Catullus Poems-69-116: Difference between revisions
| Line 25: | Line 25: | ||
[[Cat70Vocab|Vocabulary for Poem 70]] | [[Cat70Vocab|Vocabulary for Poem 70]] | ||
Nulli se dicit mulier mea nubere malle | |||
quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat. | |||
:quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat. | |||
in | |||
Dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti, | |||
:in vento et rapida scribere oportet aqua. | |||
==Poem 71== | ==Poem 71== | ||
Revision as of 02:19, 13 January 2011
Poem 69
Noli admirari, quare tibi femina nulla,
- Rufe, velit tenerum supposuisse femur,
non si illam rarae labefactes munere vestis
- aut perluciduli deliciis lapidis.
Laedit te quaedam mala fabula, qua tibi fertur
- valle sub alarum trux habitare caper.
Hunc metuunt omnes, neque mirum: nam mala valde est
- bestia, nec quicum bella puella cubet.
Quare aut crudelem nasorum interfice pestem,
- aut admirari desine cur fugiunt.
Poem 70
Nulli se dicit mulier mea nubere malle
- quam mihi, non si se Iuppiter ipse petat.
Dicit: sed mulier cupido quod dicit amanti,
- in vento et rapida scribere oportet aqua.
Poem 71
SI cui iure bono sacer alarum obstitit hircus, aut si quem merito tarda podagra secat. aemulus iste tuus, qui uestrem exercet amorem, mirifice est a te nactus utrumque malum. nam quotiens futuit, totiens ulciscitur ambos: illam affligit odore, ipse perit podagra.
Poem 72
Dicebas quondam solum te nosse Catullum,
- Lesbia, nec prae me velle tenere Iovem.
Dilexi tum te non tantum ut vulgus amicam,
- sed pater ut gnatos diligit et generos.
Nunc te cognovi: quare etsi impensius uror,
- multo mi tamen es vilior et levior.
Qui potis est, inquis? Quod amantem iniuria talis
- cogit amare magis, sed bene velle minus.
Poem 73
Desine de quoquam quicquam bene velle mereri
- aut aliquem fieri posse putare pium.
Omnia sunt ingrata, nihil fecisse benigne
- prodest, immo etiam taedet obestque magis;
ut mihi, quem nemo gravius nec acerbius urget,
- quam modo qui me unum atque unicum amicum habuit.
Poem 74
GELLIVS audierat patruum obiurgare solere, si quis delicias diceret aut faceret. hoc ne ipsi accideret, patrui perdepsuit ipsam uxorem, et patruum reddidit Arpocratem. quod uoluit fecit: nam, quamuis irrumet ipsum nunc patruum, uerbum non faciet patruus.
Poem 75
HVC est mens deducta tua mea, Lesbia, culpa atque ita se officio perdidit ipsa suo, ut iam nec bene uelle queat tibi, si optima fias, nec desistere amare, omnia si facias.
Poem 76
SIQVA recordanti benefacta priora uoluptas
est homini, cum se cogitat esse pium,
nec sanctam uiolasse fidem, nec foedere nullo
diuum ad fallendos numine abusum homines,
multa parata manent in longa aetate, Catulle,
ex hoc ingrato gaudia amore tibi.
nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt
aut facere, haec a te dictaque factaque sunt.
omnia quae ingratae perierunt credita menti.
quare iam te cur amplius excrucies?
quin tu animo offirmas atque istinc teque reducis,
et dis inuitis desinis esse miser?
difficile est longum subito deponere amorem,
difficile est, uerum hoc qua lubet efficias:
una salus haec est. hoc est tibi peruincendum,
hoc facias, siue id non pote siue pote.
o di, si uestrum est misereri, aut si quibus umquam
extremam iam ipsa in morte tulistis opem,
me miserum aspicite et, si uitam puriter egi,
eripite hanc pestem perniciemque mihi,
quae mihi subrepens imos ut torpor in artus
expulit ex omni pectore laetitias.
non iam illud quaero, contra me ut diligat illa,
aut, quod non potis est, esse pudica uelit:
ipse ualere opto et taetrum hunc deponere morbum.
o di, reddite mi hoc pro pietate mea.
Poem 77
RVFE mihi frustra ac nequiquam credite amice
(frustra? immo magno cum pretio atque malo),
sicine subrepsti mi, atque intestina perurens
ei misero eripuisti omnia nostra bona?
eripuisti, heu heu nostrae crudele uenenum
uitae, heu heu nostrae pestis amicitiae.
Poem 78
GALLVS habet fratres, quorum est lepidissima coniunx
alterius, lepidus filius alterius.
Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores,
cum puero ut bello bella puella cubet.
Gallus homo est stultus, nec se uidet esse maritum,
qui patruus patrui monstret adulterium.
Poem 78b
- * * * * * *
sed nunc id doleo, quod purae pura puellae
suauia comminxit spurca saliua tua.
uerum id non impune feres: nam te omnia saecla
noscent et, qui sis, fama loquetur anus.
Poem 79
LESBIVS est pulcer. quid ni? quem Lesbia malit quam te cum tota gente, Catulle, tua. sed tamen hic pulcer uendat cum gente Catullum, si tria natorum suauia reppererit.
Poem 80
QVID dicam, Gelli, quare rosea ista labella
hiberna fiant candidiora niue,
mane domo cum exis et cum te octaua quiete
e molli longo suscitat hora die?
nescio quid certe est: an uere fama susurrat
grandia te medii tenta uorare uiri?
sic certe est: clamant Victoris rupta miselli
ilia, et emulso labra notata sero.
Poem 81
NEMONE in tanto potuit populo esse, Iuuenti,
bellus homo, quem tu diligere inciperes.
praeterquam iste tuus moribunda ab sede Pisauri
hospes inaurata palladior statua,
qui tibi nunc cordi est, quem tu praeponere nobis
audes, et nescis quod facinus facias?
Poem 82
QVINTI, si tibi uis oculos debere Catullum
aut aliud si quid carius est oculis,
eripere ei noli, multo quod carius illi
est oculis seu quid carius est oculis.
Poem 83
Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit:
- haec illi fatuo maxima laetitia est.
Mule, nihil sentis? Si nostri oblita taceret,
- sana esset: nunc quod gannit et obloquitur,
non solum meminit, sed, quae multo acrior est res,
- irata est. Hoc est, uritur et loquitur.
Poem 84
Chommoda dicebat, si quando commoda vellet
- dicere, et insidias Arrius hinsidias,
et tum mirifice sperabat se esse locutum,
- cum quantum poterat dixerat hinsidias.
Credo, sic mater, sic liber avunculus eius,
- sic maternus avus dixerat atque avia.
Hoc misso in Syriam requierant omnibus aures:
- audibant eadem haec leniter et leviter,
nec sibi postilla metuebant talia verba,
- cum subito affertur nuntius horribilis,
Ionios fluctus, postquam illuc Arrius isset,
- iam non Ionios esse sed Hionios.
Poem 85
ODI et amo. quare id faciam, fortasse requiris.
nescio, sed fieri sentio et excrucior.
Poem 86
Quintia formosa est multis. Mihi candida, longa,
- recta est: haec ego sic singula confiteor.
Totum illud formosa nego: nam nulla venustas,
- nulla in tam magno est corpore mica salis.
Lesbia formosa est, quae cum pulcerrima tota est,
- tum omnibus una omnis surripuit Veneres.
Poem 87
NVLLA potest mulier tantum se dicere amatam
uere, quantum a me Lesbia amata mea est.
nulla fides ullo fuit umquam foedere tanta,
quanta in amore tuo ex parte reperta mea est.
Poem 88
QVID facit is, Gelli, qui cum matre atque sorore prurit, et abiectis peruigilat tunicis? quid facit is, patruum qui non sinit esse maritum? ecquid scis quantum suscipiat sceleris? suscipit, o Gelli, quantum non ultima Tethys nec genitor Nympharum abluit Oceanus: nam nihil est quicquam sceleris, quo prodeat ultra, non si demisso se ipse uoret capite.
Poem 89
GELLIVS est tenuis: quid ni? cui tam bona mater
tamque ualens uiuat tamque uenusta soror
tamque bonus patruus tamque omnia plena puellis
cognatis, quare is desinat esse macer?
qui ut nihil attingat, nisi quod fas tangere non est,
quantumuis quare sit macer inuenies.
Poem 90
NASCATVR magus ex Gelli matrisque nefando
coniugio et discat Persicum aruspicium:
nam magus ex matre et gnato gignatur oportet,
si uera est Persarum impia religio,
gratus ut accepto ueneretur carmine diuos
omentum in flamma pingue liquefaciens.
Poem 91
NON ideo, Gelli, sperabam te mihi fidum
in misero hoc nostro, hoc perdito amore fore,
quod te cognossem bene constantemue putarem
aut posse a turpi mentem inhibere probro;
sed neque quod matrem nec germanam esse uidebam
hanc tibi, cuius me magnus edebat amor.
et quamuis tecum multo coniungerer usu,
non satis id causae credideram esse tibi.
tu satis id duxti: tantum tibi gaudium in omni
culpa est, in quacumque est aliquid sceleris.
Poem 92
LESBIA mi dicit semper male nec tacet umquam
de me: Lesbia me dispeream nisi amat.
quo signo? quia sunt totidem mea: deprecor illam
assidue, uerum dispeream nisi amo.
Poem 93
Nil nimium studeo, Caesar, tibi velle placere,
- nec scire utrum sis albus an ater homo.
Poem 94
MENTVLA moechatur. Moechatur mentula? Certe.
Hoc est quod dicunt: ipsa olera olla legit.
Poem 95
ZMYRNA mei Cinnae nonam post denique messem
quam coepta est nonamque edita post hiemem,
milia cum interea quingenta Hortensius uno
* * * * * * * *
Zmyrna cauas Satrachi penitus mittetur ad undas,
Zmyrnam cana diu saecula peruoluent.
at Volusi annales Paduam morientur ad ipsam
et laxas scombris saepe dabunt tunicas.
PARVA mei mihi sint cordi monimenta ...,
at populus tumido gaudeat Antimacho.
Poem 96
Si quicquam mutis gratum acceptumve sepulcris
- accidere a nostro, Calve, dolore potest,
quo desiderio veteres renovamus amores
- atque olim missas flemus amicitias,
certe non tanto mors immatura dolori est
- Quintiliae, quantum gaudet amore tuo.
Poem 97
NON (ita me di ament) quicquam referre putaui,
utrumne os an culum olfacerem Aemilio.
nilo mundius hoc, nihiloque immundius illud,
uerum etiam culus mundior et melior:
nam sine dentibus est. hic dentis sesquipedalis,
gingiuas uero ploxeni habet ueteris,
praeterea rictum qualem diffissus in aestu
meientis mulae cunnus habere solet.
hic futuit multas et se facit esse uenustum,
et non pistrino traditur atque asino?
quem siqua attingit, non illam posse putemus
aegroti culum lingere carnificis?
Poem 98
IN te, si in quemquam, dici pote, putide Victi,
id quod uerbosis dicitur et fatuis.
ista cum lingua, si usus ueniat tibi, possis
culos et crepidas lingere carpatinas.
si nos omnino uis omnes perdere, Victi,
hiscas: omnino quod cupis efficies.
Poem 99
SVRRIPVI tibi, dum ludis, mellite Iuuenti,
suauiolum dulci dulcius ambrosia.
uerum id non impune tuli: namque amplius horam
suffixum in summa me memini esse cruce,
dum tibi me purgo nec possum fletibus ullis
tantillum uestrae demere saeuitiae.
nam simul id factum est, multis diluta labella
guttis abstersisti omnibus articulis,
ne quicquam nostro contractum ex ore maneret,
tamquam commictae spurca saliua lupae.
praeterea infesto miserum me tradere amori
non cessasti omnique excruciare modo,
ut mi ex ambrosia mutatum iam foret illud
suauiolum tristi tristius elleboro.
quam quoniam poenam misero proponis amori,
numquam iam posthac basia surripiam.
Poem 100
CAELIVS Aufillenum et Quintius Aufillenam
flos Veronensum depereunt iuuenum,
hic fratrem, ille sororem. hoc est, quod dicitur, illud
fraternum uere dulce sodalicium.
cui faueam potius? Caeli, tibi: nam tua nobis
perspecta ex igni est unica amicitia,
cum uesana meas torreret flamma medullas.
sis felix, Caeli, sis in amore potens.
Poem 101
Multas per gentes et multa per aequora vectus
- advenio has miseras, frater, ad inferias,
ut te postremo donarem munere mortis
- et mutam nequiquam alloquerer cinerem,
quandoquidem fortuna mihi tete abstulit ipsum,
- heu miser indigne frater adempte mihi.
Nunc tamen interea haec, prisco quae more parentum
- tradita sunt tristi munere ad inferias,
accipe fraterno multum manantia fletu,
- atque in perpetuum, frater, ave atque vale.
Poem 102
SI quicquam tacito commissum est fido ab amico,
cuius sit penitus nota fides animi,
meque esse inuenies illorum iure sacratum,
Corneli, et factum me esse puta Arpocratem.
Poem 103
AVT sodes mihi redde decem sestertia, Silo,
deinde esto quamuis saeuus et indomitus:
aut, si te nummi delectant, desine quaeso
leno esse atque idem saeuus et indomitus.
Poem 104
CREDIS me potuisse meae maledicere uitae,
ambobus mihi quae carior est oculis?
non potui, nec, si possem, tam perdite amarem:
sed tu cum Tappone omnia monstra facis.
Poem 105
MENTVLA conatur Pipleium scandere montem:
Musae furcillis praecipitem eiciunt.
Poem 106
CVM puero bello praeconem qui uidet esse,
quid credat, nisi se uendere discupere?
Poem 107
SI quicquam cupido optantique optigit umquam
insperanti, hoc est gratum animo proprie.
quare hoc est gratum nobis quoque carius auro
quod te restituis, Lesbia, mi cupido.
restituis cupido atque insperanti, ipsa refers te
nobis. o lucem candidiore nota!
quis me uno uiuit felicior aut magis hac est
optandus uita dicere quis poterit?
Poem 108
SI, Comini, populi arbitrio tua cana senectus
spurcata impuris moribus intereat,
non equidem dubito quin primum inimica bonorum
lingua exsecta auido sit data uulturio,
effossos oculos uoret atro gutture coruus,
intestina canes, cetera membra lupi.
Poem 109
Iucundum, mea vita, mihi proponis amorem
- hunc nostrum inter nos perpetuumque fore.
Di magni, facite ut vere promittere possit,
- atque id sincere dicat et ex animo,
ut liceat nobis tota perducere vita
- aeternum hoc sanctae foedus amicitiae.
Poem 110
AVFILENA, bonae semper laudantur amicae:
accipiunt pretium, quae facere instituunt.
tu, quod promisti, mihi quod mentita inimica es,
quod nec das et fers saepe, facis facinus.
aut facere ingenuae est, aut non promisse pudicae,
Aufillena, fuit: sed data corripere
fraudando officiis, plus quam meretricis auarae
quae sese toto corpore prostituit.
Poem 111
AVFILENA, uiro contentam uiuere solo,
nuptarum laus ex laudibus eximiis:
sed cuiuis quamuis potius succumbere par est,
quam matrem fratres efficere ex patruo…
Poem 112
MVLTVS homo es, Naso, neque tecum multus homo
te scindat: Naso, multus es et pathicus.
Poem 113
CONSVLE Pompeio primum duo, Cinna, solebant
Maeciliam: facto consule nunc iterum
manserunt duo, sed creuerunt milia in unum
singula. fecundum semen adulterio.
Poem 114
FIRMANVS saltu non falso Mentula diues
fertur, qui tot res in se habet egregias,
aucupium omne genus, piscis, prata, arua ferasque.
nequiquam: fructus sumptibus exsuperat.
quare concedo sit diues, dum omnia desint.
saltum laudemus, dum modo ipse egeat.
Poem 115
MENTVLA habet instar triginta iugera prati,
quadraginta arui: cetera sunt maria.
cur non diuitiis Croesum superare potis sit,
uno qui in saltu tot bona possideat,
prata arua ingentes siluas saltusque paludesque
usque ad Hyperboreos et mare ad Oceanum?
omnia magna haec sunt, tamen ipsest maximus ultro,
non homo, sed uero mentula magna minax.
Poem 116
SAEPE tibi studioso animo uenante requirens
carmina uti possem mittere Battiadae,
qui te lenirem nobis, neu conarere
tela infesta mittere in usque caput,
hunc uideo mihi nunc frustra sumptum esse laborem,
Gelli, nec nostras hic ualuisse preces.
contra nos tela ista tua euitabimus amitha
at fixus nostris tu dabis supplicium.
