catullo est,
 
quae nec pernumerare curiosi
 
possint nec mala fascinare lingua.
 
==Poem 8==
[[Cat8Vocab|Vocabulary for Poem 8]]
 
Miser Catulle, desinas ineptire,
 
et quod vides perisse perditum ducas.
 
Fulsere quondam candidi tibi soles,
 
cum ventitabas quo puella ducebat
 
amata nobis quantum amabitur nulla;
 
ibi illa multa cum iocosa fiebant
 
quae tu volebas nec puella nolebat,
 
fulsere vere candidi tibi soles.
 
Nunc iam illa non volt: tu quoque, impotens, noli,
 
nec quae fugit sectare, nec miser vive,
 
sed obstinata mente perfer, obdura.
 
Vale, puella! Iam Catullus obdurat,
 
nec te requiret, nec rogabit invitam.
 
At tu dolebis, cum rogaberis nulla.
 
Scelesta, vae te! Quae tibi manet vita?
 
Quis nunc te adibit? Cui videberis bella?
 
Quem nunc amabis? Cuius esse diceris?
 
Quem basiabis? Cui labella mordebis?
 
At tu, Catulle, destinatus obdura.
 
==Poem 9==
[[Cat9Vocab|Vocabulary for Poem 9]]
 
Verani, omnibus e meis amicis
 
antistans mihi milibus trecentis,
 
venistine domum ad tuos penates
 
fratresque unanimos anumque matrem?
 
Venisti. O mihi nuntii beati!
 
Visam te incolumem audiamque Hiberum
 
narrantem loca, facta, nationes,
 
ut mos est tuus, applicansque collum
 
iucundum os oculosque suaviabor.
 
O quantum est hominum beatiorum,
 
quid me laetius est beatiusve?


for an oar or sail to fly
==Poem 10==
[[Cat10Vocab|Vocabulary for Poem 10]]


And the boat denies that the shore of the threatning
Varus me meus ad suos amores


Adriatic denies this, or the cyclades islands
visum duxerat e foro otiosum:


the famous island of Rhodus, wild Thracian
scortillum (ut mihi tum repente visum est)


rough sea of Marmara, Pontus bay
non sane illepidum neque invenustum;


where it later a small boat was previously
huc ut venimus, incidere nobis


the woods having much foliage; for in the Cytorian ridge
sermones varii, in quibus, quid esset


with its whistiling leaves often produce whistling
iam Bithynia, quo modo se haberet,


Pontiac Amastris and box bearing Cytorus
et quonam mihi profuisset aere.


the boat said that these things have been
Respondi id quod erat: nihil neque ipsis


well known to you from its earliest days
nec praetoribus esse nec cohorti,


he said that he stood on top
cur quisquam caput unctius referret:


you have dipped oars into your sea
praesertim quibus esset irrumator


and then, to have carried his master
praetor, nec faceret pili cohortem.


through so many raging seas, whether a breeze was
"At certe tamen," inquiunt "quod illic


calling from the left or from the right
natum dicitur esse, comparasti


or if at the same time a favorable breeze fell upon each foot
ad lecticam homines." Ego (ut puellae


and he says neither any prayers to the Gods of the shore
unum me facerem beatiorem)


was done by him, when the boat was coming
"Non" inquam "mihi tam fuit maligne,


from the newest sea all the way to the clear lake
ut, provincia quod mala incidisset,


But these events came earlier; now you are old
non possem octo homines parare rectos."


in a hidden rest and dedicates itself to you
(At mi nullus erat nec hic neque illic


the twin Castor and twin of Castor.
fractum qui veteris pedem grabati


(http://rudy.negenborn.net/catullus/catullus_compare.php?l=sc&carmen1=e4&carmen2=l4)
in collo sibi collocare posset.)


= Poem 5 =
Hic illa, ut decuit cinaediorem,


[[Image:497px-Gustav Klimt 017.jpg]]
"Quaeso," inquit "mihi, mi Catulle, paulum


===Introduction===
istos commoda: nam volo ad Serapim


In poem 5, passion is in the air between Catullus and Lesbia. Instead of listening to the snide comments of old strict men, Catullus encourages Lesbia to celebrate the love they have for each other and to  cherish the life they have together. Since death brings a perpetual sleep, Catullus remarks how life is too brief to waste on rumors.  Catullus declares that he and Lesbia shower each other with numerous kisses, so everyone, including the envious old men, will loose count.
deferri." "Mane," inquii puellae,


The poem is in hendecasyllabic metre, and is one of Catullus' first poems about his beloved Lesbia.
"istud quod modo dixeram me habere ...


==Text==
fugit me ratio: meus sodalis-


Vivamus mea Lesbia, atque amemus,
Cinna est Gaius - is sibi paravit.


rumoresque senum severiorum
Verum, utrum illius an mei, quid ad me?


omnes unius aestimemus assis!
Utor tam bene quam mihi pararim.


soles occidere et redire possunt:
Sed tu insulsa male et molesta vivis,


nobis cum semel occidit brevis lux,
per quam non licet esse neglegentem!"


nox est perpetua una dormienda.
==Poem 11==
[[Cat11Vocab|Vocabulary for Poem 11]]


da mi basia mille, deinde centum,  
Furi et Aureli comites Catulli,


dein mille altera, dein secunda centum,  
sive in extremos penetrabit Indos,


deinde usque altera mille, deinde centum.
litus ut longe resonante Eoӓ


dein, cum milia multa fecerimus,  
:tunditur unda,


conturbabimus illa, ne sciamus,


aut ne quis malus invidere possit,  
sive in Hyrcanos Arabasve molles,


cum tantum sciat esse basiorum.
seu Sagas sagittiferosve Parthos,
 
sive quae septemgeminus colorat
 
:aequora Nilus,
 
 
sive trans altas gradietur Alpes,
 
Caesaris visens monimenta magni,
 
Gallicum Rhenum, horribile aequor ulti-
 
:mosque Britannos,
 
 
omnia haec, quaecumque feret voluntas
 
caelitum, temptare simul parati,
 
pauca nuntiate meae puellae
 
:non bona dicta:
 
 
cum suis vivat valeatque moechis,
 
quos simul complexa tenet trecentos,
 
nullum amans vere, sed identidem omnium
 
:ilia rumpens;
 
 
nec meum respectet, ut ante, amorem,
 
qui illius culpa cecidit velut prati
 
ultimi flos, praetereunte postquam
 
:tactus aratro est.
 
==Poem 12==
[[Cat12Vocab|Vocabulary for Poem 12]]
 
Marrucine Asini, manu sinistra
 
non belle uteris, in ioco atque vino:
 
tollis lintea neglegentiorum.
 
Hoc salsum esse putas? Fugit te, inepte:
 
quamvis sordida res et invenusta est.
 
Non credis mihi? Crede Pollioni
 
fratri, qui tua furta vel talento
 
mutari velit; est enim leporum
 
differtus puer ac facetiarum.
 
Quare aut hendecasyllabos trecentos
 
exspecta, aut mihi linteum remitte,
 
quod non me movet aestimatione,
 
uerum est mnemosynum mei sodalis.
 
Nam sudaria Saetaba ex Hiberis
 
miserunt mihi muneri Fabullus
 
et Veranius; haec amem necesse est
 
ut Veraniolum meum et Fabullum.
 
==Poem 13==
[[Cat13Vocab|Vocabulary for Poem 13]]
 
Cenabis  bene, mi Fabulle, apud me
 
paucis, si tibi di favent, diebus -
 
si tecum attuleris bonam atque magnam
 
cenam, non sine candida puella
 
et vino et sale et omnibus cachinnis;
 
haec si, inquam, attuleris, venuste noster,
 
cenabis bene; nam tui Catulli
 
plenus sacculus est aranearum.
 
Sed contra accipies meros amores,
 
seu quid suavius elegantiusve est:
 
nam unguentum dabo, quod meae puellae
 
donarunt Veneres Cupidinesque;
 
quod tu cum olfacies, deos rogabis,
 
totum ut te faciant, Fabulle, nasum.
 
==Poem 14==
[[Cat14Vocab|Vocabulary for Poem 14]]
 
Ni te plus oculis meis amarem,
 
iucundissime Calve, munere isto
 
odissem te odio Vatiniano:
 
nam quid feci ego quidve sum locutus,
 
cur me tot male perderes poetis?
 
Isti di mala multa dent clienti,
 
qui tantum tibi misit impiorum.
 
Quod si, ut suspicor, hoc novum ac repertum
 
munus dat tibi Sulla litterator,
 
non est mi male, sed bene ac beate,
 
quod non dispereunt tui labores.
 
Di magni, horribilem et sacrum libellum!
 
Quem tu scilicet ad tuum Catullum
 
misti, continuo ut die periret,
 
Saturnalibus, optimo dierum!
 
Non non hoc tibi, salse, sic abibit.
 
Nam, si luxerit, ad librariorum
 
curram scrinia, Caesios, Aquinos,
 
Suffenum, omnia colligam venena,
 
ac te his suppliciis remunerabor.
 
Vos hinc interea valete abite
 
illuc, unde malum pedem attulistis,
 
saecli incommoda, pessimi poetae.
 
==Poem 14b==
[[Cat14bVocab|Vocabulary for Poem 14b]]
 
Si qui forte mearum ineptiarum
 
lectores eritis manusque vestras
 
non horrebitis admovere nobis...
 
==Poem 15==
[[Cat15Vocab|Vocabulary for Poem 15]]
 
Commendo tibi me ac meos amores,
 
Aureli. Veniam peto pudentem,
 
ut, si quicquam animo tuo cupisti,
 
quod castum expeteres et integellum,
 
conserves puerum mihi pudice,
 
non dico a populo - nihil veremur
 
istos, qui in platea modo huc modo illuc
 
in re praetereunt sua occupati -
 
verum a te metuo tuoque pene
 
infesto pueris bonis malisque.
 
Quem tu qua lubet, ut lubet, moueto
 
quantum vis, ubi erit foris paratum:
 
hunc unum excipio, ut puto, pudenter.
 
quod si te mala mens furorque vecors
 
in tantam impulerit, sceleste, culpam,
 
ut nostrum insidiis caput lacessas,
 
a tum te miserum malique fati!
 
Quem attractis pedibus patente porta
 
percurrent raphanique mugilesque.
 
==Poem 16==
[[Cat16Vocab|Vocabulary for Poem 16]]
 
Pedicabo ego vos et irrumabo,
 
Aureli pathice et cinaede Furi,
 
qui me ex versiculis meis putastis,
 
quod sunt molliculi, parum pudicum.
 
Nam castum esse decet pium poetam
 
ipsum, versiculos nihil necesse est;
 
qui tum denique habent salem ac leporem,
 
si sunt molliculi ac parum pudici,
 
et quod pruriat incitare possunt,
 
non dico pueris, sed his pilosis
 
qui duros nequeunt movere lumbos.
 
Vos, quod milia multa basiorum
 
legistis, male me marem putatis?
 
Pedicabo ego vos et irrumabo.
 
==Poem 17==
[[Cat17Vocab|Vocabulary for Poem 17]]
 
O Colonia, quae cupis ponte ludere longo,
 
et salire paratum habes, sed vereris inepta
 
crura ponticuli axulis stantis in redivivis,
 
ne supinus eat cavaque in palude recumbat:
 
sic tibi bonus ex tua pons libidine fiat,
 
in quo vel Salisubsali sacra suscipiantur,
 
munus hoc mihi maximi da, Colonia, risus.
 
Quendam municipem meum de tuo volo ponte
 
ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,
 
verum totius ut lacus putidaeque paludis
 
lividissima maximeque est profunda vorago.
 
Insulsissimus est homo, nec sapit pueri instar
 
bimuli tremula patris dormientis in ulna.
 
Cui cum sit viridissimo nupta flore puella
 
(et puella tenellulo delicatior haedo,
 
adservanda nigerrimis diligentius uvis),
 
ludere hanc sinit ut lubet, nec pili facit uni,
 
nec se sublevat ex sua parte; sed velut alnus
 
in fossa Liguri iacet suppernata securi,
 
tantundem omnia sentiens quam si nulla sit usquam,
 
talis iste meus stupor nil videt, nihil audit,
 
ipse qui sit, utrum sit an non sit, id quoque nescit.
 
Nunc eum volo de tuo ponte mittere pronum,
 
si pote stolidum repente excitare veternum,
 
et supinum animum in gravi derelinquere caeno,
 
ferream ut soleam tenaci in voragine mula.
 
==Poem 21==
[[Cat21Vocab|Vocabulary for Poem 21]]
 
Aureli, pater esuritionum,
 
non harum modo, sed quot aut fuerunt
 
aut sunt aut aliis erunt in annis,
 
pedicare cupis meos amores.
 
nec clam: nam simul es, iocaris una,
 
haerens ad latus omnia experiris.
 
Frustra: nam insidias mihi instruentem
 
tangam te prior irrumatione.
 
Atque id si faceres satur, tacerem:
 
nunc ipsum id doleo, quod esurire
 
meus iam puer et sitire discet.
 
Quare desine, dum licet pudico,
 
ne finem facias, sed irrumatus.
 
==Poem 22==
[[Cat22Vocab|Vocabulary for Poem 22]]
 
Suffenus iste, Vare, quem probe nosti,
 
homo est venustus et dicax et urbanus,
 
idemque longe plurimos facit versus.
 
Puto esse ego illi milia aut decem aut plura
 
perscripta, nec sic ut fit in palimpsesto
 
relata: cartae regiae, novi libri,
 
novi umbilici, lora rubra membranae,
 
derecta plumbo et pumice omnia aequata.
 
Haec cum legas tu, bellus ille et urbanus
 
Suffenus unus caprimulgus aut fossor
 
rursus videtur: tantum abhorret ac mutat.
 
Hoc quid putemus esse? Qui modo scurra
 
aut si quid hac re scitius videbatur,
 
idem infaceto est infacetior rure,
 
simul poëmata attigit, neque idem umquam
 
aeque est beatus ac poëma cum scribit:
 
tam gaudet in se tamque se ipse miratur.
 
Nimirum idem omnes fallimur, neque est quisquam
 
quem non in aliqua re videre Suffenum
 
possis. Suus cuique attributus est error;
 
sed non videmus manticae quod in tergo est.
 
==Poem 23==
[[Cat23Vocab|Vocabulary for Poem 23]]
 
Furi, cui neque servus est neque arca
 
nec cimex neque araneus neque ignis,
 
verum est et pater et noverca, quorum
 
dentes vel silicem comesse possunt:
 
est pulcre tibi cum tuo parente
 
et cum coniuge lignea parentis.
 
Nec mirum: bene nam valetis omnes,
 
pulcre concoquitis, nihil timetis,
 
non incendia, non graves ruinas,
 
non facta impia, non dolos veneni,
 
non casus alios periculorum.
 
Atqui corpora sicciora cornu
 
aut siquid magis aridum est habetis
 
sole et frigore et esuritione.
 
Quare non tibi sit bene ac beate?
 
A te sudor abest, abest saliva,
 
mucusque et mala pituita nasi.
 
Hanc ad munditiem adde mundiorem,
 
quod culus tibi purior salillo est,
 
nec toto decies cacas in anno,
 
atque id durius est faba et lapillis,
 
quod tu si manibus teras fricesque,
 
non umquam digitum inquinare posses.
 
Haec tu commoda tam beata, Furi,
 
noli spernere nec putare parvi,
 
et sestertia quae soles precari
 
centum desine: nam sat es beatus.
 
==Poem 24==
[[Cat24Vocab|Vocabulary for Poem 24]]
 
O qui flosculus es Iuventiorum,
 
non horum modo, sed quot aut fuerunt
 
aut post hac aliis erunt in annis,
 
mallem divitias Midae dedisses
 
isti, cui neque servus est neque arca,
 
quam sic te sineres ab illo amari.
 
"Qui? Non est homo bellus?" inquies. Est.
 
Sed bello huic neque servus est neque arca.
 
Hoc tu quam lubet abice elevaque:
 
nec servum tamen ille habet neque arcam.


==Scanned Text <small><small><small>(Negenborn)</small></small></small>==  
==Poem 25==
[[Cat25Vocab|Vocabulary for Poem 25]]


Vīvāmūs mĕă Lēsbĭa, ātque ămēmŭs,
Cinaede Thalle, mollior cuniculi capillo


rūmōrēsquĕ sĕnūm sĕvērĭōrŭm
vel anseris medullula vel imula oricilla


ōmnēs ūnĭŭs aēstĭmēmŭs āssĭs!
vel pene languido senis situque araneoso,


sōlēs ōccĭdĕre ēt rĕdīrĕ pōssŭnt;
idemque, Thalle, turbida rapacior procella,


nōbīs cūm sĕmĕl ōccĭdīt brĕvīs lūx,
cum diva Murcia arbitros ostendit oscitantes,


nōx ēst pērpĕtŭa ūnă dōrmĭēndă.
remitte pallium mihi meum, quod involasti,


dā mī bāsĭă mīllĕ, deīndĕ cēntŭm;
sudariumque Saetabum catagraphosque Thynos,


deīn mīlle āltĕră, deīn sĕcūndă cēntŭm;
inepte, quae palam soles habere tamquam avita.


deīnde ūsque āltĕră mīllĕ, deīndĕ cēntŭm.
Quae nunc tuis ab unguibus reglutina et remitte,


deīn, cūm mīlĭă mūltă fēcĕrīmŭs,
ne laneum latusculum manusque mollicellas


cōntūrbābĭmŭs īllă, nē scĭāmŭs,
inusta turpiter tibi flagella conscribillent,


aūt nē quīs mălŭs īnvĭdērĕ pōssĭt,
et insolenter aestues, velut minuta magno


cūm tāntūm scĭăt ēssĕ bāsĭōrŭm.  
deprensa navis in mari, vesaniente vento.


==Poem 26==
[[Cat26Vocab|Vocabulary for Poem 26]]


[[Image:6439a.jpg]]
Furi, villula vestra non ad Austri


===Translation===
flatus opposita est neque ad Favoni


Lesbia, Let us live and let us love
nec saevi Boreae aut Apheliotae,


and let us not give a damn for all the mutterings of those
verum ad milia quindecim et ducentos.


more critical old men!
O ventum horribilem atque pestilentem!


The sun each day rises and sets:
==Poem 27==
[[Cat27Vocab|Vocabulary for Poem 27]]


For us mortals, the short day of life falls once and for all.
Minister vetuli puer Falerni


We must sleep through an eternal night
inger mi calices amariores,


Give me a thousand kisses, and then a hundred
ut lex Postumiae iubet magistrae


then a thousand others, then a second hundred
ebrioso acino ebriosioris.


then a further thousand, then a hundred.
At vos quo lubet hinc abite, lymphae,


Then once we've counted up many thousands,
vini pernicies, et ad severos


let's muddle all the totals, so that we don't know the number,
migrate. Hic merus est Thyonianus.


nor can any bad person envy us
==Poem 28==
[[Cat28Vocab|Vocabulary for Poem 28]]


Even if he knows the sum of kisses
Pisonis comites, cohors inanis,


aptis sarcinulis et expeditis,


==='''''Alternate (Literal) Translation'''''===
Verani optime tuque mi Fabulle,


Let us live, my Lesbia, and let us love,
quid rerum geritis? Satisne cum isto


and let us value all the rumors of rather severe old men
vappa frigoraque et famem tulistis?


to be worth a single penny!
Ecquidnam in tabulis patet lucelli


The suns are able to fall and rise:
expensum, ut mihi, qui meum secutus


When a brief light falls for us once and for all,
praetorem refero datum lucello?


one perpetual night must be slept by us.
O Memmi, bene me ac diu supinum


Give me a thousand kisses, then a hundred,
tota ista trabe lentus irrumasti.


then another thousand, then a second hundred,
Sed, quantum video, pari fuistis


then yet another thousand more, then another hundred.
casu: nam nihilo minore verpa


Then, when we have made many thousands,
farti estis. Pete nobiles amicos!


we will mix them all up, lest we know,
At vobis mala multa di deaeque


and lest any man be able to look upon with an evil eye
dent, opprobria Romuli Remique.


when he knows how many kisses there were.
==Poem 29==
[[Cat29Vocab|Vocabulary for Poem 29]]


Quis hoc potest videre, quis potest pati,


[[Image:561px-Kiss Briseis Painter Louvre G278.jpg]]
nisi impudicus et vorax et aleo,


== Vivamus mea Lesbia, atque amemus, ==
Mamurram habere quod comata Gallia


habebat ante et ultima Britannia?


Vivamus...Amemus: emphatic present subjective: Let us live...let us love! (Quinn,1973)
Cinaede Romule, haec videbis et feres?


== rumoresque senum severiorum ==
Et ille nunc superbus et superfluens


''severiorum'': 'more critical than some' (Quinn, 1973)
perambulabit omnium cubilia,


''severiorum'': can also be translated as 'rather severe'
ut albulus columbus aut Adoneus?


''rumoresque'': not 'gossip' but rather 'muttering' (Thomson, 1997).
Cinaede Romule, haec videbis et feres?


''Senex, senis'', m: old man
Es impudicus et vorax et aleo.


== omnes unius aestimemus assis! ==
Eone nomine, imperator unice,


''as, assis'', m: a copper coin of negligible value; like a penny
fuisti in ultima occidentis insula,


ut ista vestra diffututa mentula


''unius assis'': genitive of value with ''aestimemus'' (Garrison Student's Catullus III edition).
ducenties comesset et trecenties?


Quid est alid sinistra liberalitas?


Lines 1-3 employ language of the account book. ''Assis'' and ''aestimemus'' represent value (Thomson, 1997).
Parum expatravit an parum elluatus est?


Paterna prima lancinata sunt bona,


Lines 2-3: Literal translation: 'and may we appraise all the rumors of rather strict old men at one penny!' By appraising the mutterings of old men with a penny, Quinn (1972) suggests how Catullus and Lesbia choose to ignore the rumors.
secunda praeda Pontica, inde tertia


== soles occidere et redire possunt: ==
Hibera, quam scit amnis aurifer Tagus:


''Sol, solis'', m: the sun
nunc Galliae timetur et Britanniae.


''Soles'':= 'the sun each day' (Quinn, 1973)
Quid hunc malum fovetis? Aut quid hic potest


== nobis cum semel occidit brevis lux, ==
nisi uncta devorare patrimonia?


''Semel'': Colloquial reinforced by cum= 'once and for all' (Quinn, 1973)
Eone nomine urbis o piissimi


''nobis'': dative of agent
socer generque, perdidistis omnia?


''nobis'' with ''dormienda'' and ''occidit'': 'for us mortals' (Quinn, 1973)
==Poem 30==
[[Cat30Vocab|Vocabulary for Poem 30]]


The brief light of the sun is a symbol of human life (Quinn, 1973)
Alfene immemor atque unanimis false sodalibus,


''lux, lucis'', f: light
iam te nil miseret, dure, tui dulcis amiculi?


== nox est perpetua una dormienda. ==
Iam me prodere, iam non dubitas fallere, perfide?


Dormienda: gerundive with esse
Nec facta impia fallacum hominum caelicolis placent.


''nox est perpetua una dormienda'': Passive Periphrastic construction.  Introduced by the future passive participle (gerundive) ''dormienda'', with a form of the verb "to be" ''est'' and followed by the dative of agent ''nobis''.  Literal Translation: "one perpetual night must be slept by us".
Quae tu neglegis ac me miserum deseris in malis.


Dormio, ire, ivi, itum: sleep
Eheu quid faciant, dic, homines cuive habeant fidem?


== da mi basia mille, deinde centum, ==
Verte tute iubebas animam tradere, inique, me


''Da'': present singular imperative of dare
inducens in amorem, quasi tuta omnia mi forent.


''Mille, pl. milia:'' a thousand
Idem nunc retrahis te ac tua dicta omnia factaque


== dein mille altera, dein secunda centum, ==
ventos irrita ferre ac nebulas aëreas sinis.


''dein'': then
Si tu oblitus es, at di meminerunt, meminit Fides,


''alter, era, erum'': a second, one or the other
quae te ut paeniteat postmodo facti faciet tui.


[[Image:408px-DickseeRomeoandJuliet.jpg]]
==Poem 31==
[[Cat31Vocab|Vocabulary for Poem 31]]


== deinde usque altera mille, deinde centum. ==
Paene insularum, Sirmio, insularumque


''deinde usque altera mille'': "still another thousand"
ocelle, quascumque in liquentibus stagnis
Lines 6-9 are later specified in Catullus 7 as to how many are enough for Catullus.


== dein, cum milia multa fecerimus, ==
marique vasto fert uterque Neptunus,


with ''milia multa'' is an understood ''basiorum'', later seen in the last line.
quam te libenter quamque laetus inviso,


''Fecerimus'': Future perfect indicative from ''facere''
vix mi ipse credens Thyniam atque Bithynos


The strong repetition in lines 7- 10 may symbolically relate to a sexual climax
liquisse campos et videre te in tuto.


== conturbabimus illa, ne sciamus, ==
O quid solutis est beatius curis,


''Conturbabimus'' goes with'' illa'' not ''sciamus''
cum mens onus reponit, ac peregrino


''illa'' refers to the kisses ''basia'' in line 7.
labore fessi venimus larem ad nostrum,


''Conturbabimus'': future indicative; symbolizes the flurry of surrendering to passion (Quinn, 1973).
desideratoque acquiescimus lecto?


== aut ne quis malus inuidere possit, ==
Hoc est quod unum est pro laboribus tantis.


''Invideo, ere, idi, isum'': to look at with ill will or envy
Salve, o venusta Sirmio, atque ero gaude


''quis malus'' refers back to ''senum''
gaudente; vosque, o Lydiae lacus undae,


ridete quidquid est domi cachinnorum.


==Poem 32==
[[Cat32Vocab|Vocabulary for Poem 32]]


[[Image:Herculaneum fresco 001.jpg]]
Amabo, mea dulcis Ipsitilla,


== cum tantum sciat esse basiorum. ==
meae deliciae, mei lepores,


''Sciat'': Temporal; present subjective by attraction (Quinn, 1973).
iube ad te veniam meridiatum.


''tantum...basiorum'': 'the sum of' (Thomson, 1997).
Et si iusseris, illud adiuvato,


''cum tantum sciat esse basiorum'': Concessive Clause
ne quis liminis obseret tabellam,


When a ''cum'' clause is followed by ''tamen'', it makes cum mean 'although.'
neu tibi lubeat foras abire,


Lines 10-13 are strikingly similar to those in Catullus 7.  The outcome of both actions, is to keep anyone, including themselves, from knowing the exact number of kisses.
sed domi maneas paresque nobis


= Poem 6 =
novem continuas fututiones.
== Flavi, delicias tuas Catullo, ==
== ni sint illepidae atque inelegantes, ==
== velles dicere nec tacere posses. ==
== Verum nescio quid febriculosi ==
== scorti diligis: hoc pudet fateri. ==
== Nam te non viduas iacere noctes ==
== nequiquam tacitum cubile clamat ==
== sertis ac Syrio fragrans olivo, ==
== pulvinusque peraeque et hic et ille ==
== attritus, tremulique quassa lecti ==
== argutatio inambulatioque. ==
== Nam ibi stat. Pudet nihil tacere. ==
== Cur? Non tam latera ecfututa pandas, ==
== ni tu quid facias ineptiarum. ==
== Quare, quidquid habes boni malique, ==
== dic nobis. Volo te ac tuos amores ==
== ad caelum lepido vocare versu. ==


= Poem 7 =
Verum si quid ages, statim iubeto:
== Introduction ==


A sequel to Catullus 5, this measures Lesbia's kisses not by the decimal system but by grains of sand and stars, which as traditional metaphors of infinitude make his love less vulnerable to evil spells.  (Garrison Student's Catullus III edition)
nam pransus iaceo et satur supinus


This poem is in hendecasyllabic meter, and it parallels the love for Lesbia seen in Catullus 5.
pertundo tunicamque palliumque.


== Text ==
==Poem 33==
[[Cat33Vocab|Vocabulary for Poem 33]]


Quaeris, quot mihi basiationes
O furum optime balneariorum


tuae, Lesbia, sint satis superque.
Vibenni pater et cinaede fili


quam magnus numerus Libyssae harenae
(nam dextra pater inquinatiore),


lasarpiciferis iacet Cyrenis
culo filius est voraciore),


oraclum Iovis inter aestuosi
cur non exilium malasque in oras


et Batti veteris sacrum sepulcrum;
itis, quandoquidem patris rapinae


aut quam sidera multa, cum tacet nox,  
notae sunt populo, et natis pilosas,


furtivos hominum vident amores:
fili, non potes asse venditare?


tam te basia multa basiare
==Poem 34==
[[Cat34Vocab|Vocabulary for Poem 34]]


vesano satis et super Catullo est,
Dianae sumus in fide


quae nec pernumerare curiosi
puellae et pueri integri:


possint nec mala fascinare lingua.
Dianam pueri integri


:puellaeque canamus.


== Scanned Text <small><small><small>(Negenborn)</small></small></small>==


Quaērīs quōt mĭhĭ bāsĭātĭōnēs
O Latonia, maximi


tūaē Lēsbĭă sīnt sătīs sŭpērquĕ.
magna progenies Iovis,


quām māgnūs nŭmĕrūs Lĭbŷssae hărēnaē
quam mater prope Deliam


lāsārpīcĭfĕrīs iăcēt Cÿrēnīs
:deposivit olivam,


ōrāclūm Iŏvĭs īntĕr aēstŭōsī


ēt Bāttī vĕtĕrīs săcrūm sĕpūlcrŭm.
montium domina ut fores


aūt quām sīdĕră mūltă cūm tăcēt nŏx
silvarumque virentium


fūrtīvōs hŏmĭnūm vĭdēnt ămōrēs.
saltuumque reconditorum


tām tē bāsĭă mūltă bāsĭārĕ
:amniumque sonantum:


vēsānō sătĭs ēt sŭpēr Cătūllō est


quaē nēc pērnŭmĕrārĕ cūrĭōsī
tu Lucina dolentibus


pōssīnt nēc mălă fāscĭnārĕ līnguă.
Iuno dicta puerperis,


== Translation ==
tu potens Trivia et notho es


You ask, my Lesbia, how many of your kisses
:dicta lumine Luna.


are enough and more than enough for me.


As big a number as the Libyan grains of sand
Tu cursu, dea, menstruo


that lie in the silphium producing Cyrene
metiens iter annuum,


between the oracle of sweltering Jupiter
rustica agricolae bonis


and the sacred tomb of old Battus;
:tecta frugibus exples.


Or as many stars which see the furtive loves of men,


when the night is silent.
Sis quocumque tibi placet


To kiss you is enough and more than enough for mad Catullus
sancta nomine, Romulique,


than so many kisses,
antique ut solita es, bona


kisses which neither the meddlesome are able to count
:sospites ope gentem.


nor an evil tongue (able to) bewitch.
==Poem 35==
[[Cat35Vocab|Vocabulary for Poem 35]]


== Quaeris, quot mihi basiationes ==
Poetae tenero, meo sodali,


''quaeris'' introduces an indirect question.
velim Caecilio, papyre, dicas


''basiationes'': Basiatio, -onis, f.: a kiss.
Veronam veniat, Novi relinquens


== tuae, Lesbia, sint satis superque. ==
Comi moenia Lariumque litus.


''basiationes...tuae'': 'of your kisses'.  It is apparent that Lesbia is doing the kissing. (Garrison Student's Catullus III edition)
Nam quasdam volo cogitationes


''Lesbia'' is in the vocative.
amici accipiat sui meique.


''sint'' is used because of the indirect question introduced by ''quaeris''.
Quare si sapiet viam vorabit,


an additional understood ''quam satis'' follows ''superque''.
quamvis candida milies puella


== quam magnus numerus Libyssae harenae ==
euntem revocet, manusque collo


''quam'': 'than'.  a series of comparative phrases, though not using comparative adjectives, in which Catullus compares the 'Libyan grains of sand' (line 3) and the 'stars' (line 7) to how many kisses are enough for him.  These lines are critical, because the purpose of this poem is to tell Lesbia how many kisses are enough for Catullus.  These lines obviously serve as an hyperbole that answer the question asked by Catullus in his 5th poem.
ambas iniciens roget morari.


== lasarpiciferis iacet Cyrenis ==
Quae nunc, si mihi vera nuntiantur,


''lasarpiciferis'': 'silphium producing'. adjective modifying ''Cyrenis''.
illum deperit impotente amore.


== oraclum Iovis inter aestuosi ==
Nam quo tempore legit incohatam


''oraclum'' = ''oraculum'': This refers to the temple of Ammon, whom the Romans associated with Jove, whom was once consulted by Alexander the Great. (Garrison Student's Catullus III edition)
Dindymi dominam, ex eo misellae


''aestuosi'': 'sweltering'. Another adjective, this time modifying ''Iovis''.
ignes interiorem edunt medullam.


== et Batti veteris sacrum sepulcrum; ==
Ignosco tibi, Sapphica puella


''Batti...sepulcrum'': the tomb of the first king of Cyrene was in the middle of this North African capital, more than 300 miles from the oracle of Jove, mentioned in line 5. (Garrison Student's Catullus III edition)
musa doctior; est enim venuste


== aut quam sidera multa, cum tacet nox, ==
Magna Caecilio incohata Mater.


''sidera'': sidus, sideris, n.: star, constellation. 
==Poem 36==
[[Cat36Vocab|Vocabulary for Poem 36]]


''tacet'' = Present Indicative of taceo, tacere, tacui, tacitus: to be silent.
Annales Volusi, cacata carta,


== furtivos hominum vident amores: ==
votum solvite pro mea puella.


''furtivos hominum...amores'' literally means "the furtive loves of men", which refers to the apparently numerous affairs that Roman entertained at this time.
Nam sanctae Veneri Cupidinique


== tam te basia multa basiare ==
vovit, si sibi restitutus essem


''te'' is the subject accusative of ''basiare''.  Catullus is calling for kisses from Lesbia, whom it is apparent is the dominant kisser throughout the poem. (Garrison Student's Catullus III edition)
desissemque truces vibrare iambos,


== vesano satis et super Catullo est, ==
electissima pessimi poetae


''vesano'' comes from the adjective ''vesanus, -a, -um'' meaning mad or wild.  It modifies ''Catullo'', for the purpose of illustrating that Catullus is "madly" in love with Lesbia.
scripta tardipedi deo daturam


''satis et super'' is a very similar phrase that Catullus uses just 8 lines earlier (''satis superque'').
infelicibus ustulanda lignis.


== quae nec pernumerare curiosi ==
Et hoc pessima se puella vidit


''pernumarare'': pernumero, -are, -avi, -atus: to count out.  The infinitive is used here, because of ''possint'' in the following line.
iocosis lepide vovere divis.


''curiosi'': curiosus, -a, -um: meddlesome.  Substantive adjective that serves and the subject of ''pernumerare...possint''.
Nunc o caeruleo creata ponto,


== possint nec mala fascinare lingua. ==
quae sanctum Idalium Uriosque apertos


''mala lingua'': 'evil tongues'.  Subjects of ''possint..fascinare''.
quaeque Ancona Cnidumque harundinosam


''possint'': Subjunctive is used, because it introduces a relative purpose clause.
colis quaeque Amathunta quaeque Golgos


A common rule of magic is that if you have exact information about a person, then it is easier to curse them. (Garrison Student's Catullus III edition)
quaeque Durrachium Hadriae tabernam,


Lines 11 & 12 closely parallel lines 10-13 in Catullus 5.  Here he states "kisses which the meddlesome are not able to count" and "evils tongues" aren't able to "bewitch." This is very similar to Catullus 5, also in subjunctive tense, when he discusses mixing up the kisses so that "no evil eye is able to know" .  Obviously in both poems, he wants "so many kisses" to be given so that no one knows how many there were, not even themselves.
acceptum face redditumque votum,


= Poem 8 =
si non illepidum neque invenustum est.
== Miser Catulle, desinas ineptire, ==
== et quod vides perisse perditum ducas. ==
== Fulsere quondam candidi tibi soles, ==
== cum ventitabas quo puella ducebat ==
== amata nobis quantum amabitur nulla. ==
== Ibi illa multa cum iocosa fiebant, ==
== quae tu volebas nec puella nolebat, ==
== fulsere vere candidi tibi soles. ==
== Nunc iam illa non vult: tu quoque impotens noli, ==
== nec quae fugit sectare, nec miser vive, ==
== sed obstinata mente perfer, obdura. ==
== Vale puella, iam Catullus obdurat, ==
== nec te requiret nec rogabit invitam. ==
== At tu dolebis, cum rogaberis nulla. ==
== Scelesta, uae te, quae tibi manet uita? ==
== Quis nunc te adibit? cui videberis bella? ==
== Quem nunc amabis? Cuius esse diceris? ==
== Quem basiabis? Cui labella mordebis? ==
== At tu, Catulle, destinatus obdura. ==


= Poem 9 =
At vos interea venite in ignem,
== Verani, omnibus e meis amicis ==
== antistans mihi millibus trecentis, ==
== venistine domum ad tuos penates ==
== fratresque unanimos anumque matrem? ==
== Venisti. O mihi nuntii beati! ==
== Visam te incolumem audiamque Hiberum ==
== narrantem loca, facta, nationes, ==
== ut mos est tuus applicansque collum ==
== iucundum os oculosque suaviabor? ==
== O quantum est hominum beatiorum, ==
== quid me laetius est beatiusve? ==


= Poem 10 =
pleni ruris et inficetiarum.
== Varus me meus ad suos amores ==
== visum duxerat e foro otiosum, ==
== scortillum, ut mihi tum repente visum est, ==
== non sane illepidum neque invenustum. ==
== Huc ut venimus, incidere nobis ==
== sermones varii: in quibus, quid esset ==
== iam Bithynia; quo modo se haberet; ==
== et quonum mihi profuisset aere. ==
== Respondi id quod erat, nihil neque ipsis ==
== nec praetoribus esse nec cohorti, ==
== cur quisquam caput unctius referret, ==
== praesertim quibus esset irrumator ==
== praetor, nec faceret pili cohortem. ==
== " At certe tamen" inquit " quod illic ==
== natum dicitur esse, comparasti ==
== ad lecticam homines." Ego, ut puellae ==
== unum me facerem beatiorem, ==
== " non" inquam " mihi tam fuit maligne, ==
== ut, provincia quod mala incidisset, ==
== non possem octo homines parare rectos." ==
== At mi nullus erat nec hic neque illic, ==
== fractum qui veteris pedem grabati ==
== in collo sibi collocare posset. ==
== Hic illa, ut decuit cinae diorem, ==
== " quaeso" inquit " mihi, mi Catulle, paulum ==
== istos commoda, nam volo ad Serapim ==
== deferri." " Mane," inquii puellae, ==
== " istud quod modo dixeram me habere, ==
== fugit me ratio: meus sodalis ==
== Cinna est Gaius - is sibi paravit; ==
== verum utrum illius an mei, quid ad me? ==
== Utor tam bene quam mihi pararim. ==
== Sed tu insulsa male et molesta vivis, ==
== per quam non licet esse neglegentem!" ==


= Poem 11 =
annales Volusi, cacata carta.
== Furi et Aureli comites Catulli, ==
== sive in extremos penetrabit Indos, ==
== litus ut longe resonante Eoa ==
== tunditur unda, ==
== sive in Hyrcanos Arabesue molles, ==
== seu Sagas sagittiferosue Parthos, ==
== sive quae septemgeminus colorat ==
== aequora Nilus, ==
== sive trans altas gradietur Alpes, ==
== Caesaris visens monimenta magni, ==
== Gallicum Rhenum horribile aequor ulti- ==
== mosque Britannos, ==
== omnia haec, quaecumque feret voluntas ==
== caelitum, temptare simul parati, ==
== pauca nuntiate meae puellae ==
== non bona dicta. ==
== cum suis vivat valeatque moechis, ==
== quos simul complexa tenet trecentos, ==
== nullum amans vere, sed identidem omnium ==
== ilia rumpens; ==
== nec meum respectet, ut ante, amorem, ==
== qui illius culpa cecidit uelut prati ==
== ultimi flos, praetereunte postquam ==
== tactus aratro est. ==


= Poem 12 =
==Poem 37==
A poem of wit, this hendecasyllabic poem tells of an encounter between Catullus and Asinius Marrucine, who stole an important napkin from Catullus. Catullus is not so concerned with the price of the object as he is with the sentimental value of the napkin since it was a gift to him from his friends Fabullus and Veranius, abroad in Spain. After insulting Asinius for his lack of moral behavior, Catullus offers a choice: either return the napkin or Catullus will continue to write insulting poems about Asinius, soiling the reputation of Asinius. The poem tends to change tone throughout, first with contempt towards Asinius for his poor manners, then to complimentary, praising Pollio, Fabullus and Veranius.
[[Cat37Vocab|Vocabulary for Poem 37]]


'''Translation'''
Salax taberna vosque contubernales,


Asinius Marrucines, you do not use your left hand
a pilleatis nona fratribus pila,


well, at dinner parties:
solis putatis esse mentulas vobis,


you steal napkins of the careless.
solis licere, quidquid est puellarum,


Do you think this is clever? You're out of it, silly fool;
confutuere et putare ceteros hircos?


this thing is as dirty and unattractive as you like.
An, continenter quod sedetis insulsi


You don't believe me? Believe your brother Pollio
centum (an ducenti?) non putatis ausurum


who would like your thefts to be exchanged
me una ducentos irrumare sessores?


even for a large sum of money; for the boy is
Atqui putate: namque totius vobis


filled of wit and cleverness.
frontem tabernae sopionibus scribam.


Therefore either expect 300 insulting poems
Puella nam mi, quae meo sinu fugit,


or return the napkin to me,
amata tantum quantum amabitur nulla,


which does not move me by a price
pro qua mihi sunt magna bella pugnata,


but it is a keepsake from my friend.
consedit istic. Hanc boni beatique


For Fabullus and Veranius sent me napkins
omnes amatis, et quidem, quod indignum est,


from Saetabis out of Spain as a gift;
omnes pusilli et semitarii moechi;


it is essential that I love these as I love
tu praeter omnes une de capillatis,


my little Veranius and Fabullus.
cuniculosae Celtiberiae fili,
== Marrucine Asini, manu sinistra ==
Asinius' cognomen is Marrucinus, yet word order does not matter except for metrical reasons (Quinn)


sinistra - refers to a hand which does dirty work
Egnati, opaca quem bonum facit barba


== non belle uteris: in ioco atque vino ==
et dens Hibera defricatus urina.
in ioco atque vino - literally in joke and wine, colloquially 'at dinner parties' (Quinn)


== tollis lintea neglegentiorum. ==
==Poem 38==
tollis is a polite euphemism for 'steal' meaning 'lift'
[[Cat38Vocab|Vocabulary for Poem 38]]
lintea - these are linen handkerchiefs carried and used for wiping the face or at meal's for wiping the hands (Fordyce). The Romans ate with their hands and continued until forks were introduced in the 15th century (Garrison).
neglegentiorum is in the plural and as so indicates that Asinius may be a habitual thief (Quinn).
== Hoc salsum esse putas? Fugit te, inepte: ==
salsum - 'clever' (Garrison)
Fugit te - the subject is not expressed and here it means 'you're out of it'


== quamvis sordida res et invenusta est. ==
Malest, Cornifici, tuo Catullo,
quamvis sordida - 'as tacky as you like'


invenusta - 'uncool' This was a popular word for Catullus and his friends. The term occurs in Catullus three times (Garrison)
malest, me hercule, et laboriose,


== Non credis mihi? Crede Pollioni ==
et magis magis in dies et horas.
Pollioni - most scholars agree this is Gaius Asinius Pollio, a friend of Virgil and Horace, and an orator and historian born in 76 B.C.


== fratri, qui tua furta vel talento ==
Quem tu, quod minimum facillimumque est,
talento - abl. of price; a talent is a large sum of Greek money


== mutari velit - est enim leporum ==
qua solatus es allocutione?
mutari velit - potential subjunctive; Pollio would like to pay off his brother's theft, but unfortunately can not (Quinn)


== differtus puer ac facetiarum. ==
Irascor tibi. Sic meos amores?
starting with est in line 8, this is describing Pollio, who happened to have a witty sense of humor (Quinn)


== Quare aut hendecasyllabos trecentos ==
Paulum quid lubet allocutionis,
This happens to be a hendecasyllabic poem, which further stresses the matter that if Catullus does not receive his napkin back, he will write more insulting poems about Asinius


== exspecta, aut mihi linteum remitte, ==
maestius lacrimis Simonideis.
== quod me no movet aestimatione, ==
quod - relative pronoun


== verum est mnemosynum mei sodalis. ==
==Poem 39==
mei sodalis - translated as plural but written in singular because the plural form does not fit the lyric meter
[[Cat39Vocab|Vocabulary for Poem 39]]


mnemosynum - Greek word only used here in Latin (Garrison)
Egnatius, quod candidos habet dentes,


== Nam sudaria Saetaba ex Hiberis ==
renidet usquequaque. Si ad rei ventum est
Saetaba - from Saetabis (modern-day Jativa) in Tarraconensis, Spain. Saetaba is the center of the Spanish linen industry and produced the finest flax in Europe. Here Hiberis is not in reference to the Ebro River (Hiberus) but Spain (Fordyce).


== miserunt mihi muneri Fabullus ==
subsellium, cum orator excitat fletum,
miserunt - this tense suggests that Fabullus and Veranius are still abroad (Quinn)


muneri - dative of purpose 'as a gift'
renidet ille; si ad pii rogum fili


== Et Veranius; haec amem necesse est ==
lugetur, orba cum flet unicum mater,
amem: subjunctive ut clause with an implied 'ut'


== ut Veraniolum meum et Fabullum. ==
renidet ille. quidquid est, ubicumque est,


= Poem 13 =
quodcumque agit, renidet: hunc habet morbum,
Catullus opens the poem as an invitation poem to his friend Fabullus, but it doesn’t take long to pick up on the parody. He completely inverts the rolls that host and guest take is dinner parties. Instead of announcing the menu he will be serving, he demands a list of things Fabullus most bring in order to dine well. However, in return to make up for the poor meal Catullus promises to give Fabullus ''meros amores'' in the form of an ''unguentum''. In true Catullus fashion, he finds a way to indirectly praise his lover, Lesbia. The poem is written in hendecasyllabics meter and is in the subgenre invitation poems.
== Cenabis bene, mi Fabulle, apud me ==
You will dine well, my Fabullus, at the house of mine


''Cenabis''- future tense denotes an invitation (Edmunds).
neque elegantem, ut arbitror, neque urbanum.


== paucis, si tibi di favent, diebus, ==
Quare monendum est te mihi, bone Egnati.
in a few days, if the gods give favor to you-


''paucis...diebus'': hyperbaton emphasizes the vagueness of the invitation
Si urbanus esses aut Sabinus aut Tiburs


== si tecum attuleris bonam atque magnam ==
aut parcus Umber aut obesus Etruscus
if you will have brought with you a good and big


''si tecum attuleris''... sets off a long of a future more vivid conditional clause
aut Lanuvinus ater atque dentatus


== cenam, non sine candida puella ==
aut Transpadanus, ut meos quoque attingam,
dinner, not without a beautiful girl


''candida''- Lit.: fair-skinned, which was an advantageous trait for women to have, implies beauty, wit, and charm (Garrison).
aut quilubet, qui puriter lavit dentes,


''non sine''-litotes affirms the importance of a charming date (Garrison).
tamen renidere usquequaque te nollem:


== et vino et sale et omnibus cachinnis. ==
nam risu inepto res ineptior nulla est.
and wine and wit and all your laughter;


''sale''- means salt and wit (Garrison)
Nunc Celtiber es: Celtiberia in terra,


== Haec si, inquam, attuleris, venuste noster, ==
quod quisque minxit, hoc sibi solet mane
if you will have brought these things, I say, our charming one,


''inquam'': I say
dentem atque russam defricare gingivam,


''venuste noster'' implies that the dinner party is for urbane people (Bernstein)
ut, quo iste vester expolitior dens est,


== cenabis bene; nam tui Catulli ==
hoc te amplius bibisse praedicet loti.
you will dine well; for your purse of Catullus


== plenus sacculus est aranearum. ==
==Poem 40==
is full of cobwebs.
[[Cat40Vocab|Vocabulary for Poem 40]]


''aranea, -ae,'' f.: cobweb
Quaenam te mala mens, miselle Ravide,


== Sed contra accipies meros amores, ==
agit praecipitem in meos iambos?
But in return you will receive pure love,


''meros amores''- pure love;
Quis deus tibi non bene advocatus


''merum, meri'', n.: is undiluted wine. At Roman dinner parties the host was charged with controlling the strength of the wine my mixing it with water. Merum means pure or undiluted.
vecordem parat excitare rixam?


== seu quid suavius elegantiusve est: ==
An ut pervenias in ora vulgi?
or if what is more pleasant or more elegant:


== nam unguentum dabo, quod meae puellae ==
Quid uis? Qualubet esse notus optas?
for I will give to you a perfume, which


''unguentum, -i'', n.: a fragrant ointment, perfume; because the ''unguentum'' is supplied by ''Venere Cupidinesque'' it has inherent erotic qualities. Most likely its a metaphor for Lesbia's beauty (Edmunds).
Eris, quandoquidem meos amores


== donarunt Veneres Cupidinesque; ==
cum longa voluisti amare poena.
Venuses and Cupidsgave to my girl,


''donarunt''- syncope; full form donaverunt
==Poem 41==
[[Cat41Vocab|Vocabulary for Poem 41]]


== quod tu cum olfacies, deos rogabis ==
Ameana puella defututa
which when you smell, you will ask the gods,


== totum ut te faciant, Fabulle, nasum. ==
tota milia me decem poposcit
that they make you, Fabullus, a whole nose.


''ut te faciant''-jussive
ista turpiculo puella naso,


''totum...nasum''- hyperbaton; emphasizes the desire to be a nose (Bernstein)
decoctoris amica Formiani.


= Poem 14 =
Propinqui, quibus est puella curae,
== Ni te plus oculis meis amarem, ==
== iucundissime Calve, munere isto ==
== odissem te odio Vatiniano: ==
== nam quid feci ego quidve sum locutus, ==
== cur me tot male perderes poetis? ==
== Isti di mala multa dent clienti, ==
== qui tantum tibi misit impiorum. ==
== Quod si, ut suspicor, hoc novum ac repertum ==
== munus dat tibi Sulla litterator, ==
== non est mi male, sed bene ac beate, ==
== quod non dispereunt tui labores. ==
== Di magni, horribilem et sacrum libellum! ==
== Quem tu scilicet ad tuum Catullum ==
== misti, continuo ut die periret, ==
== Saturnalibus, optimo dierum! ==
== Non non hoc tibi, false, sic abibit. ==
== Nam si luxerit ad librariorum ==
== curram scrinia, Caesios, Aquinos, ==
== Suffenum, omnia colligam venena. ==
== Ac te his suppliciis remunerabor. ==
== Vos hinc interea valete abite ==
== illuc, unde malum pedem attulistis, ==
== saecli incommoda, pessimi poetae. ==


= Poem 15 =
amicos medicosque convocate:
== Commendo tibi me ac meos amores, ==
== Aureli. Veniam peto pudentem, ==
== ut, si quicquam animo tuo cupisti, ==
== quod castum expeteres et integellum, ==
== conserves puerum mihi pudice, ==
== non dico a populo -- nihil veremur ==
== istos, qui in platea modo huc modo illuc ==
== in re praetereunt sua occupati -- ==
== verum a te metuo tuoque pene ==
== infesto pueris bonis malisque. ==
== Quem tu qua lubet, ut lubet moveto ==
== quantum vis, ubi erit foris paratum: ==
== hunc unum excipio, ut puto, pudenter. ==
== Quod si te mala mens furorque vecors. ==
== In tantam impulerit, sceleste, culpam, ==
== ut nostrum insidiis caput lacessas. ==
== A tum te miserum malique fati! ==
== Quem attractis pedibus patente porta ==
== percurrent raphanique mugilesque. ==


= Poem 16 =
non est sana puella, nec rogare
== Pedicabo ego vos et irrumabo, ==
== Aureli pathice et cinaede Furi, ==
== qui me ex versiculis meis putastis, ==
== quod sunt molliculi, parum pudicum. ==


Is pudicum just a syncopated pudicorum (gen, masculine, pl)?
qualis sit solet aes imaginosum.


'''no, just accusative singular, agreeing with ''me'' in the previous line'''
==Poem 42==
[[Cat42Vocab|Vocabulary for Poem 42]]


== Nam castum esse decet pium poetam ==
Adeste, hendecasyllabi, quot estis
== ipsum, versiculos nihil necesse est; ==
== qui tum denique habent salem ac leporem, ==
== si sunt molliculi ac parum pudici, ==
== et quod pruriat incitare possunt, ==
== non dico pueris, sed his pilosis ==
== qui duros nequeunt movere lumbos. ==
== Vos, quod milia multa basiorum ==
== legistis, male me marem putatis? ==
== Pedicabo ego vos et irrumabo. ==


= Poem 17 =
omnes undique, quotquot estis omnes.
== O Colonia, quae cupis ponte ludere longo, ==
== et salire paratum habes, sed vereris inepta ==
== crura ponticuli axulis stantis in redivivis, ==
== ne supinus eat cavaque in palude recumbat: ==
== sic tibi bonus ex tua pons libidine fiat, ==
== in quo vel Salisubsali sacra suscipiantur, ==
== munus hoc mihi maximi da, Colonia, risus. ==
== Quendam municipem meum de tuo volo ponte ==
== ire praecipitem in lutum per caputque pedesque, ==
== verum totius ut lacus putidaeque paludis ==
== lividissima maximeque est profunda vorago. ==
== Insulsissimus est homo, nec sapit pueri instar ==
== bimuli tremula patris dormientis in ulna. ==
== cui cum sit viridissimo nupta flore puella ==
== et puella tenellulo delicatior haedo, ==
== adseruanda nigerrimis diligentius vuis, ==
== ludere hanc sinit ut lubet, nec pili facit uni, ==
== nec se sublevat ex sua parte, sed velut alnus ==
== in fossa Liguri iacet suppernata securi, ==
== tantundem omnia sentiens quam si nulla sit usquam; ==
== talis iste meus stupor nil videt, nihil audit, ==
== ipse qui sit, utrum sit an non sit, id quoque nescit. ==
== Nunc eum volo de tuo ponte mittere pronum, ==
== si pote stolidum repente excitare veternum, ==
== et supinum animum in gravi derelinquere caeno, ==
== ferream ut soleam tenaci in voragine mula. ==


= Poem 18 =
Iocum me putat esse moecha turpis,
= Poem 19 =
= Poem 20 =
= Poem 21 =
== Aureli, pater esuritionum, ==
== non harum modo, sed quot aut fuerunt ==
== aut sunt aut aliis erunt in annis, ==
== pedicare cupis meos amores. ==
== Nec clam: nam simul es, iocaris una, ==
== haerens ad latus omnia experiris. ==
== Frustra: nam insidias mihi instruentemtangam ==
== te prior irrumatione. ==
== Atque id si faceres satur, tacerem: ==
== nunc ipsum id doleo, quod esurire ==
== me me puer et sitire discet. ==
== Quare desine, dum licet pudico, ==
== ne finem facias, sed irrumatus. ==


= Poem 22 =
et negat mihi vestra reddituram
== Suffenus iste, Vare, quem probe nostri, ==
== homo est venustus et dicax et urbanus, ==
== idemque longe plurimos facit versus. ==
== Puto esse ego illi milia aut decem aut plura ==
== perscripta, nec sic ut fit in palimpsesto ==
== relata: cartae regiae, novi libri, ==
== novi umbilici, lora rubra, membranae, ==
== derecta plumbo et pumice omnia aequata. ==
== Haec cum legas tu, bellus ille et urbanus ==
== suffenus unus caprimulgus aut fossor ==
== rursus videtur: tantum abhorret ac mutat. ==
== Hoc quid putemus esse? Qui modo scurra ==
== aut si quid hac re scitius videbatur, ==
== idem infaceto est infacetior rure, ==
== simul poemata attigit, neque idem umquam ==
== aeque est beatus ac poema cum scribit: ==
== tam gaudet in se tamque se ipse miratur. ==
== Nimirum idem omnes fallimur, neque est quisquam ==
== quem non in aliqua re videre Suffenum ==
== possis. Suus cuique attributus est error; ==
== sed non videmus manticae quod tergo est. ==


= Poem 23 =
pugillaria, si pati potestis.
== Furi, cui neque servus est neque arca ==
== nec cimex neque araneus neque ignis, ==
== verum est et pater et noverca, quorum ==
== dentes vel silicem comesse possunt, ==
== est pulcre tibi cum tuo parente ==
== et cum coniuge lignea parentis. ==
== Nec mirum: bene nam valetis omnes, ==
== pulcre concoquitis, nihil timetis, ==
== non incendia, non graves ruinas, ==
== non facta impia, non dolos veneni, ==
== non casus alios periculorum. ==
== Atque corpora sicciora cornu ==
== aut siquid magis aridum est habetis ==
== sole et frigore et esuritione. ==
== Quare non tibi sit bene ac beate? ==
== A te sudor abest, abest saliva, ==
== mucusque et mala pituita nasi. ==
== Hanc ad munditiem adde mundiorem, ==
== quod culus tibi purior salillo est, ==
== nec toto decies cacas in anno; ==
== atque id durius est faba et lapillis. ==
== Quod tu si manibus teras fricesque, ==
== non umquam digitum inquinare posses ==
== haec tu commoda tam beata, Furi, ==
== noli spernere nec putare parui, ==
== et sestertia quae soles precari ==
== centum desine: nam sat es beatus. ==


= Poem 24 =
Persequamur eam et reflagitemus.
== O qui flosculus es Iuventiorum, ==
== non horum modo, sed quot aut fuerunt ==
== aut posthac aliis erunt in annis, ==
== mallem divitias Midae dedisses ==
== isti, cui neque servus est neque arca, ==
== quam sic te sineres ab illo amari. ==
== ' Qui? Non est homo bellus?' inquies. Est: ==
== sed bello huic neque seruus est neque arca. ==
== Hoc tu quam lubet abice elevaque: ==
== nec servum tamen ille habet neque arcam. ==


= Poem 25 =
Quae sit, quaeritis? Illa, quam videtis
== Cinaede Thalle, mollior cuniculi capillo ==
== vel anseris medullula vel imula oricilla ==
== vel pene languido senis situque araneoso, ==
== idemque, Thalle, turbida rapacior procella, ==
== cum diva mulier aries ostendit oscitantes, ==
== remitte pallium mihi meum, quod involasti, ==
== sudariumque Saetabum catagraphosque Thynos, ==
== inepte, quae palam soles habere tamquam avita. ==
== Quae nunc tuis ab unguibus reglutina et remitte, ==
== ne laneum latusculum manusque mollicellas ==
== inusta turpiter tibi flagella conscribillent, ==
== et insolenter aestues, velut minuta magno ==
== deprensa navis in mari, vesaniente vento. ==


= Poem 26 =
turpe incedere, mimice ac moleste
== Furi, villula vestra non ad Austriflatus ==
== opposita est neque ad Favoni ==
== nec saevi Boreae aut Apheliotae, ==
== verum ad milia quindecim et ducentos. ==
== O ventum horribilem atque pestilentem! ==


= Poem 27 =
ridentem catuli ore Gallicani.
== Minister vetuli puer Falerni, ==
== inger mi calices amariores, ==
== ut lex Postumiae iubet magistrae ==
== ebrioso acino ebriosioris. ==
== at vos quo lubet hinc abite, lymphae, ==
== vini pernicies, et ad severos ==
== migrate. hic merus est Thyonianus. ==


= Poem 28 =
Circumsistite eam, et reflagitate:
== Pisonis comites, cohors inanis, ==
== aptis sarcinulis et expeditis, ==
== Verani optime tuque mi Fabulle, ==
== quid rerum geritis? Satisne cum isto ==
== vappa frigoraque et famem tulistis? ==
== Ecquidnam in tabulis patet lucelli ==
== expensum, ut mihi, qui meum secutus ==
== praetorem refero datum lucello? ==
== O Memmi, bene me ac diu supinum ==
== tota ista trabe lentus irrumasti. ==
== Sed, quantum video, pari fuistis ==
== casu: nam nihilo minore verpa ==
== farti estis. Pete nobiles amicos! ==
== At vobis mala multa di deaeque ==
== dent, opprobria Romuli Remique. ==


= Poem 29 =
"Moecha putida, redde codicillos!
== Quis hoc potest videre, quis potest pati, ==
== nisi impudicus et vorax et aleo, ==
== Mamurram habere quod Comata Gallia ==
== habebat uncti et ultima Britannia? ==
== cinaede Romule haec videbis et feres? ==
== et ille nunc superbus et superfluens ==
== perambulabit omnium cubilia, ==
== ut albulus columbus aut Adoneus? ==
== cinaede Romule, haec videbis et feres? ==
== es impudicus et vorax et aleo. ==
== eone nomine, imperator unice, ==
== fuisti in ultima occidentis insula, ==
== ut ista vestra diffututa mentula ==
== ducenties comesset aut trecenties? ==
== quid est alid sinistra liberalitas? ==
== parum expatrauit an parum elluatus est? ==
== paterna prima lancinata sunt bona, ==
== secunda praeda Pontica, inde tertia ==
== Hibera, quam scit amnis aurifer Tagus: ==
== nunc Galliae timetur et Britanniae. ==
== quid hunc malum fouetis? aut quid hic potest ==
== nisi uncta devorare patrimonia? ==
== eone nomine urbis opulentissime ==
== socer generque, perdidistis omnia? ==


= Poem 30 =
Redde, putida moecha, codicillos!"
== Alfene immemor atque unanimis false sodalibus, ==
== iam te nil miseret, dure, tui dulcis amiculi? ==
== iam me prodere, iam non dubitas fallere, perfide? ==
== nec facta impia fallacum hominum caelicolis placent. ==
== quae tu neglegis ac me miserum deseris in malis. ==
== eheu quid faciant, dic, homines cuiue habeant fidem? ==
== certe tute iubebas animam tradere, inique, me ==
== inducens in amorem, quasi tuta omnia mi forent. ==
== idem nunc retrahis te ac tua dicta omnia factaque ==
== uentos irrita ferre ac nebulas aereas sinis. ==
== si tu oblitus es, at di meminerunt, meminit Fides, ==
== quae te ut paeniteat postmodo facti faciet tui. ==


= Poem 31 =
Non assis facis? O lutum, lupanar,
== Paene insularum, Sirmio, Insularumque ==
== ocelle, quascumque in liquentibus stagnis ==
== marique vasto fert uterque neptunus, ==
== quam te libenter quamque laetus inviso, ==
== vix mi ipse credens Thyniam atque Bithynos ==
== liquisse campos et videre te in tuto. ==
== O quid solutis est beatius curis, ==
== cum mens onus reponit, ac peregrino ==
== labore fessi venimus larem ad nostrum, ==
== desideratoque acquiescimus lecto? ==
== Hoc est quod unum est pro laboribus tantis. ==
== Salve, o venusta Sirmio, atque ero gaude ==
== gaudente; vosque, o Lydiae lacus undae, ==
== ridete quidquid est dome cachinnorum. ==


= Poem 32 =
aut si perditius potest quid esse.
== Amabo, mea dulcis Ipsitilla, ==
== meae deliciae, mei lepores, ==
== iube ad te veniam meridiatum. ==
== Et si iusseris, illud adivuato, ==
== ne quis liminis obseret tabellam, ==
== neu tibi lubeat foras abire, ==
== sed domi maneas paresque nobis ==
== novem continuas fututiones. ==
== Verum si quid ages, statim iubeto: ==
== nam pransus iaceo et satur supinus ==
== pertundo tunicamque palliumque. ==


= Poem 33 =
Sed non est tamen hoc satis putandum.
== O furum optime balneariorum ==
== Vibenni pater et cinaede fili ==
== ( nam dextra pater inquinatiore, ==
== culo filius est voraciore), ==
== cur non exilium malasque in oras ==
== itis? Quandoquidem patris rapinae ==
== notae sunt populo, et natis pilosas, ==
== fili, non potes asse venditare. ==


= Poem 34 =
Quod si non aliud potest, ruborem
===Introduction to Catullus 34===


Poem 34 is an uncharacteristic work of Catullus. Instead of celebrating emotion or his love for Lesbia he chooses to write in the form of a hymn. While it is contested among scholars whether this hymn was meant for actual performance, Catullus still maintains the traditional structure of a hymn.  A traditional hymn contains an introduction, invocation, celebration, and prayer. In this hymn/poem Catullus celebrates the Roman Goddess Diana. Through the voices of pure and chaste young boys and girls everything from Diana's origin, affiliations, and powers are celebrated. The hymn closes with the traditional prayer for the preservation of the Roman races. The meter is six separate stanzas of three glyconics with a pherecratean following. (Garrison)
ferreo canis exprimamus ore.


====Translation Catullus 34====
Conclamate iterum altiore voce


We are the chaste boys and girls
"Moecha putide, redde codicillos,


Under the tulage of Diana:
redde, putida moecha, codicillos!"


Let us chaste boys and girls
Sed nil proficimus, nihil movetur.


Sing about Diana
Mutanda est ratio modusque vobis,


O daughter of Latona, great daughter
siquid proficere amplius potestis:


Of greatest Jupiter,
"Pudica et proba, redde codicillos!"


Whose mother bore you
==Poem 43==
[[Cat43Vocab|Vocabulary for Poem 43]]


Under a Delian olive tree.
Salve, nec minimo puella naso


So that you might be mistress of the mountains
nec bello pede nec nigris ocellis


And of the vital woods
nec longis digitis nec ore sicco


And hidden glades
nec sane nimis elegante lingua,


And sounding river:
decoctoris amica Formiani.


You have been called Lucina
Ten provincia narrat esse bellam?


Juno by women in the pain of childbirth,
Tecum Lesbia nostra comparatur?


You have been called powerful Trivia
O saeclum insapiens et infacetum!


And Luna by your borrowed light;
==Poem 44==
[[Cat44Vocab|Vocabulary for Poem 44]]


You Goddess, by your monthly course
O funde noster seu Sabine seu Tiburs


Mark the journey of a year,
(nam te esse Tiburtem autumant, quibus non est


You fill up the rustic houses of
cordi Catullum laedere; at quibus cordi est,


Farmers with good crops.
quovis Sabinum pignore esse contendunt),


May you be holy by whatever name
sed seu Sabine sive verius Tiburs,


Pleases you, And as you have been
fui libenter in tua suburbana


Accustomed before, preserve the nation
villa, malamque pectore expuli tussim,


Of Romulus with good power.
non inmerenti quam mihi meus venter,


== Dianae sumus in fide ==
dum sumptuosas appeto, dedit, cenas.


Lines 1-4 serve as an introduction. According to Garrison the introduction of a hymn, "identifies the performers and the object of their praise," which in this case are the young, pure boys and girls praising the Goddess Diana.
Nam Sestianus dum volo esse conviva,


''Dianae:'' The Goddess Diana is the is the Roman equivalent of Artemis.  In Roman mythology she is most commonly associated with the moon, fertility, and the woodlands as can be seen in this poem.
orationem in Antium petitorem


''In fide:'' under the tutelage of. (Garrison)
plenam veneni et pestilentiae legi.


[[Image:diana1.gif]]
Hic me gravedo frigida et frequens tussis


''Diana Bathing'', Antoine Watteau
quassavit usque dum in tuum sinum fugi,


== puellae et pueri integri: ==
et me recuravi otioque et urtica.


''Integri:'' from, ''integrus, integra, integrum'' is traditionally defined as unmarried; however, an alternate definition is ‘having both parents alive’ which was a requirement from some religious ceremonies in the Roman religious tradition. (Quinn, 192).
Quare refectus maximas tibi grates


== Dianam pueri integri ==
ago, meum quod non es ulta peccatum.


''Dianam:''accusative, translated "we sing about Diana."
Nec deprecor iam, si nefaria scripta


== puellaeque cenamus. ==
Sesti recepso, quin gravedinem et tussim


== O latonia, maximi ==
non mi, sed ipsi Sestio ferat frigus,


Lines 5-12 serve as an invocation. According to Garrison a traditional hymn requires that the name and origin of the divine subject be addressed.  
qui tunc vocat me, cum malum librum legi.


''Latonis:'' daughter of Latona. Latona is the Roman adaptation of the Greek Titan Leto. Leto is described to be "gentle to men and to the deathless gods." The original Greek myth is that Artemis and Apollo were the twin children of Zeus and Leto.  Leto is one of the very few Titans to have a substantial cult following. This is due primarily to the immense following of her children Artemis and Apollo.
==Poem 45==
[[Cat45Vocab|Vocabulary for Poem 45]]


[[Image:leto.jpg]]
Acmen Septimius suos amores


Leto, late 6th century BC
tenens in gremio "mea" inquit "Acme,


British Museum, London.
ni te perdite amo atque amare porro


== magna progenies Iovis, ==
omnes sum assidue paratus annos,


''Jovis:''Jupiter is the Roman equivalent of the Greek Zeus. He was known as the most powerful of all the god as well as closely affiliated with the sky. Jupiter was the father of Romulus and Remus and the patron saint of Rome. (Oxford Classical Dictionary)
quantum qui pote plurimum perire,


solus in Libya Indiaque tosta


[[Image:jupiter.jpg]]
caesio veniam obvius leoni."


''Jupiter et Thétis'' by Jean Ingres, 1811.
Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante


== quam mater prope Delliam ==
dextra sternuit approbationem.


''quam:'' introduces a relative clause.
At Acme leviter caput reflectens


[[Image:delos.jpg]]
et dulcis pueri ebrios ocellos
The Island of Delos


== deposivit oliviam, ==
illo purpureo ore suaviata,


''deposivit:'' deposuit from, depono, deponere, deposui/depoosivi,depositum = to lay down (in birth), (Thomson)
"Sic" inquit "mea vita Septimille,


== monitum domina ut fores ==
huic uni domino usque serviamus,


In lines 13-20 all of the places referenced would be common locations associated with the Greek Goddess Artemis and the Roman equivalent Diana. (Thomson)
ut multo mihi maior acriorque


''ut:'' the beginning of a purpose clause, "so that"
ignis mollibus ardet in medullis."


[[Image:latin.jpg]]
Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante


== silvarumque virentium ==
dextra sternuit approbationem.
== saltuumque reconditorum ==


''saltuum:'' Saltus, saltus (m.) = a wild rough woodland. (Fordyce)
Nunc ab auspicio bono profecti


== amniumque sonantum: ==
mutuis animis amant amantur.


''sonatum:'' sonatium for metrical purposes.
Unam Septimius misellus Acmen


== tu Lucina dolentibus ==
mavult quam Syrias Britanniasque:
== Iunodicta puerperis, ==


Though Lunina and Juno are not commonly associated, in this passage Catullus is merging the two mythological figures and naming Diana, "Lucina Juno." There is much contention among scholars as to why Diana is referred to as "Lucina Juno" in this passage.(Quinn)
uno in Septimio fidelis Acme


''dolentibus...puerperis:'' dative of agent. (Quinn)
facit delicias libidinesque.


== tu potens Trivia et notho es ==
Quis ullos homines beatiores


''Trivia:'' Trivia, also known as Hectate, is the goddess of the crossroads who is commonly associated with Diana.
vidit, quis Venerem auspicatiorem?
[[Image:hecate1.jpg]]


== dicta lumine Luna; ==
==Poem 46==
[[Cat46Vocab|Vocabulary for Poem 46]]


''dicta:'' a more formal version of diceris. (Foredyce)
Iam ver egelidos refert tepores,


''nothon...lumine:'' instrumental ablative.
iam caeli furor aequinoctialis


"borrowed light" associates Diana with the moon.
iucundis Zephyri silescit auris.


== tu cursu, dea, menstruo ==
Linquantur Phrygii, Catulle, campi
== metiens iter annum, ==
== rustica agricolae bonis ==


''agricolae:'' dative
Nicaeaeque ager uber aestuosae:


== tecta frugibus exples. ==
ad claras Asiae volemus urbes.


''tecta:'' tectum, i (n) = house
Iam mens praetrepidans avet vagari,


== Sis quocumque tibi placet ==
iam laeti studio pedes vigescunt.


Lines 21-24 serve as a prayer to preserve and protect the Roman race. In this poem Catullus maintains the ritual tradition of addressing the Goddess by all of her names. This tradition ensures that the multi-functioning deities of the roman tradition will address the specific problem of the individual who is praying. This final passage is described by Fordyce as “an escape clause.” This clause ensures that all the other names for Diana which the speaker omits are addressed and his prayers are heard and fulfilled. The escape clause attempts to prevent any inaccuracy which the poet could incur in addressing the god or goddess.
O dulces comitum valete coetus,


''Sis:'' jussive.
longe quos simul a domo profectos


== sancta nomine, Romulique, ==
diversae varie viae reportant.
== anitque ut solita es, bona ==


''antique:'' adverb
==Poem 47==
[[Cat47Vocab|Vocabulary for Poem 47]]


== sospites ope gentem. ==
Porci et Socration, duae sinistrae


''sospites:'' subjunctive jussive form of sospito, sospitare, sospitavi, sospitatus = to preserve.
Pisonis, scabies famesque mundi,


= Poem 35 =
vos Veraniolo meo et Fabullo
== Poete tenero, meo sodali, ==
== velim Caecilio, papyre, dicas ==
== Veronam veniat, Novi relinquens ==
== Comi moenia Lariumque litus: ==
== nam quasdam volo cogitationes ==
== amici accipiat sui meique. ==
== Quare, si sapiet, viam vorabit, ==
== quamvis candida milies puella ==
== euntum revocet, manusque collo ==
== ambas iniciens roget morari. ==
== Quae nunc, si mihi vera nuntiantur, ==
== illum deperit impotente amore: ==
== nam quo tempore legit incohatum ==
== Dindymi dominam, ex eo misellae ==
== ignes interiorem edunt medullam. ==
== Ignosco tibi, Sapphica puella ==
== musa doctior: est enim venuste ==
== Magna Caecilio incohata mater. ==


= Poem 36 =
verpus praeposuit Priapus ille?
== Annales Volusi, cacata carta, ==
== votum solvite pro mea puella. ==
== Nam sanctae Veneri Cupidinque ==
== vovit, si sibi restitutus essem ==
== dessemque truces vibrare iambos, ==
== electissima pessimi poetae ==
== scripta tardipedi deo daturam ==
== infelicibus ustulanda lignis. ==
== Et hoc pessima se puella vidit ==
== iocose lepide vovere divis. ==
== Nunc o caeruleo creata ponto, ==
== quae sanctum Idalium Uriosque apertos ==
== quaeque Ancona Cnidumque harundinosam ==
== colis quaeque Amanthunta quaeque Golgos ==
== quaeque Durrachium Hadriae tabernum, ==
== acceptum face redditumque votum, ==
== si non illepidum neque invenustum est. ==
== At vos interea venite in ignem, ==
== pleni ruris et infacetiarum ==
== annales Volusi, cacata carta. ==


= Poem 37 =
Vos convivia lauta sumptuose
== Salax taberna vosque contubernales, ==
== a pilleatis nona fratribus pila, ==
== solis putatis esse mentulas vobis, ==
== solis licere, quidquid est puellarum, ==
== confutuere et putare ceteros hircos? ==
== an, continenter quod sedetis insulsi ==
== centum an ducenti, non putatis ausurum ==
== me una ducentos irrumare sessores? ==
== atqui putate: namque totius vobis ==
== frontem tabernae sopionibus scribam. ==
== puella nam mi, quae meo sinu fugit, ==
== amata tantum quantum amabitur nulla, ==
== pro qua mihi sunt magna bella pugnata, ==
== consedit istic. hanc boni beatique ==
== omnes amatis, et quidem, quod indignum est, ==
== omnes pusilli et semitarii moechi; ==
== tu praeter omnes une de capillatis, ==
== cuniculosae Celtiberiae fili, ==
== Egnati. opaca quem bonum facit barba ==
== et dens Hibera defricatus urina. ==


= Poem 38 =
de die facitis, mei sodales
== Malest, Cornifici, tuo Catullo ==
== malest, me hercule, et laboriose, ==
== et magis magis in dies et horas. ==
== Quem tu, quod minimum facillimumque est, ==
== qua solatus es allocutione? ==
== Irascor tibi. Sic meos amores? ==
== Paulum quid lubet allocutionis, ==
== maestius lacrimis Simonideis. ==


= Poem 39 =
quaerunt in trivio vocationes?
== Egnatius, quod candidos habet dentes, ==
== renidet usque quaque. Si ad rei ventum est ==
== subsellium, cum orator excitat fletum, ==
== renidet ille; si ad pii rogum fili ==
== lugetur, orba cum flet unicum mater, ==
== renidet ille. Quidquid est, ubicumque est, ==
== quodcumque agit, renidet: hunc habet morbum, ==
== neque elegantem, ut arbitror, neque urbanum. ==
== Quare monendum est te mihi, bone Egnati. ==
== Si urbanus esses aut Sabinus aut Tiburs ==
== aut pinguis Vmber aut obesus Etruscus ==
== aut Lanuvinus ater atque dentatus ==
== aut Transpadanus, ut meos quoque attingam, ==
== aut quilubet, qui puriter lavit dentes, ==
== tamen renidere usque quaque te nollem: ==
== nam risu inepto res ineptior nulla est. ==
== Nunc Celtiber es: Celtiberia in terra, ==
== quod quisque minxit, hoc sibi solet mane ==
== dentem atque russam defricare gingivam, ==
== ut quo iste vester expolitior dens est, ==
== hoc te amplius bibisse praedicet loti. ==


= Poem 40 =
==Poem 48==
== Quaenam te mala mens, miselle Ravide, ==
[[Cat48Vocab|Vocabulary for Poem 48]]
== agit praecipitem in meos iambos? ==
== Quis deus tibi non bene advocatus ==
== vecordem parat excitare rixam? ==
== An ut pervenias in ora vulgi? ==
== Quid vis? Qualubet esse notus optas? ==
== Eris, quandoquidem meos amores ==
== cum longa voluisti amare poena. ==


= Poem 41 =
Mellitos oculos tuos, Iuventi,
== Ameana puella defututa ==
== tota milia me decem poposcit, ==
== ista turpiculo puella naso, ==
== decoctoris amica Formiani. ==
== Propinqui, quibus est puella curae, ==
== amicos medicosque convocate: ==
== non est sana puella, nec rogare ==
== qualis sit solet aes imaginosum. ==


= Poem 42 =
si quis me sinat usque basiare,
===Introduction to Catullus 42===
Catullus 42 expresses the poet’s anger at a woman who refuses to return his writing tablets to him. In order to get the tablets back, Catullus blends his own habit of writing invective poems with the Roman custom of flagitatio, in which a crowd is paid to publicly harass a person, embarrassing him with scandalous vulgarities and insults until they give in to whatever the demands may be (Fraenkel 49). Historically, the critical approaches to 42 have reflected contemporary social norms, with some critics reading the vulgarity of the abuse as “a wry critique of flagitatio as a judicial institution” (Selden qtd in Wray 116), while more recent critics find it less difficult to believe that Catullus simply meant what he said (Wray 118). Failing to embarrass her into returning the tablets, Catullus tries a different tactic: flattering her. [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:13, 28 April 2008 (EDT)


===Translation===
usque ad milia basiem trecenta
Come to me, poems, as many as you are


all of you, from all directions, all of you, as many as you are.
nec numquam videar satur futurus,


The disgusting slut thinks I’m a joke,
non si densior aridis aristis


and says that she will not return your tablets to me,
sit nostrae seges osculationis.


how do you like that?
==Poem 49==
[[Cat49Vocab|Vocabulary for Poem 49]]


Let us harass her and shout our demands.
Disertissime Romuli nepotum,


Who is she, you ask? She, whom you see now,
quot sunt quotque fuere, Marce Tulli,


strutting indecently, like a vulgar actress,
quotque post aliis erunt in annis,


laughing annoyingly like an ugly dog showing its teeth.
gratias tibi maximas Catullus


Surround her, and shout our demands:
agit pessimus omnium poeta,


“Foul slut, give back the tablets!
tanto pessimus omnium poeta


Give them back, you foul slut!”
quanto tu optimus omnium patronus.


You don’t care?  Oh, you mud, you whorehouse,
==Poem 50==
[[Cat50Vocab|Vocabulary for Poem 50]]


or if there’s anything that could be more depraved, that’s what you are.
Hesterno, Licini, die otiosi


But we must not, however, let it go at this.
multum lusimus in meis tabellis,


So if nothing else is possible,
ut convenerat esse delicatos:


let us wring a blush from her brazen dog’s face.
scribens versiculos uterque nostrum


Shout out again in a louder voice:
ludebat numero modo hoc modo illoc,


“Foul slut, give back the tablets!
reddens mutua per iocum atque vinum.


Give them back, you foul slut!”
Atque illinc abii tuo lepore


But we’re getting nowhere, she is not moved at all.
incensus, Licini, facetiisque,


Your method and your mode must be changed,
ut nec me miserum cibus iuvaret


if you’re going to make any further progress:
nec somnus tegeret quiete ocellos,


“Fine and chaste girl, pretty please, return the tablets!”
sed toto indomitus furore lecto


[http://wiki.dickinson.edu/images/4/4d/Catullus_42.mp3 Listen to a recording of Catullus 42]
versarer, cupiens videre lucem,


-Read by Tristan Deveney
ut tecum loquerer simulque ut essem.


[[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:13, 28 April 2008 (EDT)
At defessa labore membra postquam


== Adeste, hendecasyllabi, quot estis ==
semimortua lectulo iacebant,
The choice of hendecasyllabics is deliberate, since they are "the proper metre for abuse" (Fordyce ad 42 line 1) which Catullus also uses against the napkin thief in 12. [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== omnes undique, quotquot estis omnes. ==
hoc, iucunde, tibi poëma feci,
The repetition of omnes in this line "emphasizes the idea of all the hendecasyllables in the world" (Fordyce ad 42 line 2) and creates the image of a massive crowd in uproar, which Catullus is now unleashing.[[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== Iocum me putat esse moecha turpis, ==
ex quo perspiceres meum dolorem.
The exact identity of the "moecha turpis" is never provided, but the target was probably not Lesbia (Lenchantin qtd in Quinn ad 42 line 3). Quinn argues that it may have been Ameana of poems 41 and 43 (he describes her in his notes on 41 as " ‘the girlfriend of the bankrupt from Formiae’ that is, Mamurra" ). Fraenkel argues that we should resist this impulse to try to figure out who the woman is: "I try never to ask a question when I see that the poet is determined not to answer it" (49), implying that the strength of the poem lies in the vague nature of its target. [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== et negat mihi vestra reddituram ==
Nunc audax cave sis, precesque nostras,
There is disagreement among critics about whether the vestra should be nostra instead, depending on whether the tablets belong to the poems themselves or to Catullus and the poems.  Fraenkel believes it should be vestra, since "it is required by the legal or quasi-legal fiction on which the whole poem is based. The poems are themselves considered the legitimate owners of the codicilli" and therefore have a reason to be indignant(46). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== pugillaria, si pati potestis. ==
oramus, cave despuas, ocelle,
Pugillaria, pugillarium n. pl. – writing tablets. Fordyce has a thorough description of what these tablets were like: “Pugillaria, called codicilli below and tabellae in 50 were wax-coated wooden tablets, with a rim to prevent rubbing, hinged together in pairs or sets by straps at the side, and used for writing which was not meant to be permanent” (ad 42 line 5). He also describes how they were used to send messages back and forth, with the answer to be written on the tablets by the recipient: this might have been the reason why the unnamed woman had them in the first place, even though it is never clearly explained in the poem itself. Fordyce speculates that Catullus might have been using them to send her a note proposing a romantic encounter (he notes that just such a use of pugillaria is found in Ovid). Her failure to reply or to return the tablets would then be a rejection of the poet’s advances (ad 42 line 5).


Commentators vary slightly about the idiom of the second half of this line. Fordyce says that si pati potestis is "a current formula of indignation" something similar to "si dis placet, 'just imagine, if you please'" (ad 42 line 5). I prefer the more natural English translation by Quinn, of "how do you like that?"(ad 42 line 5).  [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)
ne poenas Nemesis reposcat a te;


== Persequamur eam et reflagitemus. ==
est vemens dea: laedere hanc caveto.
Reflagito [1] – demand repeatedly in a loud voice.
Persequor, persequi, persecutus - harass.


Both verbs here are jussive subjunctives.
==Poem 51==
[[Cat51Vocab|Vocabulary for Poem 51]]


Fraenkel describes flagitatio as a way for an offended person to “take the law into their own hands […] He gathers a boisterous crowd either in front of the housedoor of his adversary or in the market square or some other public place. The crowd is instructed to shout against the guilty man demanding that he should do what so far he has been unwilling to do. The shouting, in the most unflattering language, is performed in consise, roughly rhythmical phrases […] If the man happens to be indoors, his attackers will shout against the house-front; otherwise, they must waylay him in the street or the market square, surround him, deafen his ears with their incriminations and, in doing so, attract the curiosity of the neighbours and any passer-by. The fear of defamation—a formidable threat in a relatively small community—is more likely than not to induce the offender to yield to the accuser’s demand” (49). He also notes that, “To prevent his escape, his pursuers have to surround him, circumsistere. That is what the crowd of Catullus’ hendecasyllabic most efficiently achieves” (50). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)
Ille mi par esse deo videtur,


== Quae sit, quaeritis? Illa, quam videtis ==
ille, si fas est, superare divos,
videtis – the sense here is "here she comes!" according to Quinn (ad 42 line 7). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== turpe incedere, mimice ac moleste ==
qui sedens adversus identidem te
Incedo, incedere, incessi – strut


Thompson notes that "Gait was regarded as a clue to the character" (Thompson ad 42 line 8). 
:spectat et audit


Turpe is used adverbially (Fordyce ad 42 line 8)


Mimice is also adverbial. According to Fordyce, it refers to “a vulgar comedienne [...] The mimus (the same word is used for the entertainment and the actor in it) was a popular farce originally imported from Magna Graecia and largely consisted of extempore impersonation and gesticulation [...] women, who were excluded from ‘regular’ drama, acted in the mime” (ad 42 line 8). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)
dulce ridentem, misero quod omnis


== ridentem catuli ore Gallicani. ==
eripit sensus mihi: nam simul te,
The image here is of a snarling, ugly dog showing its teeth (Quinn ad 42 line 9), even though the woman is supposed to be laughing--she is not only stripped of charm and beauty (which, if we believe the argument that Catullus was originally trying to set up a romantic encounter, would otherwise have been the focus of one of his poems), but reduced to a sub-human animal. [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== Circumsistite eam, et reflagitate, ==
Lesbia, aspexi, nihil est super mi
== " moecha putida, redde codicillos, ==
== redde putida moecha, codicillos!" ==
Fraenkel: “The word-order of the first line, moecha putida, redde, is reversed in the second line, redde, putida moecha. We may call this a stylistic device of popular eloquence. It serves in a simple yet effective manner to express strong emotion” (48). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)
== Non assis facis? O lutum, lupanar, ==
Assis facis: made of a penny’s (negligible) value; that is, she doesn’t care.
Quinn clarifies that these two lines are "an aside flung at the girl" (ad 42 lines 13-14) [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== aut si perditius potes quid esse. ==
:vocis in ore   
perditior, perditius - more ruined or more corrupt (Quinn ad 42 line 14). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== Sed non est tamen hoc satis putandum. ==
non est tamen hoc : Fordyce translates this line as "what we have been doing is not enough after all (tamen)" (ad 42 line 15),
while Quinn describes the sense of the line as being closer to " ‘we must not let it go at this’ – i.e. give in” (ad 42 line 15). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)


== Quod si non aliud potest ruborem ==
lingua sed torpet, tenuis sub artus
== ferreo canis exprimamus ore. ==
ferreus, a, um - made of iron. Fordyce describes the meaning here as "a picturesque alternative for os durum; we use another metal and say ‘brazen’" (Fordyce ad 42 line 17).


exprimo, exprimere, expressi, expressm - Fordyce translates this as "‘let us wring a blush’"(ad 42 line 17) while
flamma demanat, sonitu suopte
Quinn writes " ‘force upon’ – The word implies effort; it is also the word used of sculptors, etc., moulding the features of a portrait" (ad 42 line 17).


Fraenkel: “quod si non aliud potest, ruborem / ferreo canis exprimamus ore. If we want to recite these lines properly, the soft backsound of the English R will not do; we have to round our tongue and produce unashamedly a series of rolling and sustained Italian R’s. It is this sound above all that here suggests the ugliness of the dog. To the Roman ear the snarling of a dog was disagreeable; at an early stage they called R the ‘littera canina’” (48). [[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)
tintinant aures gemina, teguntur


== Conclamate iterum altiore uoce. ==
:lumina nocte.
== " Moecha putide, redde codicillos, ==
== redde, putida moecha, codicillos!" ==
== Sed nil proficimus, nihil mouetur. ==
Fordyce translates this line as "‘But we are making no progress; she isn’t worrying. You must change our plan and method, if you can make some progress that way’ […] with possum the idiom is entirely logical: the possibility is present, though the realization of it is future" (ad 42 line 21).  


proficio, proficere, profeci, profectum - make headway


Otium, Catulle, tibi molestum est:


[[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:48, 28 April 2008 (EDT)
otio exsultas nimiumque gestis:


== Mutanda est ratio modusque vobis, ==
otium et reges prius et beatas
== siquid proficere amplius potestis: ==
== " pudica et proba, redde codicillos." ==
Of course, pudica et proba is ironic here; Catullus is merely changing his methods in hopes that flattering her will be more productive than trying to shame her, and there is nothing to suggest that his anger has gone away (Thompson ad 42 line 24). The phrase "pretty please" might express this excessively pleading tone in English, more so that just a literal translation of the line.
[[User:Deveneyt|Deveneyt]] 18:45, 28 April 2008 (EDT)


= Poem 43 =
:perdidit urbes.
== Salve, nec minimo puella naso ==
== nec bello pede nec nigris ocellis ==
== nec longis digitis nec ore sicco ==
== nec sane nimis elegante lingua. ==
== Decoctoris amica Formiani, ==
== ten provincia narrat esse bellam? ==
== Tecum Lesbia nostra comparatur? ==
== O saeclum insapiens et infacetum! ==


= Poem 44 =
==Poem 52==
== O funde noster seu Sabine seu Tiburs ==
[[Cat52Vocab|Vocabulary for Poem 52]]
== ( nam te esse Tiburtem autumant, quibus non est ==
== cordi Catullum laedere; at quibus cordi est, ==
== quovis Sabinum pignore esse contendunt), ==
== sed seu Sabine sive verius Tiburs, ==
== fui libenter in tua suburbana ==
== villa, malamque pectore expuli tussim, ==
== non inmerenti quam mihi meus venter, ==
== dum sumptuosas appeto, dedit, cenas. ==
== Nam, Sestianus dum volo esse conuiua, ==
== orationem in Antium petitorem ==
== plenam veneni et pestilentiae legi. ==
== Hic me gravedo frigida et frequens tussis ==
== quassait usque, dum in tuum sinum fugi, ==
== et me recuravi otioque et urtica. ==
== Quare refectus maximas tibi grates ==
== ago, meum quod non es ulta peccatum. ==
== Nec deprecor iam, si nefaria scripta ==
== Sesti recepso, quin gravedinem et tussim ==
== non mihi, sed ipsi Sestio ferat frigus, ==
== qui tunc vocat me, cum malum librum legi. ==


= Poem 45 =
Quid est, Catulle? Quid moraris emori?
== Acmen Septimius suos amores ==
== tenens in gremio ' mea' inquit ' Acme, ==
== ni te perdite amo atque amare porro ==
== omnes sum assidue paratus annos, ==
== quantum qui pote plurimum perire, ==
== solus in Libya Indiaque tosta ==
== caesio veniam obvius leoni.' ==
== Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante ==
== dextra sternuit approbationem. ==
== At Acme leviter caput reflectens ==
== et dulcis pueri ebrios ocellos ==
== illo purpureo ore suaviata, ==
== ' sic' inquit ' mea vita Septimille, ==
== huic uni domino usque serviamus, ==
== ut multo mihi maior acriorque ==
== ignis mollibus ardet in medullis.' ==
== Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante ==
== dextra sternuit approbationem. ==
== Nunc ab auspicio bono profecti ==
== mutuis animis amant amantur. ==
== Unam Septimius misellus Acmen ==
== mavult quam Syrias Britanniasque: ==
== uno in Septimio fidelis Acme ==
== facit delicias libidinisque. ==
== Wquis ullos homines beatiores ==
== vidit, quis Venerem auspicatiorem? ==


= Poem 46 =
Sella in curuli struma Nonius sedet,
== Iam ver egelidos refert tepores, ==
== iam caeli furor aequinoctialis ==
== iucundis Zephyri silescit aureis. ==
== Linquantur Phrygii, Catulle, campi ==
== nicaeaeque ager uber aestuosae: ==
== ad claras asiae volemus urbes. ==
== Iam mens praetrepidans avet vagari, ==
== iam laeti studio pedes vigescunt. ==
== O dulces comitum valete coetus, ==
== longe quos simul a domo profectos ==
== diversae varie viae reportant. ==


= Poem 47 =
per consulatum peierat Vatinius:
== Porci et Socration, duae sinistrae ==
== Pisonis, scabies famesque mundi, ==
== vos Veraniolo meo et Fabullo ==
== verpus praeposuit Priapus ille? ==
== Vos convivia lauta sumptuose ==
== de die facitis, mei sodales ==
== quaerunt in trivio vocationes? ==


= Poem 48 =
quid est Catulle? Quid moraris emori?
== Mellitos oculos tuos, Iuventi, ==
== si quis me sinat usque basiare, ==
== usque ad milia basiem trecenta ==
== nec numquam videar satur futurus, ==
== non si densior aridis aristis ==
== sit nostrae seges osculationis. ==


= Poem 49 =
==Poem 53==
== Disertissime Romuli nepotum, ==
[[Cat53Vocab|Vocabulary for Poem 53]]
== quot sunt quotque fuere, Marce Tulli, ==
== quotque post aliis erunt in annis, ==
== gratias tibi maximas Catullus ==
== agit pessimus omnium poeta, ==
== tanto pessimus omnium poeta, ==
== quanto tu optimus omnium patronus. ==


= Poem 50 =
Ris nescio quem modo e corona,
== Hesterno, Licini, die otiosi ==
== multum lusimus in meis tabellis, ==
== ut convenerat esse delicatos: ==
== scribens versiculos uterque nostrum ==
== ludebat numero modo hoc modo illoc, ==
== reddens mutua per iocum atque vinum. ==
== Atque illinc abii tuo lepore ==
== incensus, Licini, facetiisque, ==
== ut nec me miserum cibus iuvaret ==
== nec somnus tegeret quiete ocellos, ==
== sed toto indomitus furore lecto ==
== versarer, cupiens videre lucem, ==
== ut tecum loquerer simulque ut essem. ==
== At defessa labore membra postquam ==
== semimortua lectulo iacebant, ==
== hoc, iucunde, tibi poema feci, ==
== ex quo perspiceres meum dolorem. ==
== Nunc audax cave sis, precesque nostras, ==
== oramus, cave despuas, ocelle, ==
== ne poenas Nemesis reposcat a te. ==
== Est vemens dea: laedere hanc caveto. ==


= Poem 51 =
qui, cum mirifice Vatiniana


Introduction, fairly literal translation, and commentary.
meus crimina Calvos explicasset


2008.  Erica G. Pitcairn. --[[User:Pitcaire|Pitcaire]]
admirans ait haec manusque tollens,


"Di magni, salaputium disertum!"


== [51]Introduction ==
==Poem 54==
[[Cat54Vocab|Vocabulary for Poem 54]]


Catullus 51 is clearly based off of a poem by Sappho, a Greek lyric poet during the second half of the 7th century B.C.  Sappho was well known, and well loved; in antiquity she was even sometimes called "the tenth muse".  She lived on the island Lesbos, and often wrote about the love between women or girls. Sappho is also attributed with the creation of the Sapphic Strophe, the form and meter recreated in poem 51. In the poem that Catullus loosely translates in poem 51, Sappho describes her reaction to watching a woman sit with a male suitor (Hornblower and Spawforth). 
Othonis caput oppido est pusillum;


In Poem 51, Catullus makes some significant changes.  Most noticeably, he changes the gender of the poet, thus affecting the overall dynamics - particularly the relationship between the envied suitor and the poet. As Fordyce notes, "Catullus is not contrasting himself with someone more fortunate, but finding expression of his own rapture".
Hirri rustica, semilauta crura,


Some speculate that poem 51 is, chronologically, the first of the Lesbia poems. Clodia is generally thought to be the lover referred to as "Lesbia"; assigning a disguising pseudonym that had an equal amount of syllables as the actual name was a common practice in love poetry, to protect the identity of the beloved.  However, in the context of this poem (especially if it originate here) the pseudonym takes on a double meaning: being both a pseudonym, a tribute to his beloved by referring to the beauty contests held at Lesbia (Quinn), and a reference to the great poet Sappho herself (Quinn; Thomson). Wilkinson supposes that poem 51 was the first poem sent to Clodia, and that it functioned as a sort of test.  If she were in love with him, she would note Catullus's originality and deeper intentions.  On the other hand, if she was not interested in him, Catullus could escape embarrassment because the poem was, after all, "only" a translation of a famous poem - nothing too special, or with too much meaning.  This theory explains many of the departures from the original Greek, especially in the beginning.  In these first lines there is, according to Quinn, no apparent reason to diverge from the Greek.  However, these divergences would be the most notable, as the first few lines would be the most famous (Quinn).
subtile et leve peditum Libonis,


Furthermore, Catullus only translates three strophes, adding a fourth that diverges from the original and is completely unique.  This fourth strophe is the main cause of controversy relating to this poem.  Whereas the first three strophes discuss Catullus's reactions to being violently in love with Lesbia, strophe four abruptly attributes his wild claims to merely the adverse affects of ''otium'' - the perilous state of having too much free-time.  Why the change of tone? Why the familiar, but cold, "moralizing soliloquy" (Fordyce)? Especially because it's tacked on to such a famous poem, it must have specific implications. Some scholars believe that it simply an accident of history, similar to the fate that befell other Catullus poems; in other instances, fragments of Catullus poems have been attributed to poems that they are not actually a part of (2b, 14b).  If something similar happened here, strophe four is the beginning of an original poem, and any more translation of Sappho that might have existed is now lost (Fordyce).
si non omnia; displicere vellem


Other scholars believe that it is not a mistake at all, but a conscious poetic choice. They argue that despite the apparent differences isolated by modern scholars, it does, in fact, unite with the rest of the poem (Wray).
tibi et Fufidio seni recocto...


Some, however, think that this section was added later: a bitter revision after the relationship went sour.  This theory relates poem 51 with poem 11.  Not only is poem 11 the only other Catullus poem written in sapphic strophe, it also repeats the telling ''identidem'' that occurs in line 3 (Quinn).  Poem 11, however, is very different in content.  Although it is dealing with Lesbia, it is through Furius and Aurelius that Catullus sends a message of scorn.  As such, it is often thought to be the final repudiation of Lesbia (Garrison).  In this scenario, Catullus re-read 51 in preparation for (or during) the writing of poem 11, and added the last strophe in disgust (Quinn).
irascere iterum meis iambis


== [51] Translation ==
inmerentibus, unice imperator.


It seems to me that he is equal with a god,<br>
==Poem 55==
that he, if it is proper [to say], surpasses a god, <br>
[[Cat55Vocab|Vocabulary for Poem 55]]
he who, sitting across [from you], constantly<br>
watches you and hears you


Oramus, si forte non molestum est,


sweetly laughing. This snatches all the <br>
demonstres ubi sint tuae tenebrae.
sense from miserable me: for as soon as<br>
I look upon you, Lesbia, there is left for me nothing <br>
<of voice in the mouth,>


Te Campo quaesivimus minore,


but [my] tongue is numb,[and] a thin flame spreads<br>
te in Circo, te in omnibus libellis,
through my body; [my] ears ring with a sound <br>
that is yours completely; [my] eyes are covered <br>
by a double night.


te in templo summi Iovis sacrato.


Leisure, Catullus, is aggravating for you:<br>
In Magni simul ambulatione
with leisure you rashly come forward and, to excess, desire riotously:<br>
leisure ruined the first kings<br>
and the wealthy cities.


== Ille mi par esse deo videtur, ==
femellas omnes, amice, prendi,


Catullus repeats '''ille''', creating an emphasis on "the man" that does not exist in Sapho.  
quas vultu vidi tamen sereno.
<blockquote>
''"In Sappho he is merely a peg on which to hang the theme of envy...for [Catullus] the man is more important; ''<br>''[Catullus] hopes to supplant him, and succeed to his unique happiness"'' (Quinn)


</blockquote>
†auelte†, sic ipse flagitabam,


"Camerium mihi, pessimae puellae!"


'''Par:''' ''par, paris.'' equal, comparable, fitting.
Quaedam inquit, nudum reclusa pectus,


'''Mi:''' abbreviated form of dative ''mihi''.
"En hic in roseis latet papillis."


Sed te iam ferre Herculi labos est;


Indirect Statement Alert: Both ''esse'' and ''superare'' (line 2) are infinitives relying on ''videtur mi'' (it seems to me that...)
tanto te in fastu negas, amice.


== ille, si fas est, superare divos, ==
Dic nobis ubi sis futurus, ede
This line is not directly from Sappho, but heightens the emotion unique to Catullus(Quinn).


audacter, committe, crede luci.


'''Fas:''' ''fas (n).'' Indeclinable. Divine command or law; that which is proper, lawful or allowed.
Nunc te lacteolae tenent puellae?


'''Si fas est:''' A conventional Roman formula of caution, lest the claim be offensive to the gods.  Here is possibly used to retain a serious tone in light of the hyperbole (Fordyce; Quinn).
Si linguam clauso tenes in ore,


== qui sedens adversus identidem te ==
fructus proicies amoris omnes.


'''identidem:''' from ''idem et idem''. Repeatedly, continually.  
Verbosa gaudet Venus loquella.


Whereas in Sappho the instance is specific, with ''identidem'' the situation becomes generalized (Fordyce).  This emphasizes the continuing relationship between Lesbia and her onlooker (''Ille...qui''), who's role will hopefully soon fall to Catullus.
Vel, si vis, licet obseres palatum,


== spectat et audit ==
dum vestri sim particeps amoris.


== dulce ridentem, misero quod omnis ==
==Poem 56==
[[Cat56Vocab|Vocabulary for Poem 56]]


'''Dulce:''' adverb. sweetly.
O rem ridiculam, Cato, et iocosam,


'''Ridentem:''' ''rideo, ridere, risi, risum.'' Accusative participle acting as the direct object of ''audit''.
dignamque auribus et tuo cachinno!


'''Quod:''' ''qui, quae, quod.''  Relative summing up the past few lines (Quinn; Fordyce), and the subject of ''eripit'' (line 6).
Ride quidquid amas, Cato, Catullum:


'''Misero:''' ''miser - era - erum.''  Wretched, unhappy, love-sick.  Dative agreeing with ''mihi'' (line 6).  This sentiment does not occur in Sappho.  It is typical Catullus, and a "stock epithet of the unhappy lover" (Quinn).  Some speculate that Catullus added it in order to introduce the poet early on as male - clearly an important distinction from the original Sappho (Thomson).
res est ridicula et nimis iocosa.


== eripit sensus mihi: nam simul te, ==
Deprendi modo pupulum puellae


'''Sensus:''' ''sensus - us (m)''.  Sense: physically, emotionally, or intellectually.  Agrees with ''omnis'' in line 5 ("all feeling").
trusantem; hunc ego, si placet Dionae,


== Lesbia, aspexi, nihil est super mi ==
pro telo rigida mea cecidi.


'''Super''': ''super'' is used adverbially, modifying ''est'' (Quinn). However, because there is no adverbial English equivalent, it might be easier to think of it as part of the verb ''supersum'', admittedly just a combination of ''super'' + ''est'' (Garrison; Thomson).
==Poem 57==
[[Cat57Vocab|Vocabulary for Poem 57]]


''supersum - esse - fui - futurus'': to be over and above, either as a remnant or a superfluity; to be left, remain.
Pulcre convenit improbis cinaedis,


'''Mi:''' see line 1.
Mamurrae pathicoque Caesarique.


== <vocis in ore,> ==
Nec mirum: maculae pares utrisque,


This line has been lost.  Based on context, however, various scholars have filled it in.  Almost all versions contain ''vocis''.  Here, we have Doering's rendition.  Other substitutions include ''vocis amanti'' by Meissner, ''guttere vocis'' by Westphal, and ''Lesbia vocis'' by Friedrich (Fordyce).  Although ''vocis in ore'' seems to be popular, Quinn explains that Friedrich's ''Lesbia vocis'' may account for the missing line, as it repeats ''Lesbia'' in the same position as in the previous line (right at the beginning).
urbana altera et illa Formiana,


'''Vocis:''' ''vox, vocis (f)''.  Genitive ("nothing[nihil] of voice...")
impressae resident nec eluentur:


== lingua sed torpet, tenuis sub artus ==
morbosi pariter, gemelli utrique,


Note that Lucretius describes the symptoms of fear in language similar to that used here to describe the symptoms of love.
uno in lecticulo erudituli ambo,


'''Torpet:''' ''torpeo - ere.''  to be sluggish, inert, inactive, numb.
non hic quam ille magis vorax adulter,


'''Tenuis:''' ''tenuis - e (adj.)''  thin, subtle, fine. 
rivales socii et puellularum.


'''Sub artus:''' ''artus - us''.  Usually found in the plural, meaning limbs or joints.  ''Sub artus'', then, is literally "under limbs", meaning through the whole body; right to the core.
Pulcre convenit improbis cinaedis.


== flamma demanat, sonitu suopte ==
==Poem 58==
[[Cat58Vocab|Vocabulary for Poem 58]]


'''Demanat:''' ''demano - are''. run or drip down.  From ''mano - are'': to flow, drip, or spread.
Caeli, Lesbia nostra, Lesbia illa,


'''Suopte:''' ''suus - a - um'' + ''pte''. <br> ''-pte:'' strenthens the possession (''-met'' functions the same way).
illa Lesbia, quam Catullus unam


== tintinant aures, gemina teguntur ==
plus quam se atque suos amavit omnes,


'''gemina:''' ''geminus - a - um.''  twin, double.  Because of the meter (assuming the text is "sound" - see note in line 12), ''gemina'' must not be a nominative going with ''lumina'', but an ablative agreeing with ''nocte''.
nunc in quadriviis et angiportis


== lumina nocte. ==
glubit magnanimi Remi nepotes.


'''Lumina:''' ''lumen, luminis (n).''  Although it literally means "lights", Catullus often uses ''lumina'' to mean "lights of the eyes", or simply "eyes".  This is called metonymy, and happens because eyes are associated with and take in light.
==Poem 58b==
[[Cat58bVocab|Vocabulary for Poem 58b]]


'''gemina teguntur lumina nocte:''' literally "[my] eyes are covered by a double night".  Note how ''gemina'' and ''nocte'' quite literally surround ''teguntur lumina'' - the covered eyes.  This is a bold, sophisticated statement that "seems suspiciously out of place in a poem whose language is otherwise so simple" (Fordyce), and there has been some discussion as to whether or not this is, in fact, the correct latin.  If it is correct, however, it means that Catullus incorporated hints of an "Alexandrian conceit" (Fordyce).  For an insightful discussion of the frequently overlooked Hellenic traditions that are not strictly Sapphic but that possibly influence this poem, see Wray pages 89-106.
Non custos si fingar ille Cretum,


== Otium, Catulle, tibi molestum est: ==
non si Pegaseo ferar volatu,


This line begins the controversial fourth strophe discussed in the introduction.  Introducing the concept of ''otium'' and addressing Catullus himself as the poet, it makes a severe break not only from Sappho, but also (arguably) from the beginning three strophes.
non Ladas ego pinnipesve Perseus,


'''Molestum:''' ''molestus - a - um.'' burdensome, troublesome, annoying. <br>Interestingly, a ''tunica molesta'' (especially found in Juvenal) is a tunic imbued with flammable materials "put on condemned criminals and set alight" (Simpson).  Taking into account the fire imagery of lines 9 and 10, this perhaps has implications relating to ''otium'' and Catullus's poor situation.
non Rhesi niveae citaeque bigae;


== otio exsultas nimiumque gestis: ==
adde huc plumipedas volatilesque,


'''Exsultas''' and '''gestis:''' Neither of these verbs translates well into English.  They both refer first to physical restlessness, with an implied emotional riot (Fordyce).
ventorumque simul require cursum,


''exsulto - are:'' (freq. of exsilio) to leap up frequently or violently; to rejoice exceedingly.
quos iunctos, Cameri, mihi dicares:


''gestio - ire:'' exult, be excited, run riot; to desire eagerly, to long.
defessus tamen omnibus medullis


'''Nimium:''' subst. of ''nimius - a - um:'' very great, excessive.
et multis languoribus peresus


== otium et reges prius et beatas ==
essem te mihi, amice, quaeritando.


'''Beatas:''' ''beatus - a - um.'' happy, blessed, and - in this case - wealthy.
==Poem 59==
 
[[Cat59Vocab|Vocabulary for Poem 59]]
participle of the verb ''beo - are:'' to bless, make happy, enrich.


== perdidit urbes. ==
Bononiensis Rufa Rufulum fellat,


''Otium'' was thought to have adverse affects on a community.  Catullus laments it's adverse affects on individuals in other poems, but for more exposition on the overall social dynamic see Fraenkel on Horace 212-13 (Fordyce).
uxor Meneni, saepe quam in sepulcretis


= Poem 52 =
vidistis ipso rapere de rogo cenam,
== Quid est, Catulle? quid moraris emori? ==
== sella in curuli struma Nonius sedet, ==
== per consulatum peierat Vatinius: ==
== quid est, Catulle? quid moraris emori? ==


= Poem 53 =
cum devolutum ex igne prosequens panem
== Risi nescio quem modo e corona, ==
== qui, cum mirifice Vatiniana ==
== meus crimina Calvus explicasset, ==
== admirans ait haec manusque tollens: ==
== " di magni, salaputium disertum!" ==


= Poem 54 =
ab semiraso tunderetur ustore.
== Othionis caput oppido est pusillum, et eri rustice semilauta crura, ==
== subtile et leve peditum Libonis, si non omnia, displicere vellem ==
== tibi et Sufficio seni recocto... irascere iterum meis iambis ==
== inmerentibus, unice imperator. ==


= Poem 55 =
==Poem 60==
== Oramus, si forte non molestum est, ==
[[Cat60Vocab|Vocabulary for Poem 60]]
== demonstres ubi sint tuae tenebrae. ==
== Te Campo quaesivimus minore, ==
== te in Circo, te in omnibus libellis, ==
== te in templo summi Iovis sacrato. ==
== In Magni simul ambulatione ==
== femellas omnes, amice, prendi, ==
== quas vultu vidi tamen sereno. ==
== Avelte, sic ipse flagitabam, ==
== Camerium mihi pessimae puellae. ==
== Quaedam inquit, nudum reduc... ==
== ' en hic in roseis latet papillis.' ==
== Sed te iam ferre Herculi labos est; ==
== tanto te in fastu negas, amice. ==
== Dic nobis ubi sis futurus, ede ==
== audacter, committe, crede luci. ==
== Nunc te lacteolae tenent puellae? ==
== Si linguam clauso tenes in ore, ==
== fructus proicies amoris omnes. ==
== Verbosa gaudet Venus loquella. ==
== Vel, si vis, licet obseres palatum, ==
== dum vestri sim particeps amoris. ==


= Poem 56 =
Num te leaena montibus Libystinis
== O rem ridiculam, Cato, et iocosam, ==
== dignamque auribus et tuo cachinno! ==
== ride quidquid amas, Cato, Catullum: ==
== res est ridicula et nimis iocosa. ==
== deprendi modo pupulum puellae ==
== trusantem; hunc ego, si placet Dionae, ==
== protelo rigida mea cecidi. ==


= Poem 57 =
aut Scylla latrans infima inguinum parte
== Pulcre convenit improbis cinaedis, ==
== Mamurrae pathicoque Caesarique. ==
== Nec mirum: maculae pares utrisque, ==
== urbana altera et illa Formiana, ==
== impressae resident nec eluentur: ==
== morbosi pariter, gemelli utrique, ==
== uno in lecticulo erudituli ambo, ==
== non hic quam ille magis vorax adulter, ==
== riuales socii puellularum. ==
== Pulcre conuenit improbis cinaedis. ==


= Poem 58 =
tam mente dura procreavit ac taetra,
== Caeli, Lesbia nostra, Lesbia illa. ==
== illa Lesbia, quam Catullus unam ==
== plus quam se atque suos amavit omnes, ==
== nunc in quadriviis et angiportis ==
== glubit magnanimi Remi nepotes. ==


= Poem 59 =
ut supplicis vocem in novissimo casu
== Bononiensis Rufa Rufulum fellat, ==
== uxor Meneni, saepe quam in sepulcretis ==
== vidistis ipso rapere de rogo cenam, ==
== cum devolutum ex igne prosequens panem ==
== ab semiraso tunderetur ustore. ==


= Poem 60 =
contemptam haberes, a nimis fero corde?
== Num te leaena montibus Libystinis ==
== aut Scylla latrans infima inguinum parte ==
== tam mente dura procreauit ac taetra, ==
== ut supplicis vocem in novissimo casu ==
== contemptam haberes, a nimis fero corde? ==

Latest revision as of 18:04, 29 March 2011

Poem 1

Vocabulary for Poem 1

Cui dono lepidum novum libellum

arida modo pumice expolitum?

Corneli, tibi: namque tu solebas

meas esse aliquid putare nugas.

Iam tum, cum ausus es unus Italorum

omne aevum tribus explicare cartis

doctis, Iuppiter, et laboriosis!

Quare habe tibi quidquid hoc libelli

qualecumque, quod, o patrona virgo,

plus uno maneat perenne saeclo.

Poem 2

Vocabulary for Poem 2

Passer, deliciae meae puellae,

quicum ludere, quem in sinu tenere,

cui primum digitum dare appetenti

et acris solet incitare morsus,

cum desiderio meo nitenti

carum nescio quid lubet iocari

et solaciolum sui doloris,

credo ut tum gravis acquiescat ardor:

tecum ludere sicut ipsa possem

et tristis animi levare curas!

...

tam gratum est mihi quam ferunt puellae

pernici aureolum fuisse malum,

quod zonam soluit diu ligatam.

Poem 3

Vocabulary for Poem 3

Lugete, o Veneres Cupidinesque,

et quantum est hominum venustiorum:

passer mortuus est meae puellae,

passer, deliciae meae puellae,

quem plus illa oculis suis amabat-

nam mellitus erat suamque norat

ipsam tam bene quam puella matrem,

nec sese a gremio illius movebat,

sed circumsiliens modo huc modo illuc

ad solam dominam usque pipiabat.

qui nunc it per iter tenebricosum

illuc, unde negant redire quemquam.

At vobis male sit, malae tenebrae

Orci, quae omnia bella devoratis:

tam bellum mihi passerem abstulistis.

O factum male! o miselle passer!

Tua nunc opera meae puellae

flendo turgiduli rubent ocelli.

Poem 4

Vocabulary for Poem 4

Phaselus ille, quem videtis, hospites,

ait fuisse navium celerrimus,

neque ullius natantis impetum trabis

nequisse praeterire, sive palmulis

opus foret volare sive linteo.

Et hoc negat minacis Hadriatici

negare litus insulasve Cycladas

Rhodumque nobilem horridamque Thraciam

Propontida trucemve Ponticum sinum

(ubi iste post phaselus antea fuit

comata silua - nam Cytorio in iugo

loquente saepe sibilum edidit coma).

Amastri Pontica et Cytore buxifer,

tibi haec fuisse et esse cognitissima

ait phaselus, ultima ex origine

tuo stetisse dicit in cacumine,

tuo imbuisse palmulas in aequore;

et inde tot per impotentia freta

erum tulisse, laeva sive dextera

vocaret aura, sive utrumque Iuppiter

simul secundus incidisset in pedem;

neque ulla vota litoralibus deis

sibi esse facta, cum veniret a mari

novissimo hunc ad usque limpidum lacum.

sed haec prius fuere; nunc recondita

senet quiete seque dedicat tibi,

gemelle Castor et gemelle Castoris.

Poem 5

Vocabulary for Poem 5

Vivamus mea Lesbia, atque amemus,

rumoresque senum severiorum

omnes unius aestimemus assis!

Soles occidere et redire possunt;

nobis cum semel occidit brevis lux,

nox est perpetua una dormienda.

Da mi basia mille, deinde centum;

dein mille altera, dein secunda centum;

deinde usque altera mille, deinde centum.

Dein, cum milia multa fecerimus,

conturbabimus illa, ne sciamus,

aut ne quis malus invidere possit,

cum tantum sciat esse basiorum.

Poem 6

Vocabulary for Poem 6

Flavi, delicias tuas Catullo,

ni sint illepidae atque inelegantes,

velles dicere nec tacere posses.

Verum nescio quid febriculosi

scorti diligis: hoc pudet fateri.

Nam te non viduas iacere noctes

nequiquam tacitum cubile clamat

sertis ac Syrio fragrans olivo,

pulvinusque peraeque et hic et ille

attritus, tremulique quassa lecti

argutatio inambulatioque.

nam nil stupra valet, nihil tacere.

Cur? Non tam latera ecfututa pandas,

ni tu quid facias ineptiarum.

Quare, quidquid habes boni malique,

dic nobis. Volo te ac tuos amores

ad caelum lepido vocare versu.

Poem 7

Vocabulary for Poem 7

Quaeris, quot mihi basiationes

tuae, Lesbia, sint satis superque.

Quam magnus numerus Libyssae harenae

lasarpiciferis iacet Cyrenis

oraclum Iouis inter aestuosi

et Batti veteris sacrum sepulcrum;

aut quam sidera multa, cum tacet nox,

furtivos hominum vident amores:

tam te basia multa basiare

vesano satis et super Catullo est,

quae nec pernumerare curiosi

possint nec mala fascinare lingua.

Poem 8

Vocabulary for Poem 8

Miser Catulle, desinas ineptire,

et quod vides perisse perditum ducas.

Fulsere quondam candidi tibi soles,

cum ventitabas quo puella ducebat

amata nobis quantum amabitur nulla;

ibi illa multa cum iocosa fiebant

quae tu volebas nec puella nolebat,

fulsere vere candidi tibi soles.

Nunc iam illa non volt: tu quoque, impotens, noli,

nec quae fugit sectare, nec miser vive,

sed obstinata mente perfer, obdura.

Vale, puella! Iam Catullus obdurat,

nec te requiret, nec rogabit invitam.

At tu dolebis, cum rogaberis nulla.

Scelesta, vae te! Quae tibi manet vita?

Quis nunc te adibit? Cui videberis bella?

Quem nunc amabis? Cuius esse diceris?

Quem basiabis? Cui labella mordebis?

At tu, Catulle, destinatus obdura.

Poem 9

Vocabulary for Poem 9

Verani, omnibus e meis amicis

antistans mihi milibus trecentis,

venistine domum ad tuos penates

fratresque unanimos anumque matrem?

Venisti. O mihi nuntii beati!

Visam te incolumem audiamque Hiberum

narrantem loca, facta, nationes,

ut mos est tuus, applicansque collum

iucundum os oculosque suaviabor.

O quantum est hominum beatiorum,

quid me laetius est beatiusve?

Poem 10

Vocabulary for Poem 10

Varus me meus ad suos amores

visum duxerat e foro otiosum:

scortillum (ut mihi tum repente visum est)

non sane illepidum neque invenustum;

huc ut venimus, incidere nobis

sermones varii, in quibus, quid esset

iam Bithynia, quo modo se haberet,

et quonam mihi profuisset aere.

Respondi id quod erat: nihil neque ipsis

nec praetoribus esse nec cohorti,

cur quisquam caput unctius referret:

praesertim quibus esset irrumator

praetor, nec faceret pili cohortem.

"At certe tamen," inquiunt "quod illic

natum dicitur esse, comparasti

ad lecticam homines." Ego (ut puellae

unum me facerem beatiorem)

"Non" inquam "mihi tam fuit maligne,

ut, provincia quod mala incidisset,

non possem octo homines parare rectos."

(At mi nullus erat nec hic neque illic

fractum qui veteris pedem grabati

in collo sibi collocare posset.)

Hic illa, ut decuit cinaediorem,

"Quaeso," inquit "mihi, mi Catulle, paulum

istos commoda: nam volo ad Serapim

deferri." "Mane," inquii puellae,

"istud quod modo dixeram me habere ...

fugit me ratio: meus sodalis-

Cinna est Gaius - is sibi paravit.

Verum, utrum illius an mei, quid ad me?

Utor tam bene quam mihi pararim.

Sed tu insulsa male et molesta vivis,

per quam non licet esse neglegentem!"

Poem 11

Vocabulary for Poem 11

Furi et Aureli comites Catulli,

sive in extremos penetrabit Indos,

litus ut longe resonante Eoӓ

tunditur unda,


sive in Hyrcanos Arabasve molles,

seu Sagas sagittiferosve Parthos,

sive quae septemgeminus colorat

aequora Nilus,


sive trans altas gradietur Alpes,

Caesaris visens monimenta magni,

Gallicum Rhenum, horribile aequor ulti-

mosque Britannos,


omnia haec, quaecumque feret voluntas

caelitum, temptare simul parati,

pauca nuntiate meae puellae

non bona dicta:


cum suis vivat valeatque moechis,

quos simul complexa tenet trecentos,

nullum amans vere, sed identidem omnium

ilia rumpens;


nec meum respectet, ut ante, amorem,

qui illius culpa cecidit velut prati

ultimi flos, praetereunte postquam

tactus aratro est.

Poem 12

Vocabulary for Poem 12

Marrucine Asini, manu sinistra

non belle uteris, in ioco atque vino:

tollis lintea neglegentiorum.

Hoc salsum esse putas? Fugit te, inepte:

quamvis sordida res et invenusta est.

Non credis mihi? Crede Pollioni

fratri, qui tua furta vel talento

mutari velit; est enim leporum

differtus puer ac facetiarum.

Quare aut hendecasyllabos trecentos

exspecta, aut mihi linteum remitte,

quod non me movet aestimatione,

uerum est mnemosynum mei sodalis.

Nam sudaria Saetaba ex Hiberis

miserunt mihi muneri Fabullus

et Veranius; haec amem necesse est

ut Veraniolum meum et Fabullum.

Poem 13

Vocabulary for Poem 13

Cenabis bene, mi Fabulle, apud me

paucis, si tibi di favent, diebus -

si tecum attuleris bonam atque magnam

cenam, non sine candida puella

et vino et sale et omnibus cachinnis;

haec si, inquam, attuleris, venuste noster,

cenabis bene; nam tui Catulli

plenus sacculus est aranearum.

Sed contra accipies meros amores,

seu quid suavius elegantiusve est:

nam unguentum dabo, quod meae puellae

donarunt Veneres Cupidinesque;

quod tu cum olfacies, deos rogabis,

totum ut te faciant, Fabulle, nasum.

Poem 14

Vocabulary for Poem 14

Ni te plus oculis meis amarem,

iucundissime Calve, munere isto

odissem te odio Vatiniano:

nam quid feci ego quidve sum locutus,

cur me tot male perderes poetis?

Isti di mala multa dent clienti,

qui tantum tibi misit impiorum.

Quod si, ut suspicor, hoc novum ac repertum

munus dat tibi Sulla litterator,

non est mi male, sed bene ac beate,

quod non dispereunt tui labores.

Di magni, horribilem et sacrum libellum!

Quem tu scilicet ad tuum Catullum

misti, continuo ut die periret,

Saturnalibus, optimo dierum!

Non non hoc tibi, salse, sic abibit.

Nam, si luxerit, ad librariorum

curram scrinia, Caesios, Aquinos,

Suffenum, omnia colligam venena,

ac te his suppliciis remunerabor.

Vos hinc interea valete abite

illuc, unde malum pedem attulistis,

saecli incommoda, pessimi poetae.

Poem 14b

Vocabulary for Poem 14b

Si qui forte mearum ineptiarum

lectores eritis manusque vestras

non horrebitis admovere nobis...

Poem 15

Vocabulary for Poem 15

Commendo tibi me ac meos amores,

Aureli. Veniam peto pudentem,

ut, si quicquam animo tuo cupisti,

quod castum expeteres et integellum,

conserves puerum mihi pudice,

non dico a populo - nihil veremur

istos, qui in platea modo huc modo illuc

in re praetereunt sua occupati -

verum a te metuo tuoque pene

infesto pueris bonis malisque.

Quem tu qua lubet, ut lubet, moueto

quantum vis, ubi erit foris paratum:

hunc unum excipio, ut puto, pudenter.

quod si te mala mens furorque vecors

in tantam impulerit, sceleste, culpam,

ut nostrum insidiis caput lacessas,

a tum te miserum malique fati!

Quem attractis pedibus patente porta

percurrent raphanique mugilesque.

Poem 16

Vocabulary for Poem 16

Pedicabo ego vos et irrumabo,

Aureli pathice et cinaede Furi,

qui me ex versiculis meis putastis,

quod sunt molliculi, parum pudicum.

Nam castum esse decet pium poetam

ipsum, versiculos nihil necesse est;

qui tum denique habent salem ac leporem,

si sunt molliculi ac parum pudici,

et quod pruriat incitare possunt,

non dico pueris, sed his pilosis

qui duros nequeunt movere lumbos.

Vos, quod milia multa basiorum

legistis, male me marem putatis?

Pedicabo ego vos et irrumabo.

Poem 17

Vocabulary for Poem 17

O Colonia, quae cupis ponte ludere longo,

et salire paratum habes, sed vereris inepta

crura ponticuli axulis stantis in redivivis,

ne supinus eat cavaque in palude recumbat:

sic tibi bonus ex tua pons libidine fiat,

in quo vel Salisubsali sacra suscipiantur,

munus hoc mihi maximi da, Colonia, risus.

Quendam municipem meum de tuo volo ponte

ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,

verum totius ut lacus putidaeque paludis

lividissima maximeque est profunda vorago.

Insulsissimus est homo, nec sapit pueri instar

bimuli tremula patris dormientis in ulna.

Cui cum sit viridissimo nupta flore puella

(et puella tenellulo delicatior haedo,

adservanda nigerrimis diligentius uvis),

ludere hanc sinit ut lubet, nec pili facit uni,

nec se sublevat ex sua parte; sed velut alnus

in fossa Liguri iacet suppernata securi,

tantundem omnia sentiens quam si nulla sit usquam,

talis iste meus stupor nil videt, nihil audit,

ipse qui sit, utrum sit an non sit, id quoque nescit.

Nunc eum volo de tuo ponte mittere pronum,

si pote stolidum repente excitare veternum,

et supinum animum in gravi derelinquere caeno,

ferream ut soleam tenaci in voragine mula.

Poem 21

Vocabulary for Poem 21

Aureli, pater esuritionum,

non harum modo, sed quot aut fuerunt

aut sunt aut aliis erunt in annis,

pedicare cupis meos amores.

nec clam: nam simul es, iocaris una,

haerens ad latus omnia experiris.

Frustra: nam insidias mihi instruentem

tangam te prior irrumatione.

Atque id si faceres satur, tacerem:

nunc ipsum id doleo, quod esurire

meus iam puer et sitire discet.

Quare desine, dum licet pudico,

ne finem facias, sed irrumatus.

Poem 22

Vocabulary for Poem 22

Suffenus iste, Vare, quem probe nosti,

homo est venustus et dicax et urbanus,

idemque longe plurimos facit versus.

Puto esse ego illi milia aut decem aut plura

perscripta, nec sic ut fit in palimpsesto

relata: cartae regiae, novi libri,

novi umbilici, lora rubra membranae,

derecta plumbo et pumice omnia aequata.

Haec cum legas tu, bellus ille et urbanus

Suffenus unus caprimulgus aut fossor

rursus videtur: tantum abhorret ac mutat.

Hoc quid putemus esse? Qui modo scurra

aut si quid hac re scitius videbatur,

idem infaceto est infacetior rure,

simul poëmata attigit, neque idem umquam

aeque est beatus ac poëma cum scribit:

tam gaudet in se tamque se ipse miratur.

Nimirum idem omnes fallimur, neque est quisquam

quem non in aliqua re videre Suffenum

possis. Suus cuique attributus est error;

sed non videmus manticae quod in tergo est.

Poem 23

Vocabulary for Poem 23

Furi, cui neque servus est neque arca

nec cimex neque araneus neque ignis,

verum est et pater et noverca, quorum

dentes vel silicem comesse possunt:

est pulcre tibi cum tuo parente

et cum coniuge lignea parentis.

Nec mirum: bene nam valetis omnes,

pulcre concoquitis, nihil timetis,

non incendia, non graves ruinas,

non facta impia, non dolos veneni,

non casus alios periculorum.

Atqui corpora sicciora cornu

aut siquid magis aridum est habetis

sole et frigore et esuritione.

Quare non tibi sit bene ac beate?

A te sudor abest, abest saliva,

mucusque et mala pituita nasi.

Hanc ad munditiem adde mundiorem,

quod culus tibi purior salillo est,

nec toto decies cacas in anno,

atque id durius est faba et lapillis,

quod tu si manibus teras fricesque,

non umquam digitum inquinare posses.

Haec tu commoda tam beata, Furi,

noli spernere nec putare parvi,

et sestertia quae soles precari

centum desine: nam sat es beatus.

Poem 24

Vocabulary for Poem 24

O qui flosculus es Iuventiorum,

non horum modo, sed quot aut fuerunt

aut post hac aliis erunt in annis,

mallem divitias Midae dedisses

isti, cui neque servus est neque arca,

quam sic te sineres ab illo amari.

"Qui? Non est homo bellus?" inquies. Est.

Sed bello huic neque servus est neque arca.

Hoc tu quam lubet abice elevaque:

nec servum tamen ille habet neque arcam.

Poem 25

Vocabulary for Poem 25

Cinaede Thalle, mollior cuniculi capillo

vel anseris medullula vel imula oricilla

vel pene languido senis situque araneoso,

idemque, Thalle, turbida rapacior procella,

cum diva Murcia arbitros ostendit oscitantes,

remitte pallium mihi meum, quod involasti,

sudariumque Saetabum catagraphosque Thynos,

inepte, quae palam soles habere tamquam avita.

Quae nunc tuis ab unguibus reglutina et remitte,

ne laneum latusculum manusque mollicellas

inusta turpiter tibi flagella conscribillent,

et insolenter aestues, velut minuta magno

deprensa navis in mari, vesaniente vento.

Poem 26

Vocabulary for Poem 26

Furi, villula vestra non ad Austri

flatus opposita est neque ad Favoni

nec saevi Boreae aut Apheliotae,

verum ad milia quindecim et ducentos.

O ventum horribilem atque pestilentem!

Poem 27

Vocabulary for Poem 27

Minister vetuli puer Falerni

inger mi calices amariores,

ut lex Postumiae iubet magistrae

ebrioso acino ebriosioris.

At vos quo lubet hinc abite, lymphae,

vini pernicies, et ad severos

migrate. Hic merus est Thyonianus.

Poem 28

Vocabulary for Poem 28

Pisonis comites, cohors inanis,

aptis sarcinulis et expeditis,

Verani optime tuque mi Fabulle,

quid rerum geritis? Satisne cum isto

vappa frigoraque et famem tulistis?

Ecquidnam in tabulis patet lucelli

expensum, ut mihi, qui meum secutus

praetorem refero datum lucello?

O Memmi, bene me ac diu supinum

tota ista trabe lentus irrumasti.

Sed, quantum video, pari fuistis

casu: nam nihilo minore verpa

farti estis. Pete nobiles amicos!

At vobis mala multa di deaeque

dent, opprobria Romuli Remique.

Poem 29

Vocabulary for Poem 29

Quis hoc potest videre, quis potest pati,

nisi impudicus et vorax et aleo,

Mamurram habere quod comata Gallia

habebat ante et ultima Britannia?

Cinaede Romule, haec videbis et feres?

Et ille nunc superbus et superfluens

perambulabit omnium cubilia,

ut albulus columbus aut Adoneus?

Cinaede Romule, haec videbis et feres?

Es impudicus et vorax et aleo.

Eone nomine, imperator unice,

fuisti in ultima occidentis insula,

ut ista vestra diffututa mentula

ducenties comesset et trecenties?

Quid est alid sinistra liberalitas?

Parum expatravit an parum elluatus est?

Paterna prima lancinata sunt bona,

secunda praeda Pontica, inde tertia

Hibera, quam scit amnis aurifer Tagus:

nunc Galliae timetur et Britanniae.

Quid hunc malum fovetis? Aut quid hic potest

nisi uncta devorare patrimonia?

Eone nomine urbis o piissimi

socer generque, perdidistis omnia?

Poem 30

Vocabulary for Poem 30

Alfene immemor atque unanimis false sodalibus,

iam te nil miseret, dure, tui dulcis amiculi?

Iam me prodere, iam non dubitas fallere, perfide?

Nec facta impia fallacum hominum caelicolis placent.

Quae tu neglegis ac me miserum deseris in malis.

Eheu quid faciant, dic, homines cuive habeant fidem?

Verte tute iubebas animam tradere, inique, me

inducens in amorem, quasi tuta omnia mi forent.

Idem nunc retrahis te ac tua dicta omnia factaque

ventos irrita ferre ac nebulas aëreas sinis.

Si tu oblitus es, at di meminerunt, meminit Fides,

quae te ut paeniteat postmodo facti faciet tui.

Poem 31

Vocabulary for Poem 31

Paene insularum, Sirmio, insularumque

ocelle, quascumque in liquentibus stagnis

marique vasto fert uterque Neptunus,

quam te libenter quamque laetus inviso,

vix mi ipse credens Thyniam atque Bithynos

liquisse campos et videre te in tuto.

O quid solutis est beatius curis,

cum mens onus reponit, ac peregrino

labore fessi venimus larem ad nostrum,

desideratoque acquiescimus lecto?

Hoc est quod unum est pro laboribus tantis.

Salve, o venusta Sirmio, atque ero gaude

gaudente; vosque, o Lydiae lacus undae,

ridete quidquid est domi cachinnorum.

Poem 32

Vocabulary for Poem 32

Amabo, mea dulcis Ipsitilla,

meae deliciae, mei lepores,

iube ad te veniam meridiatum.

Et si iusseris, illud adiuvato,

ne quis liminis obseret tabellam,

neu tibi lubeat foras abire,

sed domi maneas paresque nobis

novem continuas fututiones.

Verum si quid ages, statim iubeto:

nam pransus iaceo et satur supinus

pertundo tunicamque palliumque.

Poem 33

Vocabulary for Poem 33

O furum optime balneariorum

Vibenni pater et cinaede fili

(nam dextra pater inquinatiore),

culo filius est voraciore),

cur non exilium malasque in oras

itis, quandoquidem patris rapinae

notae sunt populo, et natis pilosas,

fili, non potes asse venditare?

Poem 34

Vocabulary for Poem 34

Dianae sumus in fide

puellae et pueri integri:

Dianam pueri integri

puellaeque canamus.


O Latonia, maximi

magna progenies Iovis,

quam mater prope Deliam

deposivit olivam,


montium domina ut fores

silvarumque virentium

saltuumque reconditorum

amniumque sonantum:


tu Lucina dolentibus

Iuno dicta puerperis,

tu potens Trivia et notho es

dicta lumine Luna.


Tu cursu, dea, menstruo

metiens iter annuum,

rustica agricolae bonis

tecta frugibus exples.


Sis quocumque tibi placet

sancta nomine, Romulique,

antique ut solita es, bona

sospites ope gentem.

Poem 35

Vocabulary for Poem 35

Poetae tenero, meo sodali,

velim Caecilio, papyre, dicas

Veronam veniat, Novi relinquens

Comi moenia Lariumque litus.

Nam quasdam volo cogitationes

amici accipiat sui meique.

Quare si sapiet viam vorabit,

quamvis candida milies puella

euntem revocet, manusque collo

ambas iniciens roget morari.

Quae nunc, si mihi vera nuntiantur,

illum deperit impotente amore.

Nam quo tempore legit incohatam

Dindymi dominam, ex eo misellae

ignes interiorem edunt medullam.

Ignosco tibi, Sapphica puella

musa doctior; est enim venuste

Magna Caecilio incohata Mater.

Poem 36

Vocabulary for Poem 36

Annales Volusi, cacata carta,

votum solvite pro mea puella.

Nam sanctae Veneri Cupidinique

vovit, si sibi restitutus essem

desissemque truces vibrare iambos,

electissima pessimi poetae

scripta tardipedi deo daturam

infelicibus ustulanda lignis.

Et hoc pessima se puella vidit

iocosis lepide vovere divis.

Nunc o caeruleo creata ponto,

quae sanctum Idalium Uriosque apertos

quaeque Ancona Cnidumque harundinosam

colis quaeque Amathunta quaeque Golgos

quaeque Durrachium Hadriae tabernam,

acceptum face redditumque votum,

si non illepidum neque invenustum est.

At vos interea venite in ignem,

pleni ruris et inficetiarum.

annales Volusi, cacata carta.

Poem 37

Vocabulary for Poem 37

Salax taberna vosque contubernales,

a pilleatis nona fratribus pila,

solis putatis esse mentulas vobis,

solis licere, quidquid est puellarum,

confutuere et putare ceteros hircos?

An, continenter quod sedetis insulsi

centum (an ducenti?) non putatis ausurum

me una ducentos irrumare sessores?

Atqui putate: namque totius vobis

frontem tabernae sopionibus scribam.

Puella nam mi, quae meo sinu fugit,

amata tantum quantum amabitur nulla,

pro qua mihi sunt magna bella pugnata,

consedit istic. Hanc boni beatique

omnes amatis, et quidem, quod indignum est,

omnes pusilli et semitarii moechi;

tu praeter omnes une de capillatis,

cuniculosae Celtiberiae fili,

Egnati, opaca quem bonum facit barba

et dens Hibera defricatus urina.

Poem 38

Vocabulary for Poem 38

Malest, Cornifici, tuo Catullo,

malest, me hercule, et laboriose,

et magis magis in dies et horas.

Quem tu, quod minimum facillimumque est,

qua solatus es allocutione?

Irascor tibi. Sic meos amores?

Paulum quid lubet allocutionis,

maestius lacrimis Simonideis.

Poem 39

Vocabulary for Poem 39

Egnatius, quod candidos habet dentes,

renidet usquequaque. Si ad rei ventum est

subsellium, cum orator excitat fletum,

renidet ille; si ad pii rogum fili

lugetur, orba cum flet unicum mater,

renidet ille. quidquid est, ubicumque est,

quodcumque agit, renidet: hunc habet morbum,

neque elegantem, ut arbitror, neque urbanum.

Quare monendum est te mihi, bone Egnati.

Si urbanus esses aut Sabinus aut Tiburs

aut parcus Umber aut obesus Etruscus

aut Lanuvinus ater atque dentatus

aut Transpadanus, ut meos quoque attingam,

aut quilubet, qui puriter lavit dentes,

tamen renidere usquequaque te nollem:

nam risu inepto res ineptior nulla est.

Nunc Celtiber es: Celtiberia in terra,

quod quisque minxit, hoc sibi solet mane

dentem atque russam defricare gingivam,

ut, quo iste vester expolitior dens est,

hoc te amplius bibisse praedicet loti.

Poem 40

Vocabulary for Poem 40

Quaenam te mala mens, miselle Ravide,

agit praecipitem in meos iambos?

Quis deus tibi non bene advocatus

vecordem parat excitare rixam?

An ut pervenias in ora vulgi?

Quid uis? Qualubet esse notus optas?

Eris, quandoquidem meos amores

cum longa voluisti amare poena.

Poem 41

Vocabulary for Poem 41

Ameana puella defututa

tota milia me decem poposcit

ista turpiculo puella naso,

decoctoris amica Formiani.

Propinqui, quibus est puella curae,

amicos medicosque convocate:

non est sana puella, nec rogare

qualis sit solet aes imaginosum.

Poem 42

Vocabulary for Poem 42

Adeste, hendecasyllabi, quot estis

omnes undique, quotquot estis omnes.

Iocum me putat esse moecha turpis,

et negat mihi vestra reddituram

pugillaria, si pati potestis.

Persequamur eam et reflagitemus.

Quae sit, quaeritis? Illa, quam videtis

turpe incedere, mimice ac moleste

ridentem catuli ore Gallicani.

Circumsistite eam, et reflagitate:

"Moecha putida, redde codicillos!

Redde, putida moecha, codicillos!"

Non assis facis? O lutum, lupanar,

aut si perditius potest quid esse.

Sed non est tamen hoc satis putandum.

Quod si non aliud potest, ruborem

ferreo canis exprimamus ore.

Conclamate iterum altiore voce

"Moecha putide, redde codicillos,

redde, putida moecha, codicillos!"

Sed nil proficimus, nihil movetur.

Mutanda est ratio modusque vobis,

siquid proficere amplius potestis:

"Pudica et proba, redde codicillos!"

Poem 43

Vocabulary for Poem 43

Salve, nec minimo puella naso

nec bello pede nec nigris ocellis

nec longis digitis nec ore sicco

nec sane nimis elegante lingua,

decoctoris amica Formiani.

Ten provincia narrat esse bellam?

Tecum Lesbia nostra comparatur?

O saeclum insapiens et infacetum!

Poem 44

Vocabulary for Poem 44

O funde noster seu Sabine seu Tiburs

(nam te esse Tiburtem autumant, quibus non est

cordi Catullum laedere; at quibus cordi est,

quovis Sabinum pignore esse contendunt),

sed seu Sabine sive verius Tiburs,

fui libenter in tua suburbana

villa, malamque pectore expuli tussim,

non inmerenti quam mihi meus venter,

dum sumptuosas appeto, dedit, cenas.

Nam Sestianus dum volo esse conviva,

orationem in Antium petitorem

plenam veneni et pestilentiae legi.

Hic me gravedo frigida et frequens tussis

quassavit usque dum in tuum sinum fugi,

et me recuravi otioque et urtica.

Quare refectus maximas tibi grates

ago, meum quod non es ulta peccatum.

Nec deprecor iam, si nefaria scripta

Sesti recepso, quin gravedinem et tussim

non mi, sed ipsi Sestio ferat frigus,

qui tunc vocat me, cum malum librum legi.

Poem 45

Vocabulary for Poem 45

Acmen Septimius suos amores

tenens in gremio "mea" inquit "Acme,

ni te perdite amo atque amare porro

omnes sum assidue paratus annos,

quantum qui pote plurimum perire,

solus in Libya Indiaque tosta

caesio veniam obvius leoni."

Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante

dextra sternuit approbationem.

At Acme leviter caput reflectens

et dulcis pueri ebrios ocellos

illo purpureo ore suaviata,

"Sic" inquit "mea vita Septimille,

huic uni domino usque serviamus,

ut multo mihi maior acriorque

ignis mollibus ardet in medullis."

Hoc ut dixit, Amor sinistra ut ante

dextra sternuit approbationem.

Nunc ab auspicio bono profecti

mutuis animis amant amantur.

Unam Septimius misellus Acmen

mavult quam Syrias Britanniasque:

uno in Septimio fidelis Acme

facit delicias libidinesque.

Quis ullos homines beatiores

vidit, quis Venerem auspicatiorem?

Poem 46

Vocabulary for Poem 46

Iam ver egelidos refert tepores,

iam caeli furor aequinoctialis

iucundis Zephyri silescit auris.

Linquantur Phrygii, Catulle, campi

Nicaeaeque ager uber aestuosae:

ad claras Asiae volemus urbes.

Iam mens praetrepidans avet vagari,

iam laeti studio pedes vigescunt.

O dulces comitum valete coetus,

longe quos simul a domo profectos

diversae varie viae reportant.

Poem 47

Vocabulary for Poem 47

Porci et Socration, duae sinistrae

Pisonis, scabies famesque mundi,

vos Veraniolo meo et Fabullo

verpus praeposuit Priapus ille?

Vos convivia lauta sumptuose

de die facitis, mei sodales

quaerunt in trivio vocationes?

Poem 48

Vocabulary for Poem 48

Mellitos oculos tuos, Iuventi,

si quis me sinat usque basiare,

usque ad milia basiem trecenta

nec numquam videar satur futurus,

non si densior aridis aristis

sit nostrae seges osculationis.

Poem 49

Vocabulary for Poem 49

Disertissime Romuli nepotum,

quot sunt quotque fuere, Marce Tulli,

quotque post aliis erunt in annis,

gratias tibi maximas Catullus

agit pessimus omnium poeta,

tanto pessimus omnium poeta

quanto tu optimus omnium patronus.

Poem 50

Vocabulary for Poem 50

Hesterno, Licini, die otiosi

multum lusimus in meis tabellis,

ut convenerat esse delicatos:

scribens versiculos uterque nostrum

ludebat numero modo hoc modo illoc,

reddens mutua per iocum atque vinum.

Atque illinc abii tuo lepore

incensus, Licini, facetiisque,

ut nec me miserum cibus iuvaret

nec somnus tegeret quiete ocellos,

sed toto indomitus furore lecto

versarer, cupiens videre lucem,

ut tecum loquerer simulque ut essem.

At defessa labore membra postquam

semimortua lectulo iacebant,

hoc, iucunde, tibi poëma feci,

ex quo perspiceres meum dolorem.

Nunc audax cave sis, precesque nostras,

oramus, cave despuas, ocelle,

ne poenas Nemesis reposcat a te;

est vemens dea: laedere hanc caveto.

Poem 51

Vocabulary for Poem 51

Ille mi par esse deo videtur,

ille, si fas est, superare divos,

qui sedens adversus identidem te

spectat et audit


dulce ridentem, misero quod omnis

eripit sensus mihi: nam simul te,

Lesbia, aspexi, nihil est super mi

vocis in ore


lingua sed torpet, tenuis sub artus

flamma demanat, sonitu suopte

tintinant aures gemina, teguntur

lumina nocte.


Otium, Catulle, tibi molestum est:

otio exsultas nimiumque gestis:

otium et reges prius et beatas

perdidit urbes.

Poem 52

Vocabulary for Poem 52

Quid est, Catulle? Quid moraris emori?

Sella in curuli struma Nonius sedet,

per consulatum peierat Vatinius:

quid est Catulle? Quid moraris emori?

Poem 53

Vocabulary for Poem 53

Ris nescio quem modo e corona,

qui, cum mirifice Vatiniana

meus crimina Calvos explicasset

admirans ait haec manusque tollens,

"Di magni, salaputium disertum!"

Poem 54

Vocabulary for Poem 54

Othonis caput oppido est pusillum;

Hirri rustica, semilauta crura,

subtile et leve peditum Libonis,

si non omnia; displicere vellem

tibi et Fufidio seni recocto...

irascere iterum meis iambis

inmerentibus, unice imperator.

Poem 55

Vocabulary for Poem 55

Oramus, si forte non molestum est,

demonstres ubi sint tuae tenebrae.

Te Campo quaesivimus minore,

te in Circo, te in omnibus libellis,

te in templo summi Iovis sacrato.

In Magni simul ambulatione

femellas omnes, amice, prendi,

quas vultu vidi tamen sereno.

†auelte†, sic ipse flagitabam,

"Camerium mihi, pessimae puellae!"

Quaedam inquit, nudum reclusa pectus,

"En hic in roseis latet papillis."

Sed te iam ferre Herculi labos est;

tanto te in fastu negas, amice.

Dic nobis ubi sis futurus, ede

audacter, committe, crede luci.

Nunc te lacteolae tenent puellae?

Si linguam clauso tenes in ore,

fructus proicies amoris omnes.

Verbosa gaudet Venus loquella.

Vel, si vis, licet obseres palatum,

dum vestri sim particeps amoris.

Poem 56

Vocabulary for Poem 56

O rem ridiculam, Cato, et iocosam,

dignamque auribus et tuo cachinno!

Ride quidquid amas, Cato, Catullum:

res est ridicula et nimis iocosa.

Deprendi modo pupulum puellae

trusantem; hunc ego, si placet Dionae,

pro telo rigida mea cecidi.

Poem 57

Vocabulary for Poem 57

Pulcre convenit improbis cinaedis,

Mamurrae pathicoque Caesarique.

Nec mirum: maculae pares utrisque,

urbana altera et illa Formiana,

impressae resident nec eluentur:

morbosi pariter, gemelli utrique,

uno in lecticulo erudituli ambo,

non hic quam ille magis vorax adulter,

rivales socii et puellularum.

Pulcre convenit improbis cinaedis.

Poem 58

Vocabulary for Poem 58

Caeli, Lesbia nostra, Lesbia illa,

illa Lesbia, quam Catullus unam

plus quam se atque suos amavit omnes,

nunc in quadriviis et angiportis

glubit magnanimi Remi nepotes.

Poem 58b

Vocabulary for Poem 58b

Non custos si fingar ille Cretum,

non si Pegaseo ferar volatu,

non Ladas ego pinnipesve Perseus,

non Rhesi niveae citaeque bigae;

adde huc plumipedas volatilesque,

ventorumque simul require cursum,

quos iunctos, Cameri, mihi dicares:

defessus tamen omnibus medullis

et multis languoribus peresus

essem te mihi, amice, quaeritando.

Poem 59

Vocabulary for Poem 59

Bononiensis Rufa Rufulum fellat,

uxor Meneni, saepe quam in sepulcretis

vidistis ipso rapere de rogo cenam,

cum devolutum ex igne prosequens panem

ab semiraso tunderetur ustore.

Poem 60

Vocabulary for Poem 60

Num te leaena montibus Libystinis

aut Scylla latrans infima inguinum parte

tam mente dura procreavit ac taetra,

ut supplicis vocem in novissimo casu

contemptam haberes, a nimis fero corde?